جعبه سیاه هواپیمای اوکراینی همچنان در ایران، تعویق بازخوانی به خاطر کرونا

گذرنامه یکی از قربانیان سرنگونی هواپیمای اوکراینی

گزارش‌ها حاکی است که بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه‌های هواپیمای مسافربری اوکراینی سرنگون‌شده در ایران به خاطر شیوع ویروس کرونا برای مدت نامعلومی به تعویق انداخته شده است.

حسن رضایی‌فر، رئیس کمیسیون بررسی سانحه سازمان هواپیمایی کشوری، نیز دربارهٔ مطرح شدن انتقال جعبه سیاه بوئینگ اوکراینی به کشور ثالث گفته است که «حال حاضر جعبه سیاه بوئینگ اوکراینی همین‌جا در سازمان هواپیمایی کشوری است.»

خبرگزاری ایرنا دوشنبه ۲۵ فروردین از قول حسن رضایی‌فر رئیس تیم تحقیقاتی ایران گزارش داده‌است که جمهوری اسلامی از نمایندگان ۸ کشور برای سفر به آزمایشگاهی در اروپا به منظور آغاز این فرایند دعوت کرده، اما این کشورها به دلیل شیوع کرونا خواسته‌اند این برنامه به زمان دیگری موکول شود.

خبرگزاری فارس نیز از قول رضایی‌فر گزارش داده‌است که جعبه سیاه هم‌اکنون نزد ایران است و برای برخی از کشورها برنامه‌ریزی یک سفر برای بازخوانی اطلاعات آن غیرممکن است.

ایران ابتدا اصرار داشت بوئینگ، شرکت آمریکایی سازنده هواپیما، یا کشور دیگری تجهیزات فنی در اختیار ایران بگذارد تا خودش جعبه سیاه را بازخوانی کند.

سرانجام پس از افزایش فشارهای بین‌المللی، ایران ۲۱ اسفند اعلام کرد آماده تحویل جعبه سیاه به اوکراین یا کشوری ثالث تا دو هفته آینده است.

با گذشت بیش از یک ماه از اعلام این موضع و در حالی که کرونا در اروپا و آمریکای شمالی به شدت در حال شیوع است، معلوم نیست چرا ایران هفته گذشته برای تحویل جعبه سیاه با کانادا و دیگر کشورها تماس گرفته است.

گزارش منابع کانادایی حاکی است که ایران دوشنبه هفته گذشته با این کشورها تماس گرفته است.

پرواز ۷۵۲ هواپیمای اوکراینی حدود چهار ماه پیش توسط موشک‌های سپاه پاسداران در آسمان تهران مورد هدف قرار گرفت و همه سرنشینان آن شامل ۱۴۶ شهروند ایرانی، ۶۱ شهروند کانادایی که عمدتاً تابعیت دوگانه داشتند، ۱۱ شهروند اوکراینی و نیز شماری اتباع دیگر کشورها کشته شدند.

ایران طی این مدت به‌رغم اصرار کشورهای یادشده، از تحویل جعبه سیاه هواپیما به اوکراین یا یک کشور ثالث خودداری کرد، اما سازمان امنیت ترابری کانادا روز یکشنبه اعلام کرد که ایران نهایتاً هفته گذشته با کانادا و دیگر کشورها تماس گرفته و موافقت خود برای تحویل جعبه سیاه را اعلام کرده، اما در شرایط شیوع کرونا، امکان سفر و دیدار نماینده‌های این کشورها برای بازخوانی جعبه سیاه هواپیما وجود ندارد و کانادا به همراه دیگر کشورها از ایران خواسته‌اند تا کار بازخوانی جعبه سیاه به تعویق بیفتد.

خبرگزاری «سی‌بی‌سی» کانادا نیز گزارش داده در شرایط فعلی امکان سفر کارگروه بازخوانی اطلاعات جعبه سیاه هواپیما از کشورهایی که دچار خسارت شده‌اند، وجود ندارد.

ایران بعد از سه روز پنهانکاری در نهایت تحت فشار افکار عمومی و اطلاعاتی که سامانه‌های ماهواره‌های خارجی از هدف قرار گرفتن هواپیما ارائه دادند، اعلام کرد که علت سقوط هواپیما شلیک اشتباهی سامانه پدافند هوایی سپاه پاسداران بوده است.

مقامات ایران پس از پذیرش مسئولیت سرنگون کردن هواپیما، سخنان ضد و نقیضی دربارهٔ تصمیم خود برای تحویل جعبه سیاه هواپیمای یادشده ارائه کردند.

وکلای کانادایی قربانیان پرواز ۷۵۲ بهمن‌ماه سال گذشته، پرونده‌ای برای دریافت غرامت به ارزش ۱٫۵ میلیارد دلار کانادا (۱٫۱ میلیارد دلار آمریکا) در دادگاه‌های این کشور گشوده‌اند.

منابع: «سی‌بی‌سی»، ایرنا، فارس، رادیو فردا /ف.ق / پ.پ