آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در نظر دارد طرح هایی برای مذاکرات مربوط به خلع سلاح جهانی،از سلاحهای هسته ای و جنگ سایبری گرفته تا تسلیحات کوچک را ارائه دهد. ولی مقامات و کارشناسان می گویند، آمریکا ممکن است در برابر چنین طرح های جسورانه ای مقاومت کند.
خبرگزاری رویترز از قول يک کارشناس مطلع از این طرح ها در ژنو که حاضر نشد نامش در گزارش فاش شود نوشته است، هدف آقای گوترش توقف مسابقه تسلیحات هسته ای و قانع کردن قدرت های بزرگ به مذاکره پس از دهه ها بن بست در این زمینه است.
به گفته اين کارشناس آقای گوترش در عین حال می خواهد با دخالت دادن بخش خصوصی به عدم مذاکره حکومت ها در زمینه جنگ سایبری و روباتی پایان داده و در مورد استفاده از مواد منفجره در شهرها و کاستن از دسترسی به سلاح های متعارف که عامل اصلی مرگ و میر مردم است مذاکراتی را به جریان بیاندازد.
در بهترین حالت احتمال موفقیت چنین طرح هایی مبهم است. اما با توجه به افزایش تنش در مورد سلاح های هسته ای آقای گوترش ممکن است در موقعیت منحصر به فردی باشد تا مصوبه شورای امنیت در سال ۲۰۰۹ که به «فراهم کردن شرایط برای جهانی عاری از سلاح های هسته ای» متعهد شده بود را تا حدی پيش ببرد.
کارشناسان امور امنیتی می گویند آقای گوترش با استفاده از این مصوبه شورای امنیت می تواند به قدرت های هسته ای و جامعه بین المللی فشار بیاورد.
اما یک مقام آمریکایی که حاضر نشد نامش فاش شود به خبرگزاری رویترز گفت خلع سلاح هسته ای یک «هدف آرمانی» است و بعید است در آینده نزدیک تحقق یابد.
این مقام آمریکایی افزود:«به اعتقاد ما اکنون زمان مطرح کردن طرح های جسورانه نیست بخصوص در زمینه سلاح های هسته ای و آقای گوترش در زمینه جنگ افزارهای روباتی باید با احتیا ط عمل کند. نگران هستم که دبیرکل سازمان ملل به جای پرداختن به علت و دلیل تسلیح کشورها به معلول این شرايط می پرازد.»
به گفته او بازبینی موضع هسته ای آمریکا که روز جمعه منتشر شد نشان می دهد که آن کشور قصد دارد قدرت بازدارنده خود را افزایش داده و به روسیه، چین، کره شمالی و ایران نشان دهد که در قدرت آمریکا برای دفاع از خویش تردید نکنند.
این مقام آمریکایی تصریح کرد:«این یک مشکل سیاسی است و روسیه طرف مذاکره قابل اعتمادی نیست. با آنها (روسیه) باید از موضع قدرت برخورد کرد. طی هشت سال گذشته این تصور وجود داشته که گویا ما ضعیف هستیم. می خواهیم این تصور نادرست آنها را از بین ببریم.»
خبرگزاری رویترز می افزاید، هدف آقای گوترش احیا مذاکرات بین تمامی طرف ها فارغ از عدم اعتماد عمیق بین آمریکا و روسیه و بحران هسته ای کره شمالی است.
ایزومی ناکامیتسو، مسئول امور خلع سلاح در سازمان ملل متحد قرار است این طرح ها را به اجرا بگذارد. او در یک سخنرانی در ماه اکتبر گفت:«دستیابی به صلح از طریق خلع سلاح نمی تواند منتظر وضعیت امنیتی مطلوب بماند آنهم در شرایطی که کشورهای جهان هر سال بر بودجه نظامی و زرادخانه های خود می افزایند.»
خانم ناکامیتسو قرار است اواخر ماه جاری مقامات کشورهای اصلی از جمله پنج عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد را برای مذاکره دعوت کند.
آنتونیو گوترش نیز امیدوار است بتواند طرخ خود را در پایان ماه فوریه و همزمان با برگزاری جلسات کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد و کنفرانس خلع سلاح در ژنو اعلام کند.
برخی از کارشناسان و مدافعان خلع سلاح جهانی می گویند، اکنون برای یک اقدام بی سابقه و بلندپروازانه زمان مناسبی است بخصوص که تنش بین رهبران آمریکا و کره شمالی نگرانی شدیدی ایجاد کرده و برای اولین بار پس از مدتهای طولانی احتمال وقوع یک جنگ هسته ای به واقعیت نزدیک شده است.