نماینده آمریکا در نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی گفته است، فرصت برای بازگشت به پایبندی کامل به توافق هسته‌ای موسوم به برجام برای همیشه پا برجا نخواهد بود و تداوم گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران فراتر از محدودیت‌های تعیین شده باعث می‌شود تا واشینگتن از نقطه بازگشت به برجام دور شود.
متن اظهارات لوئیس بونو، کاردار آمریکا در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین، در نشست روز سه شنبه ۲۳ شهریور در وب سایت رسمی این نمایندگی منتشر شده است.
نشست شورای ۳۵ عضوه حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز دو شنبه به مدت یک هفته در وین آغاز شد.
لوئیس بونو در این نشست گفته است، ایالات متحده در هماهنگی نزدیک با متحدان و شریکایش از طریق دیپلماسی به دنبال تضمین بازگشت دوجانبه به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) است. توافقی که یکی از دستاوردهای کلیدی دیپلماسی چندجانبه و یک ابزار حیاتی جهت رفع نگرانی‌های دیرینه جامعه بین‌المللی در قبال برنامه هسته‌ای ایران است.
بیشتر در این باره: مدیرکل آژانس در شورای حکام: از پاسخگو نبودن ایران به‌شدت نگرانمنماینده آمریکا اضافه کرده است، ما با حسن نیت به دنبال این اهداف هستیم و به وضوح اعلام کرده‌ایم که در صورت ازسرگیری ایران به تمام تعهدات خود در توافق، آماده هستیم تا همه تحریم‌هایی را که با برجام مغایر هستند را لغو کنیم.
او اضافه کرده است، اما همه شرکت کنندگان باید واقع‌بین باشند. فرصت بازگشت برای پایبندی کامل متقابل در چارجوب برجام تا ابد پابرجا نخواهد بود.
به دنبال روی کار آمدن دولت جو بایدن در آمریکا و تمایل او به بازگشت به برجام، مذاکرات احیای این توافق هسته‌ای در وین پایتخت اتریش با حضور غیر مستقیم آمریکا آغاز برگزار شد.
تاکنون شش دور ازاین مذاکرات انجام شده است. اما، ایران از ۳۰ خرداد امسال این مذاکرات را متوقف کرده است و هنوز معلوم نیست تحت چه شرایط و پیش‌شرط‌هایی قصد بازگشت به میز مذاکرات را دارد.
دور شدن از بازگشت به برجام
لوئیس بونو در ادامه به گزارش اخیر مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران اشاره کرده که در آن آمده بود به دنبال تصمیم تهران برای اجرای نکردن تعهداتش، بازرسی‌های ناظران آژانس از سایت‌های هسته‌ای ایران «به‌شدت ضعیف» شده است.
نماینده آمریکا گفته است، همانگونه که در گزارش مدیرکل مستند شده، ایران همچنان به توسعه قابل توجه برنامه هسته‌ای خود فراتر از محدودیت‌های تعیین شده در برجام ادامه می‌دهد.
او اضافه کرد، ادامه تشدید تنش‌های هسته‌ای در جهت (حرکت به سمت) فراتر از محدودیت‌های تعیین شده در توافق، ما را از بازگشت به پایبندی متقابل به توافق هسته‌ای دورتر می‌کند و نه نزدیکتر.
لوئیس بونو تصریح کرده است٬ تداوم پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران، آمریکا را «به نقطه‌ای نزدیک می‌کند که بازگشت متقابل به (برجام)٬ آن منافع منع اشاعه که در چارچوب برجام در نظر گرفته شده بود، را برآورده نمی‌کند.»
نماینده آمریکا گفته است، ما از ایران می‌خواهیم بدون تأخیر به مذاکرات برگردد و از انجام اقدامات تنش‌آمیزی که تنها باعث خواهد شد که تداوم کارمان دشوار شود، خودداری کند. ایران می‌بایست با فوریت بیشتری به سمت توافق حرکت کند، نه اینکه از آن دور شود.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در اواخر مردادماه جاری تایید کرد که ایران با عدول از برجام برای اولین‌بار اورانیوم فلزی با خلوص ۲۰ درصد تولید کرده و ظرفیت تولید اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی خود را به میزانی چشمگیر افزایش داده است.
فرانسه، بریتانیا و آلمان در واکنش به این گزارش آژانس اعلام کردند که تولید اورانیوم فلزی با خلوص ۲۰ درصد و افزایش ظرفیت تولید اورانیوم غنی سازی ۶۰ درصدی «گامی کلیدی در توسعه سلاح هسته‌ای هستند» و این در حالی است که هیچ‌گونه توجیه نظامی برای این دو اقدام ایران وجود ندارد.
ایران «گام‌های فراتر از برجام را متوقف کند»
لوئیس بونو در ادامه اظهارات خود به گزارش اخیر آژانس بین المللی اتمی در خصوص توسعه برنامه اتمی ایران اشاره کرده و گفته است، اگر ایران واقعاً به بازگشت متقابل به پایبندی به توافق علاقه‌مند است، باید اقدامات تحریک آمیز (توسعه برنامه هسته‌ای) فراتر از محدودیت‌های تعیین شده در برجام را متوقف کند.
نماینده آمریکا تصریح کرده است٬ در عوض، ما از ایران می‌خواهیم اقدامات راستی آزمایی و نظارت‌های مندرج در توافق، از جمله پروتکل الحاقی، را اجرا کند که بازگشت سریعتر به رعایت متقابل را تسهیل می‌کند.
او اضافه کرده است، ما همچنین از ایران می‌خواهیم به سرعت به پای میز مذاکره بازگردد تا بتوانیم به بازگشت متقابل به تعهدات کامل از جمله لغو تحریم‌های پیش بینی شده در توافق برسیم.
مذاکرات احیای توافق هسته‌ای برجام در وین در راستای فراهم کردن اجرای کامل برجام توسط ایران و آمریکا برگزار می‌شد، که تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا، با خارج کردن ایالات متحده از برجام٬ تحریم‌های گسترده‌ای را علیه جمهوری اسلامی اعمال کرد.
ایران نیز در مقابل از شماری از تعهدات خود در چارچوب برجام عدول کرده و برنامه هسته‌ای خود را توسعه داده است.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هم دو هفته پیش گفته بود، با توجه به پیشرفت‌های تازه ایران در برنامه هسته‌ایش «داریم به نقطه‌ای نزدیکتر می‌شویم که بازگشت به برجام آن منافعی که از این توافق انتظار می‌رود را برآورده نمی‌کند».