درحالی که پیشتر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در تلویزیون این کشور گفته بود که قصد ندارد «جان سربازان روس» را برای فتح کارخانه فولادسازی آزوفاستال ماریوپل به خطر بیندازد، روسیه روز سهشنبه، ۱۳ اردیبهشت، تائید کرد که نظامیان این کشور به سوی مواضع نیروهای اوکراینی در این مجتمع کارخانهای شلیک میکنند.
مسکو پیشتر تنها بر «محاصره» سفت و سخت این کارخانه که صدها غیرنظامی در آن پناه گرفته بودند، اصرار میورزید، اما اکنون با تائید خبر حمله، مدعی شده که به «مواضع تهاجمی» نیروهای اوکراینی در این کارخانه حمله میکند.
تائید روسیه در شرایطی صورت میگیرد که قرار بود این شهروندان از این کارخانه خارج شوند، اما به گفته مقامهای اوکراینی نیروهای روسیه از روز یکشنبه هفته جاری، بار دیگر بمباران این کارخانه را از سر گرفته بودند.
ماریوپل بیش از دو ماه است که در محاصره نیروهای روس و تحت بمباران شدید قرار دارد و به تلی از ویرانه تبدیل شده است. کارخانه فولادسازی آزوفاستال آخرین پایگاه مدافعان اوکراینی در ماریوپل است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، از هزاران نفری که در این کارخانه گرفتار شده بودند، شمار زیادی کشته شده و یا با کمبود شدید مواد غذایی، آب و دارو دستوپنجه نرم میکنند.
گزارش دیگری نیز حاکی است بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا اعلام کرد که معتقد است اوکراین، روسیه را «شکست» داده است.
جانسون به عنوان نخستین رهبر غربی، در تماس ویدیویی آنلاین با نمایندگان پارلمان اوکراین، در عین حال از ۳۰۰ میلیون پوند (۳۷۵ میلیون دلار) کمک نظامی دیگر به اوکراین، شامل تجهیزات جنگی الکترونیک و نوعی سامانه راداری خبر داد.
Your browser doesn’t support HTML5
وی که پیش از این شخصا به اوکراین سفر کرده بود، قول کمکهای مالی و نظامی بیشتر بریتانیا به اوکراین را به ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهوری اوکراین داده بود.
بریتانیا از جمله کشورهای غربی است که مواضع بسیار سرسختانهای مقابل روسیه اتخاذ کرده و جانسون نیز به نمایندگان پارلمان اوکراین وعده داده است که این کشور در کنار سایر شرکا، به تجهیز اوکراین ادامه خواهد داد تا دیگر هیچ کشوری جرات حمله به کییف را به خود راه ندهد.
در واکنش به تحریمهای آمریکا و غرب علیه روسیه به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین، پوتین نیز روز سهشنبه با امضای فرمانی تلافیجویانه، اعلام کرد که مسکو واکنشها در قبال این تحریمها را آغاز خواهد کرد.
وی در فرمانی به دولت دستور داد طی ۱۰ روز، فهرست افراد مشمول تحریمهای تلافیجویانه علیه کشورها و سازمانهای بینالمللی «غیردوست» را فراهم کند.
مسکو اعلام کرده که صادرات محصولات و مواد اولیه خود را به افراد و نهادهایی که تحریم کرده، ممنوع خواهد کرد.
این دستور پس از آن صادر میشود که اتحادیه اروپا روز سهشنبه، ۱۳ اردیبهشت اعلام کرد بسته ششم تحریمهای اعضای این اتحادیه علیه روسیه در راه است.
انتظار میرود این بسته، شامل حذف تدریجی واردات نفت از روسیه باشد که ۳۰ درصد از واردات نفت اتحادیه اروپا را شامل میشود.
احتمال «اعلان جنگ» با اوکراین از سوی پوتین
مقامهای آمریکایی و کشورهای غربی معتقدند که ولادیمیر پوتین ممکن است روز نهم مه رسماً علیه اوکراین اعلان جنگ کند و با این تصمیم نیروهای ذخیره ارتش روسیه را برای تشدید تهاجم نظامی به این کشور که تاکنون موفق نبودهاست، بسیج کند.
