آمریکا روز جمعه ۱۶ دیماه اعلام کرد که شرکت «صنایع هوایی قدس» را به همراه هفت شخص حقیقی ایرانی به دلیل تامین تسلیحاتی روسیه و تحویل پهپاد به مسکو برای استفاده در جنگ علیه اوکراین تحریم کرده است.
بر اساس اطلاعیهای که در وبسایت وزارت خرانهداری آمریکا منتشر شده است، هفت شخص حقیقی وابسته به حکومت ایران شامل نادر خون سیاوش، حمیدرضا شریفی تهرانی، مجیدرضا نیازی انگیلی، رضا خاکی، حجتالله قریشی (مسئول تامین و تحقیقات وزارت دفاع جمهوری اسلامی ایران)، ولی ارلنیزاده و قاسم دماوندیان به فهرست تحریمهای آمریکا افزوده شدند.
صنایع هوایی قدس متهم است که با ساخت پهپاد برای گروههای شبهنظامی مانند حزبالله لبنان، بهطور همزمان اقدام به توسعه و گسترش پهپادهای صادراتی به روسیه برای بهکارگیری در جنگ علیه اوکراین کرده است.
پیشتر، کانادا نیز شرکت صنایع هوایی قدس را به خاطر ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه برای بهکارگیری در تهاجم نظامی به اوکراین تحریم کرده بود.
بیشتر در این باره: کانادا شش فرد و دو نهاد ایرانی را برای نقض حقوق بشر و فروش پهپاد به روسیه تحریم کردکشورهای غربی با تاکید بر ارسال پهپادهای «تهاجمی» ساخت ایران به روسیه برای هدف قرار دادن زیرساختهای غیرنظامی و اماکن مسکونی، تاکنون چندین شرکت و افراد دخیل در این موضوع را تحریم کردهاند.
جنت یلن، وزیر خزانهداری ایالات متحده، روز جمعه تصریح کرد: «اتکای کرملین به تامینکنندگان تسلیحاتی مانند ایران به عنوان آخرین راه حل، ناامیدی روسیه را در رویارویی با مقاومت شجاعانه اوکراین و موفقیت ائتلاف جهانی در برهم زدن زنجیره تامین نظامی روسیه و محروم کردن آنها از نوسازی و جایگزینی تسلیحات از دست رفته در میدان جنگ نشان میدهد.»
این مقام ارشد آمریکا افزود که «ایالات متحده علیه افراد و نهادهای حامی برنامههای پهپادی و موشکهای بالستیک ایران فورا وارد عمل میشود و در حمایت از مردم اوکراین قاطعانه ایستادگی خواهد کرد».
همزمان وزارت خارجه آمریکا نیز با انتشار بیانیهای با اشاره به ارسال پهپادهای ساخت ایران به روسیه شامل پهپادهای موسوم به «مهاجر» و «شاهد» اعلام کرد: «حمایت نظامی رژیم ایران از روسیه نه تنها به درگیری در اوکراین دامن میزند، بلکه منجر به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد منجر شده است».
وزارت خارجه آمریکا با بیان اینکه جمهوری اسلامی «اکنون به بزرگترین حامی نظامی روسیه تبدیل شده است»، تاکید کرده که حکومت ایران باید حمایت خود از جنگ «تجاوزکارانه» روسیه در اوکراین را متوقف کند.
واشینگتن همچنین هشدار داده است که «از هر ابزاری برای مختل کردن و به تاخیر انداختن تامین تسلیحاتی روسیه توسط ایران و تحمیل هزینه بر بازیگران این عرصه» استفاده خواهد کرد.
ایالات متحده آمریکا تاکنون چندین شرکت، از جمله «اوج پرواز ما دو نفر» و «کیمیا پارت سیوان» را به خاطر مشارکت در صادرات پهپادهای ایرانی به روسیه تحریم کرده است.
اتحادیه اروپا و بریتانیا نیز تحریمهایی علیه افراد و نهادهای دخیل در ارسال پهپادهای ایرانی به روسیه وضع کردهاند.
تهران تا مدتها ارسال پهپاد نظامی به روسیه را تکذیب میکرد، اما چندی پیش حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، مدعی شد که ایران شمار محدودی پهپاد را «پیش از آغاز» جنگ اوکراین به روسیه تحویل داده است.
بیشتر در این باره: سیانان میگوید ۴۰ قطعه آمریکایی در پهپاد سرنگون شده ایران در اوکراین کشف شده استاوکراین میگوید ایران ۱۷۰۰ پهپاد تحویل روسیه داده که صدها فروند از آنها برای هدف قرار دادن زیرساختهای غیرنظامی، از جمله سیستم برق این کشور و همچنین اماکن مسکونی بهکار رفتهاند.
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید روز ۱۴ دیماه گفته بود که ایالات متحده به دنبال راههایی برای هدف قرار دادن تولید پهپادهای ایرانی از طریق تحریمها و کنترلهای صادراتی است و با شرکتهای خصوصی که قطعاتشان در پهپادهای ایرانی به کار رفته، در تماس است.
در همین زمینه، شبکه تلویزیونی «سیانان» روز چهارشنبه از کشف ۴۰ قطعه ساخت شرکتهای آمریکایی در پهپاد ایرانی سرنگونشده توسط اوکراین خبر داد.
سیانان ماه گذشته نیز گزارش داده بود که کاخ سفید یک گروه ویژه تشکیل داده تا درباره دسترسی ایران به فناوری آمریکایی و غربی، از تجهیزات کوچکتر مانند نیمهرساناها و ماژولهای موقعیتیابی تا قطعات بزرگتر مانند موتورها برای استفاده در ساخت پهپادها تحقیق کند.
در گزارش جدید این رسانه آمریکایی گفته میشود که بر اساس ارزیابی اطلاعاتی اوکراین، از ۵۲ قطعه خارجی استفاده شده در پهپاد انتحاری شاهد-۱۳۶ ایران، ۴۰ قطعه توسط ۱۳ شرکت مختلف آمریکایی ساخته شده و ۱۲ قطعه نیز ساخت شرکتهایی از سوئیس، کانادا، ژاپن، تایوان و چین است.