وال استریت جورنال در شماره روز دوشنبه ۱۵ آذر خود گزارش داد که چینی‌ها از پیشنهادات جدید هسته‌ای ایران در دور هفتم مذاکرات وین شگفت‌زده شده و سعی کردند آن‌ها را متعادل‌تر کنند.
دیپلمات‌های اروپایی به این روزنامه آمریکایی گفته‌اند مذاکره‌کننده ارشد چین در کمیسیون مشترک برجام بعد از آگاهی از پیشنهادات ایران سه ساعت با همکار ایرانی خود دو جانبه مذاکره کرد تا این پیشنهادات را متعادل‌تر کند.
بر اساس این گزارش، چین به هیات‌های مذاکره‌کننده هسته‌ای در وین گفته است که پکن می‌خواهد برنامه هسته‌ای ایران تحت کنترل بین‌المللی باشد.
یک مقام ارشد آمریکایی نیز گفته است چین و روسیه از عقب‌نشینی جمهوری اسلامی از توافق‌های قبلی خود در شش دور مذاکره هسته‌ای در دوران ریاست‌جمهوری حسن روحانی شگفت‌زده شده‌اند.
بیشتر در این باره: آلمان: پیشنهادهای ایران در مذاکرات هسته‌ای را دقیق بررسی کردیم؛ غیرقابل قبول استاو گفته است، اگرچه در ظاهر روسیه و چین ناامیدی خود از رویکرد جدید ایران را آشکار نکرده‌اند، اما چنین احساسی داشتند.
با این‌حال، حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران روز دوشنبه بار دیگر بر موضع ایران تاکید کرد و با انتشار پیامی در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «انتظار این است که در ادامه گفتگو، طرف‌های مقابل با پیشنهاد‌ها و پاسخ‌های مشخص شامل لغو تحریم‌ها به وین آمده و دست از بازی مقصرنمایی بردارند. در این صورت توافق خوب در دسترس است».
او مدعی شده است، «آ‌ن‌چه که هیأت ایرانی به عنوان متن مکتوب ارائه داده، کاملا در چارچوب برجام است و هیچ چیزی فراتر از برجام در آن نیست و مطالبات فرابرجامی در متن نیست».
احتمال می‌رود مذاکرات هسته‌ای بین ایران و طرف‌های باقیمانده در برجام به علاوه آمریکا از روز پنجشنبه هفته جاری از سر گرفته شود، هرچند این تاریخ هنوز از سوی طرفین تایید نشده است.
نیاز آمریکا به همراهی روسیه و چین
وال استریت جورنال در ادامه از نیاز آمریکا به همراهی روسیه و مخصوصا چین برای رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران خبر داده است.
این گزارش می‌گوید برجام در خطر فروپاشی است و دولت جو بایدن هم اکنون گریزی از تکیه بر دو رقیب بین‌المللی خود برای مواجه با برنامه هسته‌ای ایران ندارد.
این رسانه آمریکایی می‌گوید اگرچه ایالات متحده هم‌اکنون با روسیه پیرامون اوکراین و با چین در رابطه با تایوان در تنش است، اما مقامات غربی آگاه هستند که سریع‌ترین مسیر برای افزایش فشارهای سیاسی و اقتصادی بر ایران از مسکو و چین می‌گذرد.
چین بعد از تحریم‌های آمریکا به ایران کمک کرده تا از تبعات بیشتر اقتصادی در امان بماند و بر اساس آمارهای شرکت تحلیل انرژی «وورتکسا»، طی ماه‌های گذشته روزانه ۷۰۰ هزار بشکه نفت از ایران خریده است.
چین همچنین از شبکه‌هایی که ایران برای دور زدن تحریم‌ها طراحی کرده، از جمله تجارت اقلامی مانند قطعات خودرو تا ساخت راه‌آهن استفاده کرده است.
بیشتر در این باره: باقری: از موضع خود کوتاه نمی‌آییم؛ اسرائیل خواستار «موضع‌گیری قاطع» علیه ایران شدمقامات آمریکایی و اروپایی به وال استریت جورنال گفته‌اند که به باور آن‌ها، هم روسیه و هم چین با توجه به خطرات شکست مذاکرات دیپلماتیک با ایران پیرامون برجام، برای افزایش فشار بر جمهوری اسلامی آمادگی دارند.
مذاکرات هفته گذشته ایران با قدرت‌های جهانی بعد از شش ماه تعلل جمهوری اسلامی، پیشرفتی نداشت و آمریکا همراه با شرکای اروپایی برجام نسبت به رویکرد و پیشنهادات جدید ایران اظهار یاس و ناامیدی کرده‌اند.
با این‌حال وال استریت جورنال می‌نویسد همراه کردن چین و روسیه برای فشار بر ایران احتمالا روندی کند و مشکل خواهد بود.
مایکل سینگ، مدیر موسسه واشینگتن، از اندیشکده‌هایی که بر سیاست آمریکا بر خاورمیانه متمرکز است می‌گوید روندهای ژئوپولیتیک کنونی ممکن است روسیه و چین را به همراهی بیش از پیش با ایران سوق دهد، خصوصا این‌که اگر پکن و مسکو به این نتیجه برسند که ممانعت از اهداف آمریکا و اروپا بر جلوگیری از تنش‌های منطقه‌ای و اشاعه سلاح‌های هسته‌ای تقدم دارد.
رئیس‌جمهوری چین نیز در سیاست خارجی خود نسبت به سال ۲۰۱۵ که توافق برجام امضا شد، سیاست تهاجمی‌تری اتخاذ کرده است.
دنیل راسل، از دیپلمات‌های ارشد دوران ریاست‌جمهوری باراک اوباما در حوزه خاورمیانه می‌گوید انتظار از چین برای این‌که مانند سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ به مذاکرات هسته‌ای ملحق شود، خوشبینانه است. او گفته است که به نظرش آن دوران گذشت.
دیپلماتها می‌گوید چین در این دوره از مذاکرات برجام بیشتر از پیش عرض وجود می‌کند و روابط اقتصادی آن با تهران نیز اهرمی در دست پکن است.
جان آلترمن مدیر مرکز مطالعات بین‌المللی و راهبردی آمریکا می‌گوید اکنون دیگر چینی‌ها از این‌که تنها برای مذاکرات دعوت شوند و منفعل بمانند، راضی نیستند و دنبال منافع خود می‌گردند.
این گزارش از قول کارشناسان می‌گوید که دیپلمات‌های روسی بارها احساس یاس خود را از تعلل ایران برای بازگشت به مذاکرات هسته‌ای نشان داده‌اند و در برخی موارد به نظر می‌رسد که چین نیز از رویکرد ایران رضایت ندارد.