برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، روز سهشنبه در گفتوگویی اختصاصی با رادیوفردا ضمن ابراز شک و تردید از عملی شدن نهایی اینستکس، گفت که مایک پومپئو «با پیام بازدارندگی ایران» به اروپا سفر کرده است.
آقای هوک در این مصاحبه که روز سهشنبه، ۲۴ اردیبهشتماه، در بروکسل، مقر اتحادیه اروپا، انجام شد تاکید کرد که حمله جمهوری اسلامی به منافع ایالات متحده در منطقه «اشتباهی بزرگ خواهد بود».
او ادامه داد که سفر اخیر مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، به اروپا هم با این هدف انجام شده که ایران را از چنین اقدامی «بازداریم».
برایان هوک که وزیر خارجه آمریکا را در این سفر همراهی میکند جلسه روز دوشنبه وزیر خارجه آمریکا با وزیران خارجه بریتانیا، آلمان و فرانسه و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا را «بسیار خوب و بسیار سازنده» خواند.
آقای هوک افزود که هرچند آمریکا و اتحادیه اروپا در مورد برجام اختلاف نظر دارند اما ارزیابی آنها از درجه تهدید از سوی ایران «بسیار مشابه است».
او به عنوان گواه این «ارزیابی مشابه» به فراخواندن سفرای اروپایی از ایران، اخراج دیپلماتهای ایرانی از اروپا، محکوم کردن پرتاب ماهوارههای ایرانی از سوی اروپا و تحریم وزارت اطلاعات ایران به خاطر «اقدامات تروریستی در اروپا» اشاره کرد.
تردید نسبت به عملی شدن اینستکس
آقای هوک همچنین ابراز تردید کرد که اینستکس یعنی سازوکار ویژه اروپا برای دور زدن تحریمهای ایالات متحده علیه تهران درنهایت به جایی برسد.
کانال مالی موسوم به اینستکس قرار است ارتباطات مالی ایران با جهان را که بر اثر تحریمهای آمریکا در تنگنا قرار گرفته مقداری تسهیل کند و فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا، گفته است که نخستین تراکنش از طریق این سازوکار قرار است طی هفتههای پیش رو انجام شود.
اما به گفته برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران، اینستکس «دو طرف دارد» و در این میان طرف ایرانی شرایط را برای عملی شدن اینستکس فراهم نکرده است.
او گفت: «ایرانیها نظام مالی شفافی را پیاده نکردهاند که به عملی شدن اینستکس کمک کند. بنابراین بهراستی اصلاً مطمئن نیستم که عملی شود.»
آقای هوک تأکید کرد که اینستکس شرکتها را نیز مجاب به تعامل با ایران نمیکند و «اگر مثلاً به مدیر بیامو» این انتخاب داده شود که بین دادوستد با ایران یا آمریکا یکی را انتخاب کند «او بازار ایالات متحده را انتخاب خواهد کرد».
مسئله «خرابکاری» کشتیها در نزدیکی امارات
روز یکشنبه امارات متحده عربی اعلام کرد چهار کشتی تجاری در نزدیکی آبهای بندر فجیره هدف «عملیات خرابکارانه خطرناک» قرار گرفتهاند که البته تلفات جانی برجای نگذاشته است.
برایان هوک در پاسخ به این پرسش رادیوفردا که «آیا مظنون به آن هستید که ایران یا گروههای نیابتی ایران مسئول این خرابکاریها باشند؟» گفت: «نمیتوانم این مسئله را تأیید کنم. هیچ یک از کشتیهای ما مورد حمله قرار نگرفتند. دو تا از کشتیها سعودی بودند، یکی نروژی و یکی هم اماراتی.»
او افزود: «اماراتیها از تیمهای تحقیقاتی نظامی ایالات متحده خواستهاند تا در محل بررسی کرده و ببیند که واقعاً چه اتفاقی افتاده است.»
نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران اضافه کرد که «بسیار نگرانیم و به نظرم حق داریم نگران باشیم زیرا اطلاعات زیادی در مورد وجود تهدید دریافت کردهایم، ارزیابیهای بسیار موثق از این که رژیم ایران برای انجام حملات در خاورمیانه طرحریزی کرده است. بنابراین باید ببینیم که نتیجه این تحقیقات چیست. اما نسبت به بیثباتی در خاورمیانه بسیار نگرانیم.»
آقای هوک در پاسخ به این سؤال که «اگر مشخص شود که کار ایران بوده اقدام ایالات متحده چه خواهد بود؟» گفت: «ما منابع نظامی خود را مستقر کردهایم و اگر ایالات متحده هدف حمله رژیم ایران قرار بگیرد ما با نیروی نظامی پاسخ خواهیم داد.»
برایان هوک افزود که «به دنبال جنگ با ایران یا هر کس دیگر نیستیم. اما میدانیم که به نفع جهان است که خاورمیانه آرام و باثبات باشد و این شامل دوستان اروپایی ما هم میشود که دیروز در اینجا با آنها دیدار داشتیم.»
این مقام آمریکایی ادامه داد: «به همین خاطر، در حال اتخاذ تدابیر دفاعی و اقدامات احتیاطی هستیم تا در صورتی که به ما حمله شود بتوانیم پاسخ دهیم، تأکید میکنم که اگر [به ما حمله شود].»
قضیه بررسی طرح اعزام «۱۲۰ هزار» نظامی دیگر به منطقه
تنش بین آمریکا و مقامهای جمهوری اسلامی در هفتههای اخیر، به ویژه پس از اعزام ناو آبراهام لینکلن و بمب افکنهای بی۵۲ به خلیج فارس، بالا گرفته است.
افزون بر این، روزنامه نیویورکتایمز روز دوشنبه، ۲۳ اردیبهشت نوشت طرحی در کاخ سفید در دست بررسی است با این محتوا که اگر ایران به نیروهای آمریکایی حمله کند یا فعالیت هستهای «به سوی ساخت بمب اتم» را تسریع ببخشد، آمریکا ۱۲۰ هزار تن دیگر از نظامیان خود را راهی خاورمیانه کند.
نیویورک تایمز از قول مقامهای دولتی آمریکا که نامشان فاش نشده نوشت که این طرح را پاتریک شاناهان، سرپرست وزارت دفاع آمریکا، روز پنجشنبه هفته گذشته در جلسهای با حضور مقامهای ارشد دفاعی آمریکا ارائه کرده است.
برایان هوک در پاسخ به این پرسش رادیوفردا که آیا وجود چنین طرحی را تأیید میکند، گفت: «ما به صورت رسمی در خصوص بررسیهایی که بین آژانسهای دولتیمان انجام میشود اظهارنظر نمیکنیم.»
وی اما اضافه کرد که آمریکا شمار زیادی نظامی در منطقه دارد و به طور علنی در حال افزایش این تعداد است تا برای پاسخدهی به حملههای احتمالی ایران آماده باشد.
برایان هوک در پایان نیز گفت که جمهوری اسلامی ایران «آخرین رژیم انقلابی در جهان است و از تروریسم به عنوان یک شیوه حکومتی استفاده میکند.»
او گفت که جمهوری اسلامی «۴۰ سال است که از این شیوه در سراسر جهان استفاده کرده» و افزود که «میخواهیم شاهد باشیم که ایران بیشتر شبیه به کشوری عادی باشد و کمتر در پی رسالت انقلابی.»
برایان هوک همچنین تأثیر تحریمهای آمریکا علیه جمهوری اسلامی را مثبت خواند و گفت که به خاطر این تحریمها «ایران مجبور شده ۲۹ درصد از هزینه نظامی خود در بودجه امسال بکاهد.»