از خشت و آئینه تا برادران کوئن؛ ونیز در راه تسخیر کـن

  • محمد عبدی

۷۵مین دوره این جشنواره از ۲۹ اوت آغاز شده تا ۸ سپتامبر ادامه خواهد داشت

اسامی فیلم‌های پذیرفته شده در هفتاد و پنجمین دوره جشنواره جهانی فیلم ونیز روز چهارشنبه بیست و پنجم ژوئیه اعلام شد؛ قدیمی‌ترین جشنواره سینمایی جهان که حدود یک ماه دیگر در جزیره لیدوی ونیز افتتاح می‌شود.

انتخاب‌های ضعیف جشنواره کن امسال، راه را برای جشنواره ونیز باز کرده تا یکی از بهترین دوره‌های خود را با دعوت از تعداد قابل توجهی از سینماگران به‌نام در پیش داشته باشد. به شکلی که گفته می‌شود برخی از این سینماگران، فیلم‌های خود را به جشنواره کن ارائه نکرده‌اند و به دلیل کیفیت چشمگیر جشنواره ونیز در دو سه سال گذشته -به ویژه سال پیش که شماری از بهترین فیلم‌های سال را ارائه کرد- منتظر جشنواره ونیز مانده‌اند.

امسال در بخش مسابقه جشنواره ونیز، فیلمسازان ستایش شده‌ای چون برادران کوئن، مایک لی، ژاک اودیار، اولیویه آسایاس، آلفونسو کارائون و یورگس لانتیموس به رقابت با یکدیگر خواهند پرداخت که به قول نویسنده روزنامه گاردین، بهترین فهرست انتخابی این جشنواره تا به امروز است. از آنجا که فیلمسازانی چون اودیار و آسایاس غالباً در جشنواره کن شرکت می‌کردند، زمزمه‌های عقب ماندن جشنواره کن از ونیز بالا گرفته است.

طبق این اعلام تنها یک فیلم بلند از سینمای ایران در بخش مسابقه‌ای افق‌ها پذیرفته شده است: «همچنان که می‌مردم» ساخته فیلمساز جوان، مصطفی سیاری که اولین تجربه بلندش را -پس از ساخت چند فیلم کوتاه- ارائه می‌کند.

«همچنان که می‌مردم» داستان پدر مسنی را روایت می‌کند که سال‌های آخر عمرش را با پسرش مجید زندگی می‌کند. او وصیت کرده که در دهکده‌ای نزدیک زادگاهش دفن شود. مجید راهی جاده می‌شود تا جسد پدرش را در آنجا دفن کند. دو برادر و خواهر ناتنی او که خبردار شده‌اند به دنبال او راه می‌افتند و اتفاقات پیچیده‌ای رخ می‌دهد.

رامین بحرانی با فیلم تازه اش «خویشاوند خونی» و امیر نادری با فیلمی به نام «فانوس خیال» در بخش جنبی تازه ای به «فراسوی مرزها» (Sconfini) که طبق اعلام جشنواره به فیلم‌های تجربی و هنری اختصاص دارد، شرکت دارند.

در بخش کلاسیک‌های ونیز، فیلم «خشت و آئینه»، ساخته تحسین‌برانگیز ابراهیم گلستان به نمایش درخواهد آمد. این فیلم چند سال پیشتر در جشنواره روتردام هم نمایش داشت و حالا نسخه ترمیم‌شده آن در کنار فیلم‌هایی از لوکینو ویسکونتی (مرگ در ونیز)، قاتلین (هر دو نسخه رابرت سیودماک و دان سیگل)، سال گذشته در مارین باد (آلن رنه)و خیابان شرم (کنجی میزوگوچی) به نمایش درخواهد آمد.

نسخه تازه تکمیل شده‌ای از «سوی دیگر باد» که اورسن ولز فیلمساز نابغه در دهه هفتاد با بازی جان هیوستن و پیتر باگدانوویچ نیمه تمام رها کرده بود، در جشنواره ونیز نمایش خواهد داشت. ولز برای این فیلم -که داستان کارگردانی را می‌گوید که برای ساختن آخرین فیلمش به‌هالیوود می‌رود؛ به شکلی داستان خود ولز- پایش به ایران هم رسید و مهدی بوشهری، همسر اشرف پهلوی، از سرمایه‌گذاران این فیلم بود. در نهایت اختلاف با سرمایه گذاران و مشکلات فیلمبرداری باعث شد ولز تنها چهل دقیقه از این فیلم را تدوین کند.

دامین شزل، سازنده فیلم تحسین شده «لالالند» -که دو سال پیش افتتاحیه جشنواره ونیز بود- امسال هم این جشنواره را افتتاح خواهد کرد. این فیلم که «اولین مرد» نام دارد به زندگی نیل آرمسترانگ می‌پردازد.

مایک لی که در سال ۲۰۰۴ با شیر طلایی ونیز به خانه بازگشته بود، با فیلم تازه‌اش «پترلو» که داستان قتل عام ۱۸۱۰ را روایت می‌کند، به ونیز بازگشته است، در حالی که فیلم قبلی اش، «ترنر»، در سال ۲۰۱۴ در جشنواره کن نمایش داشت.

آلفونسو کارائون، فیلمساز مکزیکی، که آخرین فیلمش «جاذبه»، جشنواره ونیز سال ۲۰۱۳ را افتتاح کرد، به زبان مادری‌اش بازگشته و فیلم سیاه و سفیدی به نام «رم» را در بخش مسابقه خواهد داشت.

لازلو نمس فیلمساز مجاری که با اولین فیلمش، «پسر شائول»، جشنواره کن را لرزاند و جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی را هم کسب کرد، با دومین فیلمش با نام «غروب» در جشنواره ونیز شرکت دارد که داستانش در بوداپست پیش از آغاز جنگ اول جهانی می‌گذرد.

فیلم‌های مستندی از امیر کوستوریتسا، فردریک وایزمن، آموس گیتای و سرگئی لوزنتیسا از جمله آثار بخش مستند امسال هستند.

فاطمه معتمدآریا یکی از داوران بخش افق‌های امسال خواهد بود.

جشنواره جهانی فیلم ونیز بیست و نهم ماه اوت تا هشتم سپتامبر برگزار می‌شود.