نهم ماه مه در تقویم روسیه روز پیروزی در جنگ علیه آلمان نازی در سال ۱۹۴۵ است. مقامات غربی از مدتها پیش هشدار دادهاند که ولادیمیر پوتین از اهمیت نمادین و تبلیغاتی این روز برای اعلام پیروزی در جنگ اوکراین، تشدید تهاجم نظامی به این کشور یا هر دو بهرهبرداری خواهد کرد.
در روزهای اخیر مقامات آمریکایی و غربی سناریوی اعلام جنگ رسمی علیه اوکراین در روز نهم ماه مه را محتملتر میدانند.
تاکنون ولادیمیر پوتین و حکومت روسیه تهاجم نظامی به اوکراین را «عملیات نظامی ویژه» نامیدهاند و استفاده از عبارتهایی نظیر جنگ و تهاجم نظامی در روسیه ممنوع است.
بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا هفته گذشته در مصاحبهای با رسانههای بریتانیایی گفت: «به اعتقاد من او (پوتین) ادعای عملیات ویژه را کنار خواهد گذاشت. او فضای تبلیغاتی در روسیه را تغییر داده تا به زودی اعلام کند که این جنگ علیه نازیهاست و به نیروی بیشتری نیاز داریم، به گوشت دم توپ بیشتری نیاز داریم.»
از آغاز تهاجم نظامی به اوکراین ولادیمیر پوتین یکی از اهداف جنگ را «نازیزدایی» توصیف کردهاست. هر چند رئیس جمهوری اوکراین یهودی است و صاحبنظران و مورخان چنین ادعایی را رد کردهاند.
وزیر دفاع بریتانیا در بخش دیگری از مصاحبه خود گفت: «من اطلاع دقیقی در این زمینه ندارم ولی جای تعجب نخواهد داشت اگر ولادیمیر پوتین روز نهم ماه مه اعلام کند که این جنگ علیه نازیهای جهان است و ملت روسیه باید بسیج شوند.»
اعلام جنگ رسمی علیه اوکراین در روز نهم ماه مه میتواند حمایت افکار عمومی روسیه از جنگ را تقویت کند. علاوه بر این طبق قانون اساسی روسیه به ولادیمیر پوتین امکان خواهد داد نیروهای ذخیره ارتش را بسیج کرده و خدمت سربازی را اجباری کند.
مقامات غربی معتقدند که با توجه به کمبود نفرات ارتش روسیه که در تهاجم نظامی به اوکراین بسیار مشهود بود ولادیمیر پوتین برای پیشبرد جنگ به بسیج نیروی بیشتری نیاز دارد. دولت اوکراین مدعی است که از زمان آغاز تهاجم نظامی در پنجم اسفند حداقل ۱۰ هزار سرباز روسیه در جنگ کشته شدهاند.
گفتوگوی پوتین با مکرون
همزمان ولادیمیر پوتین به امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه گفته است که روسیه آماده مذاکره با اوکراین است. کاخ کرملین در بیانیهای در مورد مذاکرات تلفنی رهبران روسیه و فرانسه گفت: «به رغم ناپایداری و عدم آمادگی کییف برای گفتوگوهای جدی روسیه هنوز برای مذاکره آماده است.»
کاخ کرملین در بیانیه خود افزوده است که ولادیمیر پوتین در این گفتوگوی تلفنی روند و اهداف عملیات نظامی روسیه در اوکراین را برای آقای مکرون تشریح کرده است.
در این بیانیه همچنین آمده است که رهبران روسیه و فرانسه در مورد امنیت مواد غذایی در سطح جهان نیز گفتوگو کردهاند و ولادیمیر پوتین تأکید کردهاست که به باور او «این تحریمهای غرب است که ناامنی و افزایش قیمت مواد غذایی را تشدید کرده است.