نخست‌وزیر بریتانیا در یادداشتی برای روزنامه هنگ‌کنگی «ساوث‌‌چاینا مورنینگ‌پست»، نوشته اگر چین قوانین امنیتی جدیدی بر این شبه‌جزیره اعمال کند، بریتانیا هم با تغییر قوانین مهاجرتی خود، راه میلیون‌ها هنگ‌کنگی را برای دریافت تابعیت هموار خواهد کرد.
یادداشت اختصاصی آقای جانسون در ۱۴ خرداد منتشر شده، و واکنشی به اقدامات تازه جمهوری خلق چین در قبال منطقه ویژه اداری هنگ‌کنگ است. اقداماتی که از منظر شماری، از جمله در خود هنگ‌کنگ و در میان کشورهای غربی، در مسیر کاستن از خودمختاری‌های هنگ‌کنگ از چین تعبیر می‌شود. پکن اما انتقادها را دخالت در امور داخلی خود توصیف کرده‌است.
نخست‌وزیر بریتانیا با اشاره به «اعلامیه مشترک چین و بریتانیا» امضاشده در سال ۱۹۸۴، می‌گوید «بسیاری از مردم هنگ‌کنگ نگران نوع زندگی خود هستند، که چین قول داده به آن متعهد باشد».
بوریس جانسون می‌گوید از زمان امضای «اعلامیه مشترک چین و بریتانیا» و نیز انتقال حاکمیت هنگ‌کنگ به پکن در سال ۱۹۹۷، نکته کلیدی همان حفظ «یک کشور، دو سیستم» است.
هنگ‌کنگ با وجود آن‌که تحت حاکمیت جمهوری خلق قرار دارد، اما از نظر قضائی، اقتصادی، قانون‌گذاری‌ها در سطح محلی و برخی دیگر موارد از استقلالی مشخص برخوردار است.
اعلامیه مشترک چین و بریتانیا بین جائو تسیانگ و مارگارت تاچر، نخست‌وزیران وقت، امضا شد و جزئیات استقلال و نحوه اداره هنگ‌کنگ پس از انتقال حاکمیت به چین را در بر می‌گیرد.
جانسون در یادداشت خود نوشته شماری در حدود ۳۵۰ هزار تن از مردم هنگ‌کنگ صاحب «گذرنامه ملی بریتانیا در خارج از کشور» هستند که به آن‌ها اجازه می‌دهد بدون روادید برای شش ماه به بریتانیا سفر کنند.
او افزوده که ۲.۵ میلیون نفر دیگر نیز قادر به تقاضا برای دریافت این گذرنامه هستند.
نخست‌وزیر بریتانیا سپس نوشته است «اگر چین قوانین امنیتی جدید خود را اعمال کند، دولت بریتانیا دست به تغییر قوانین مهاجرتی خود زده و به دارندگان گذرنامه از هنگ‌کنگ اجازه می‌دهد برای ۱۲ ماه، قابل تمدید، وارد بریتانیا شوند، و به آن‌ها حقوق مهاجرتی بیشتری خواهد داد؛ از جمله حق کار که در نتیجه می‌تواند آن‌ها را در مسیر کسب شهروندی (بریتانیا) قرار دهد».
اشاره جانسون به قوانینی‌ست که چین اخیرا گفته در مسیر تصویب و اجرای آن‌ها قرار دارد. هرچند هنوز عملی نشده‌اند.
این قوانین می‌تواند به اعلام جرم علیه شهروندان هنگ‌کنگ در موارد مختلف بیانجامد. مواردی که عملا از طرف جمهوری خلق چین با عنوان‌هایی مانند «تروریسم، براندازی، تجزیه‌طلبی» توصیف شده‌اند. موضوع دیگری که بازتاب گسترده‌ای داشته این است که چین احتمالا قادر خواهد شد نهادهای امنیتی خود را به‌شکل نهادهای اجرایی و مسئول در این منطقه ویژه اداری برپا کند.
هنگ‌کنگ که طی ماه‌های گذشته به مرکز بزرگ‌ترین اعتراضات ضد پکن طی دهه‌های اخیر تبدیل شده بود، بار دیگر صحنه اعتراضات تازه شده‌است.
بیشتر در این باره: قیام سیاه‌جامگان علیه سلطه چین؟یادداشت اختصاصی بوریس جانسون در روزنامه «ساوث‌‌چاینا مورنینگ‌پست» می‌تواند بر فشارهای غرب بر چین به طور محسوسی بیافزاید.
البته نخست‌وزیر بریتانیا ابراز امیدواری کرده که طرف‌ها در مسیر افزایش تنش پیش نروند: «ما از چین، به‌عنوان یکی از رهبران جامعه جهانی، در عین حال متعهد به توافقات بین‌المللی، استقبال می‌کنیم».
پکن هنوز واکنشی رسمی به یادداشت بوریس جانسون نشان نداده‌است. با این حال انتظار می‌رود اظهارات نخست‌وزیر بریتانیا با واکنشی از سوی جمهوری خلق روبه‌رو شود.