کمیسیون ایالات متحده درباره آزادی مذهبی بین‌المللی می‌گوید شرایط آزادی مذهبی در ایران در سال ۲۰۲۳ همچنان به شدت ضعیف بود، و به همین دلیل خواستار آن شد که ایران به عنوان «کشوری با نگرانی ویژه» مدنظر قرار گیرد.
در گزارش سالانه این کمیسیون که روز چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت منتشر شد، موارد متعددی از سرکوب‌های جمهوری اسلامی علیه دختران و زنان برای تحمیل حجاب اجباری، اعدام افراد به‌دلیل عقیده و مذهب و سرکوب اقلیت‌های مذهبی در داخل و خارج از کشور مستند شده است.
کمیسیون یاد شده از دولت آمریکا خواسته تا ایران را به‌دلیل نقض سیستماتیک، مداوم و فاحش آزادی مذهبی به عنوان «کشوری با نگرانی ویژه» مدنظر قرار دهد.
این کمیسیون همچنین پیشنهاد کرده که دولت آمریکا، مقام‌ها و نهادهای ایرانی مسئول نقض این آزادی‌ها را تحریم کرده، دارایی‌هایشان در ایالات متحده را ضبط و از ورود آن‌ها به خاک این کشور جلوگیری شود.
بیشتر در این باره: تأیید «شکنجه و تعرض جنسی» به معترضان «زن، زندگی، آزادی» در گزارش دیده‌بان حقوق بشرکمیسیون ایالات متحده درباره آزادی مذهبی بین‌المللی در بخش دیگری از توصیه‌های خود به دولت آمریکا، خواستار آن شده که صدور مجوزهای عمومی جدید برای تسهیل کمک مالی و فنی به آن دسته از ایرانی‌هایی که به‌دنبال آزادی ابراز عقیده و مذهب از طریق تظاهرات مسالمت‌آمیز و اعتصابات کارگری هستند، را ادامه دهد.
همکاری با اعضای ائتلاف آزادی مذهبی بین‌المللی یا عقیده و دیگر نهادهای بین‌المللی برای رصد ابزارهای فنی و نظامی که در سرکوب ابراز عقیده مشروع در ایران استفاده می‌شود، حمایت از مأموریت کمیته حقیقت‌یاب در ایران، و حمایت از ارجاع پرونده جمهوری اسلامی به دادگاه کیفری بین‌المللی برای تحقیقات پیرامون جنایت علیه بشریت از دیگر توصیه‌های این کمیسیون است.
سرکوب‌ها برای تحمیل حجاب اجباری
کمیسیون ایالات متحده درباره آزادی مذهبی بین‌المللی در بخش دیگری از گزارش سال ۲۰۲۳ خود با اشاره به ادامه اعتراضات به طرح «حجاب و عفاف» در مجلس شورای اسلامی و محدودیت‌های آزادی مذهبی و عقیده به‌رغم برخورد خشونت‌آمیز نیروهای امنیتی، تصریح کرده است: «جمهوری اسلامی به‌طور سیستماتیک اقدام به آزار و اذیت، بازداشت، حبس، آزار جنسی، تجاوز و شکنجه معترضان از جمله افراد زیر سن قانونی کرده است».
در مارس ۲۰۲۳، جاوید رحمان گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر در ایران اعلام کرد که نحوه برخورد حکومت تهران علیه معترضان ممکن است مصداق «جنایت علیه بشریت» باشد.
کمیسیون ایالات متحده درباره آزادی مذهبی بین‌المللی با اشاره به تشدید فشارها در طول سال ۲۰۲۳ برای تحمیل حجاب اجباری گفته که رصد و تأمین مالی مخفیانه «حجاب‌بان‌ها» برای آزار و اذیت زنان فاقد حجاب اجباری افزایش یافت.
در این گزارش همچنین اشاره شده که حکومت جمهوری اسلامی نتوانسته است تحقیقات جامعی در مورد حملات زنجیره‌ای با گاز سمی به دانش‌آموزان دختر انجام دهد و خانواده‌های آن‌ها را که خواستار تحقیقات در این زمینه شده بودند، سرکوب کرد.
نمونه‌های دیگر
کمیسیون ایالات متحده درباره آزادی مذهبی بین‌المللی می‌گوید حکومت ایران در سال ۲۰۲۳ دست‌کم هشت معترض را به اتهامات مذهبی اعدام کرد. دو نفر از این افراد که مرد بودند در اردیبهشت ۱۴۰۲ به اتهام «کفرگویی» اعدام شدند و در آذرماه نیز پنج نفر در شهرهای کرج، اهواز و زاهدان به اتهام‌های مذهبی از جمله «فساد فی‌الارض» و «محاربه با خدا» به جوخه دار سپرده شدند.
این گزارش می‌افزاید نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی، اعتراض‌های هفتگی اقلیت سنی در زاهدان پس از نمازجمعه این شهر را با خشونت سرکوب کرده و شماری از رهبران مذهبی سنی در مرکز استان سیستان و بلوچستان را بازداشت کردند.
بیشتر در این باره: یافته‌های کمیتۀ حقیقت‌یاب سازمان ملل از سرکوب زنان ایراناقلیت مذهبی بهایی در ایران نیز، به گفته کمیسیون یاد شده، از سرکوب‌ها در امان نماند و چند نفر از اعضای انجمن «یاران ایران» از جمله عفیف نعیمی، عنایت‌الله نعیمی و جماالدین خانجانی بار دیگر به زندان‌های طولانی محکوم شدند.
این کمیسیون در گزارش سالانه‌اش همچنین حکومت جمهوری اسلامی را متهم کرده که به اقدامات سرکوبگرانه خود در خارج از کشور از جمله آزار و اذیت ناراضیان مذهبی و هدف قرار دادن مراکز یهودی ادامه داده است.
در مارس ۲۰۲۳، یونان دو مرد مرتبط با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را به اتهام برنامه‌ریزی برای حمله به یک رستوران و کنیسه یهودی در آتن بازداشت و تفهیم اتهام کرد. در ماه ژوئن، قبرس یک توطئه برنامه‌ریزی‌شده سپاه پاسداران برای حمله به یهودیان و اسرائیلی‌ها در این کشور را خنثی کرد.
در ماه نوامبر، مقام‌های اسرائیلی و برزیلی حمله هدایت و تامین مالی‌شده ایران علیه یهودیان و اسرائیلی‌ها در برزیل که مجری آن گروه حزب‌الله لبنان بود را خنثی کردند.
بیشتر در این باره: گزارش دیده‌بان حقوق بشر از سرکوب نظام‌مند بهائیان در ایران