شبکه سیانان از قول مقامات آمریکایی گزارش داد که دولت جو بایدن برای احیای روابط با عربستان آماده چشمپوشی از پیگیری قتل جمال خاشقچی ستوننویس روزنامه واشینگنپست در سال ۲۰۱۸ است.
این چرخش چشمگیر در حالی است که جو بایدن رئیسجمهوری آمریکا در کارزارهای انتخاباتی خود به شدت به دولت عربستان در رابطه با قتل آقای خاشقچی در کنسولگری این کشور در ترکیه تاخت و حکومت عربستان را «منفور» خوانده بود.
همچنین گزارش نهادهای امنیتی دولت آقای بایدن در سال گذشته محمد بنسلمان ولیعهد عربستان را به سازماندهی و صدور فرمان این قتل متهم کرده بود.
بر اساس گزارشها آقای بایدن قرار بود در ماه جاری به عربستان سفر کند و با محمد بنسلمان دیدار داشته باشد، اما برخی رسانههای آمریکایی خبر دادند که این سفر به ماه آینده موکول شده است.
مقامات آمریکایی که در این گزارش نامی از آنها برده نشده، به سیانان گفتهاند که آقای بایدن تحت فشار افزایش قیمت بنزین و شتابگیری بیسابقه تورم طی چهل سال اخیر، همچنین سرکوب روسیه به خاطر تهاجم نظامی به اوکراین، «خشم اخلاقی» خود را کنار گذاشته و خواهان روابط گرمتری با عربستان است.
یک مقام ارشد آمریکایی در ادامه گفته است هر دو طرف توافق کردهاند که به خاطر صلح و ثبات خاورمیانه، گذشته را پشت سر نهند.
به گفته وی، عربستان سعودی پرونده قتل آقای خاشقچی را بسته تلقی میکند و این موضوع را صراحتا به آمریکا اعلام کرده است.
این منابع رسمی در ادامه گفتهاند که اقدام آقای بایدن به معنی فراموش کردن و بخشش قتل خاشقچی نیست و آقای بایدن این موضوع را میخواهد مستقیما در جریان سفر ماه آینده خود به عربستان با محمد بنسلمان در میان بگذارد، اما برای بازخواست از ولیعهد عربستان در رابطه با این پرونده نیاز به اقدامات زیادی است.
خدیجه چنگیز همسر آقای خاشقچی به سیانان گفته است تصمیم آقای بایدن به طرز وحشتناکی وی و همه مدافعان آزادی بیان و عدالت در جهان را مایوس کرده است.
بیشتر در این باره: کاخ سفید از برنامه بایدن برای سفر به عربستان سعودی دفاع کردطی روزهای گذشته نیز سفر آقای بایدن به ریاض مورد انتقاد گسترده فعالین حقوق بشر قرار گرفته بود؛ موضوعی که واکنش کاخ سفید را برانگیخت و روز دوشنبه از این سفر دفاع کرد.
کارین ژان پییر، سخنگوی کاخ سفید، اظهار داشت: «اگر او [جو بایدن] به این نتیجه برسد که گفتوگو با یک رهبر خارجی در جهت منافع ایالات متحده است و این گفتوگو نتایج ملموسی خواهد داشت، چنین خواهد کرد.»
طی ماههای گذشته برخی مقامات ارشد آمریکا از جمله دو مشاور امنیت ملی کاخ سفید در سفر به عربستان با محمد بن سلمان دیدار داشتهاند و قرار است به زودی دو هیات عربستانی نیز راهی آمریکا شوند.
مقامات آمریکایی به سیانان گفتهاند که تصمیم برای سفر به عربستان و دیدار با بن سلمان برای جو بایدن سخت بوده، اما طرفین توافق کردهاند که با توجه به تغییرات سریع در وضعیت جهان بعد از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، روابط دو کشور نمیتواند به خاطر قتل آقای خاشقچی «خصمانه» باقی بماند.
به گفته آنها، اکنون اولویت آقای بایدن به انزوا کشاندن روسیه از لحاظ سیاسی و قطع درآمدهای نفتی این کشور برای تامین مالی نظامی است و این کار با همکاری عربستان قابل تحقق است.
بعد از تهاجم روسیه به اوکراین، قیمتهای جهانی نفت به شدت افزایش یافته و به ۱۲۰ دلار رسیده است. یک مقام آمریکایی به این شبکه گفته است افزایش قیمت بنزین بر انتخابات میاندورهای ماه نوامبر آمریکا نیز سایه انداخته است و دولت جو بایدن مجبور شده بر برخی اصول خود به خاطر مسائل جهانی و اقتصاد کشور چشم بپوشد.
آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا نیز چهارشنبه هفته جاری به سیانان گفته بود که دولت جو بایدن هرگز چشم به قطع کامل روابط آمریکا و عربستان نداشته، اما واشینگتن موضوع حقوق بشر را کماکان در سیاست خارجی خود مورد نظر قرار خواهد داد.
در آستانه سفر آقای بایدن به عربستان، والاستریت جورنال ۱۲ خرداد گزارش داده بود که برخی از اعضای اوپک، از جمله عربستان در حال جستجوی راههایی برای افزایش صادرات نفت و پایان دادن به پیمان کاهش تولید نفت با روسیه برای افزایش تولید نفت هستند تا قیمتهای جهانی نفت کاهش یابد.
روزنامه فایننشال تایمز نیز گزارش داده است عربستان سعودی که رهبری اعضای اوپک در توافق کاهش تولید نفت با روسیه را دارد، به همپیمانان غربی خود اطلاع داده که اگر تولید نفت روسیه تحت تأثیر تحریمهای غرب بصورت چشمگیری کاهش یابد، برای افزایش تولید نفت آمادگی دارد.