اظهارات دونالد ترامپ طی مصاحبه مطبوعاتی دوجانبه او با امانوئل مکرون، رییس جمهور فرانسه، در کاخ سفید را میتوان نشانه قرار گرفتن سرنوشت توافق اتمی بر لبه تیغ تلقی کرد؛ وضعیتی که حسن روحانی طی واکنش حاکی از خشم روز بعد خود در تبریز، تلویحا آنرا پذیرفت.
خلاصه کلام رییس جمهور آمریکا در مورد توافق اتمی «افتضاح» خواندن آن و نشانه اتخاذ تصمیم آمریکا برای عبور از تعهدات مندرج در توافق، پیش از سر رسیدن زمان اعلام تمدید لغو تحریمها است.
در ابتدای سال جاری دولت ترامپ برای باقی ماندن در توافق اتمی چهار شرط پیشروی قدرتهای اروپایی قرار داد که علیرغم مذاکرات رسمی و غیر رسمی دو و چند جانبه نمایندگان آمریکا و اروپا در مونیخ، روم و لندن تاکنون کوچکترین نشانه ای از نزدیکتر شدن انتظارات طرفهای گفتوگو ظاهر نشدهاست.
شماری از فرماندهان نظامی و مسئولان ارشد سیاسی و اجرایی جمهوری اسلامی در گذشته تهدید کرده بودند که در صورت خروج آمریکا از شمول توافق اتمی، ایران آنرا ترک کرده و فعالیتهای اتمی به روال گذشته، و شاید تندتر، از سر گرفته خواهد شد.
جمهوری اسلامی امیدوار بود که رئیسجمهور فرانسه، در خط سیاست پشتیبانی اروپا از گزینه حفظ توافق اتمی، بتواند کاخ سفید را به تغییر رای در مورد «برجام» قانع سازد حال آنکه رئیسجمهور آمریکا هنگام رویارویی روز سه شنبه با رسانهها لحن خود را در مخالفت با توافق اتمی تغییر نداد و به این ترتیب امید اندکی میرود که مذاکرات مشابه آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان نیز بتواند به نتایجی متفاوت با نتایج گفتگوهای مکرون منتهی شود.
هدف سیاست راهبردی دولت ترامپ در رابطه با جمهوری اسلامی محدود ساختن بضاعتهای مالی حکومت تهران و خشکاندن منابع تغذیه اقداماتی است که آمریکا مغایر با امنیت منطقه معرفی میکند.
اشاره روز سه شنبه شب دونالد ترامپ به «مشکلات بیشتر برای جمهوری اسلامی در صورت از سر گرفتن فعالیتهای اتمی» بدون شک وضعیت اقتصادی و مالی ناشی از کاهش فاحش ارزش برابری ریال، واحد پولی ایران را در نظر داشت و میتوان آنرا تهدید تازهای برای مبادرت به اعمال فشارهای مالی بیشتر علیه تهران تلقی کرد.
دونالد ترامپ تاکنون به انجام وعدههای انتخاباتی خود وفادار مانده است و خارج ساختن آمریکا از مفاد «توافق» اتمی که حسن روحانی طی اظهارات روز چهارشنبه خود در تبریز آنرا «قرار داد هفت جانبه» خواند، در ردیف وعدههایی است که به دفعات مورد تاکید وی قرار گرفتهاند.
با حضور مایک پومپئو در پست وزیر خارجه آمریکا و جان بولتون در منصب مشاور ارشد امنیت ملی کاخ سفید، بخت باقی ماندن واشنگتن در توافق اتمی بعد از مهلت ۲۲ اردیبهشت جاری اندک بهنظر میرسد و در بهترین شرایط و به عنوان واگذاری امتیازی به شرکای اروپایی، دولت آمریکا ممکن است در صورت اعلام معلق نهادن تعهدات خود نسبت به توافق اتمی، اعمال تحریمهای تازه علیه ایران را تا مدت شش ماه معلق بگذارد؛ فرجهای که با استفاده از آن دولتها و موسسات اروپایی طرف معامله با ایران بتوانند خود را با وضعیت تازه تطبیق دهند.
-------------------------------------------
یادداشتها و مقالات بیانگر نظرات و آرای نویسندگان خود هستند و نه بازتاب دیدگاهی از رادیو فردا.