وزارت دفاع آمریکا در تشریح سیاست های راهبردی واشنگتن که روز پنجشنبه پنجم آبان منتشر شد گفت به رغم تهاجم نظامی روسیه به اوکراین کماکان چین مهمترین چالش امنیتی آمریکا است و تهدیدهای پکن نحوه سازماندهی و تسلیح ارتش آمریکا در آینده را تعیین میکند.
سند سیاستهای راهبردهای دفاعی آمریکا خاطر نشان میکند که درگیری نظامی با چین «اجتناب ناپذیر و مطلوب» نیست ولی پیشگیری از تسلط چین بر برخی از نقاط کلیدی جهان را از اولویت های واشنگتن اعلام میکند. قاعدتا این اشاره ای به تقويت حضور نظامی چین در دریای جنوبی چین و اطراف تایوان است. این سند می افزاید که پکن تلاش می کند همکاری و پیمان های مشترک بین آمریکا و کشورهای جنوب شرقی آسیا را تضعیف کرده و از قدرت نظامی خود برای ارعاب کشورهای همسایه بهره برداری میکند.
بخش علنی سند راهبردی وزارت دفاع آمریکا که در هشتاد صفحه منتشر شده است خاطر نشان میکند که تهاجم نظامی به اوکراین با توجه به برخورداری روسیه از جنگ افزارهای هسته ای، موشکهای دوربرد و عملیات سایبری برای آمریکا و متحدانش یک تهدید جدی است. در عین حال هشدار می دهد که به دلیل افزایش همکاری های مسکو و پکن و به رغم ادامه تهدیدهای تروریستی در داخل، چین و روسیه برای امنیت آمریکا بزرگترین تهدید هستند.
یک مقام پنتاگون که نخواست نامش در گزارش قید شود به خبرنگاران گفت سند راهبردی جدید نشان میدهد که آمریکا برای اولین بار با تهدیدهای دو رقیب صاحب سلاح هستهای مواجه است.
در ارزیابی قبلی وزارت دفاع آمریکا از تهدیدهای راهبردی که در سال ۲۰۱۸ و دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ منتشر شد واشنگتن اعلام کرد که تمرکز اصلی ارتش آمریکا به جای مقابله با تروریسم بین المللی، آمادگی بیشتر برای جنگ با یک قدرت بزرگ خواهد بود.
در سند راهبردی امسال به نقش متحدان آمریکا در یک استراتژی دفاعی توجه بیشتری شده است که منعکس کننده اقدامات دولت جو بایدن برای ترمیم مناسبات با متحدان واشنگتن است که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ لطمه خورده بود.
یکی از محورهای اصلی سند راهبردی جدید مفهوم «مهار یکپارچه» است که به معنای استفاده همزمان آمریکا از قدرت نظامی، اقتصادی و دیپلماتیک و درعین حال همکاری نزدیک با متحدان این کشور، از جمله در زمینه جنگ افزارهای هستهای آمریکا، با هدف منصرف کردن دشمنان از حمله نظامی است.
در این سند نتیجهگیری میشود که چین در دهههای آینده کماکان «مهمترین تهدید» خواهد بود ولی روسیه یک تهدید «حاد» است.
از زمان تنظیم سیاست های راهبردی قبلی در سال ۲۰۱۸ هم چین و هم روسیه در استفاده از قدرت نظامی خود رویه تعرضی تری در پیش گرفته اند. روسیه به اوکراین حمله کرده است و چین تهدیدهای خود علیه تایوان را با شعار بازپس گیری این جزیره حتی با تکيه بر قدرت نظامی افزایش داده است. همزمان، تهدیدهای هستهای روسیه، کره شمالی و ایران نیز افزایش یافته است.
سند جدید راهبردی وزارت دفاع آمریکا درعین حال بر افزایش تحقیق و توسعه فناوریهای پیشرفته از جمله هوش مصنوعی، جنگ سایبری و جنگ افزارهای مافوق صوت تاکید میکند و با اشاره به چالشهای سالهای اخیر در استخدام نیروی متخصص می افزاید که پنتاگون برای جلب این نوع متخصصین باید فرهنگ خود را تغییر دهد.
بازبینی از تهدیدهای هستهای و استراتژی آمریکا در آرایش جنگ افزارهای هستهای به عنوان ضمیمه جداگانهای از این سند منتشر شده است.
در این ضمیمه تاکید میشود که تحت تاثیر تقویت همکاریهای چین و روسیه تهدیدهای هستهای افزایش یافته است و آمریکا علاوه بر نوسازی جنگ افزارهای هسته ای خود بخشی از این جنگ افزارها را که متناسب با تهدیدهای فعلی نیستند ممکن است از رده خارج کند.
این اولین باری است که گزارشهای راهبردی وزارت دفاع آمریکا در هر سه عرصه بازبینی استراتژی دفاع ملی، دفاع موشکی و سیاست و آرایش نیروهای هستهای کشور به طور همزمان تهیه و منتشر میشود.
دولتهای آمریکا طبق قانون باید هر چهار سال یکبار بازبینی همه جانبه سیاست دفاعی کشو را به کنگره ارائه دهند.
به اعتقاد کارشناسان یکی از اولویتهای وزارت دفاع آمریکا در سالهای آینده نوسازی جنگ افزارها و قابلیت های هستهای این کشور خواهد بود چون بسیاری از تجهیزات قادر به حمل موشک های هستهای از جمله بمب افکنها و زیردریایی های ویژه این ماموریتها کهنه شده و نوسازی آنها صدها میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
یکی دیگر از چالش های تسلیحاتی مهم در سالهای آینده رقابت با چین و روسیه در عرصه تولید و نوآوری تسلیحات مافوق صوت خواهد بود.