وابستگی آمریکا به نفت خلیج فارس به چه اندازه است؟

یکی از نفتکش‌های شرکت آرامکوی عربستان سعودی

با تشدید تهدیدها علیه تولیدات نفت و گاز در منطقه خاورمیانه، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز دوشنبه در یک پیام توئیتی نوشت که کشورش دیگر به نفت و گاز خاورمیانه نیازی ندارد و تعداد نفتکش‌های آمریکایی در آن منطقه نیز زیاد نیست.

اما میزان وابستگی ایالات متحده به واردات نفت از منطقه در چه حدی است؟

ایالات متحده آمریکا اکنون با استفاده از فناوری‌های جدید، خود حدود ۱۲ میلیون بشکه در روز نفت خام تولید می‌کند اما روزانه ۲۰ میلیون بشکه مصرف دارد. این کشور بیشتر مابه‌التفاوت این کمبود را از کانادا وارد می‌کند اما مقداری را نیز از عربستان سعودی، عراق و دیگر کشورهای خلیج فارس تأمین می‌کند.

دلیل آن هم این است که برخی پالایشگاه‌ها در آمریکا ترجیح می‌دهند نفت را از خاورمیانه وارد کنند. برای نمونه پالایشگاه موتیوا در تگزاس تنها برای نوع نفت سعودی تنظیم شده و نیمی از مالکیت آن را هم شرکت آرامکوی سعودی در اختیار دارد. چند پالایشگاه دیگر نیز، به‌ویژه در کالیفرنیا، به خاطر دور بودن از میدان‌های نفت داخلی آمریکا، وابسته به محموله‌های وارداتی از دریا هستند.

در فصل آخر سال گذشته میلادی حدود ۴۰ درصد از کمبود نفت ایالات متحده از کانادا و ۱۰ درصد از این کمبود از عربستان تأمین شد. آمریکا به طور کل طی سال گذشته میلادی ۱۶ درصد از نفت و فرآورده‌های نفتی وارداتی خود را از حوزه خلیج فارس تأمین کرد.

برای پر کردن شکافی که پس از مصرف تولید داخلی و مصرف نفت وارداتی از کانادا در بازار ایالات متحده باقی می‌ماند، آمریکا در سال گذشته میلادی ناچار شد ماهانه به طور کل ۴۸ میلیون بشکه نفت از کشورهای خلیج فارس وارد کند. این میزان البته نسبت به یک دهه پیش یک‌سوم کمتر است.

آمریکا در دهه اخیر توانسته با بیرون کشیدن نفت از لابلای ریگزارهای زیر زمین، معروف به فناوری نفت شِیل، تولید خود را به حدی افزایش دهد که اکنون تبدیل به صادرکننده خالص نفت هم شده است. صادرکننده خالص به این معنی است که اختلاف میزان واردات و صادرات نفت این کشور به نفع صادرات مثبت شده است. بیشتر نفت صادراتی ایالات متحده راهی مکزیک و کانادا می‌شود، اما ۱۸۰ کشور دیگر هم از ایالات متحده نفت وارد می‌کنند.

ایالات متحده، پنجمین خریدار نفت سعودی

عربستان سعودی، بزرگ‌ترین صادرکننده نفت در جهان، تا پیش از حمله روز شنبه به تأسیسات نفتی‌اش، روزانه بیش از ۷ میلیون بشکه نفت خام به مقصدهای پرشماری در سراسر جهان می‌فرستاد. این میزان برابر است با یک‌سوم کل صادرات نفت کشورهای عضو سازمان اوپک.

بخش عمده این صادرات عربستان راهی کشورهای آسیایی می‌شود. چین با ۱٫۸۸ میلیون بشکه در روز، ژاپن با ۱٫۰۲ میلیون بشکه در روز و کره جنوبی با ۰٫۸۹ میلیون بشکه در روز به ترتیب بزرگ‌ترین خریداران نفت سعودی هستند. پس از آن هند قرار دارد با ۰٫۷۴ میلیون بشکه و ایالات متحده با ۰٫۵۸ میلیون بشکه در روز.

بنابر این ایالات متحده در ردیف پنجم واردکنندگان نفت خام عربستان قرار دارد.

ژاپن از وابسته‌ترین کشورها به نفت وارداتی از خلیج فارس است و ۸۰ درصد از نیاز خود را از آن منطقه تأمین می‌کند. کره جنوبی نیز بخش عمده‌ای از نیاز نفتی‌اش را از خلیج فارس می‌آورد. ژاپن و کره جنوبی هردو، از هم‌پیمانان ایالات متحده آمریکا هستند.

منابع: اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده، مؤسسه علوم زمین آمریکا، رویترز، آسوشیتدپرس / پ.پ