چند هفته پس از ریزش ساختمان متروپل در آبادان که جان دهها تن را گرفت، سرانجام گزارشی تکاندهنده درباره «تخلفات متعدد» در ساخت این بنا ارائه شد.
کورش حصیرباف، مسئول آسیبشناسی ریزش ساختمان متروپل آبادان در شورای عالی استانها، در گزارشی تخلفات این پروژه از واگذاری به حسین عبدالباقی، مالک برج، تا مصالح ارائه شده در کار ساخت این بنا را برشمرد.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای عالی استانها از واگذاری این پروژه به عبدالباقی، بدون هیچ «صلاحیت ساخت و ساز» و تنها به صرف «توان مالی»، به عنوان یکی از بزرگترین تخلفات یاد کرده است.
طراحی نقشه پروژه در یک دفتر طراحی بدون نظارت سازمان نظام مهندسی، بیتوجهی پیمانکار به تذکرات مکرر شرکت نقشهکشی در زمینه نواقص پروژه، خودداری حسین عبدالباقی از پرداخت دستمزد مهندسان و مشاوران سازمان نظام مهندسی و کنار کشیدن آنها از نظارت بر پروژه، و جدی نگرفتن شکایات از سوی شهرداری از موارد این گزارش است.
برج نیمهکاره متروپل آبادان روز دوم خرداد بهطور ناگهانی فرو ریخت و پس از ۱۵ روز آواربرداری، روز دوشنبه، ۱۶ خرداد، اعلام شد جسد ۴۱ قربانی از زیر آوارها خارج شده است.
سخنگوی قوه قضاییه روز سهشنبه هفته جاری تعداد مصدومان این حادثه را نیز ۴۷ نفر اعلام کرد که دو نفر از آنها هنوز در بیمارستان بستریاند.
آن طور که کورش حصیرباف خبر داده است، بیتوجهی شهرداری به این پروژه در شرایطی رخ داده است که در یکی از مراحل، «اطلاعات آبادان در این خصوص نامهای به دادستانی میزند و دادستانی هم به شهرداری تذکر میدهد تا در پروانه و ادامه کار پیمانکار بازنگری کند.»
«بیاختیاربودن» مدیران دولتی در منطقه آزاد اروند و ضرورت هماهنگی شهرداری با مدیریت منطقه آزاد نیز به گفته وی از دیگر موارد تاثیرگذار بر کجروی در این پروژه بوده است.
رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای عالی استانها، مهمترین مشکل فنی سازه را طراحی ترکیبی از بتن و فلز عنوان کرده که بتن استفاده شده به دلیل آن که نوع جدیدی بود، «میبایست متخصص خبره آن را اجرا میکرد که متأسفانه استفاده نشده است.»
وی بیتوجهی به «عملآوری بتن» در گرمای تابستان و استفاده نکردن از میلگرد به اندازه کافی در سازه و جوشکاری ستونهای بزرگ در محل و نه در کارخانه و نیز ساختن سازه به صورت کاملا ابتدایی بدون تست ماهیانه بتن و ستونها را نیز از عوامل اصلی ریزش این برج عنوان کرده است.
نماینده استان سمنان در شورای عالی استانها درباره «دوگانگی مدیریت» گفت که حتی این مسئله در افزایش طبقات هم قابل مشاهده است، به طوری که «به دلیل بالا بودن سطح آب نباید سه طبقه به پروژه اضافه میشد، اما میبینیم که اضافه شده است.»
پرویز سروری، رئیس شورای عالی استانها نیز ریزش ساختمان متروپل در آبادان را برای نظام مهندسی ایران یک «فاجعه مهندسی» عنوان کرده است.
وی با بیان این که در حادثه متروپل «مجموعه از ناکارآمدی، تخلفات و سوء استفاده» را شاهد هستیم، اضافه کرد: «در حادثه ریزش ساختمان متروپل سهم تقصیر بسیار زیاد است و نمیتوان گفت سهم تقصیر تنها به شهرداری و شورا سازمان نظام مهندسی و... برمیگردد.»
کریم حسینی، نایب رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس نیز ریزش سازه متروپل را «نمادی از عدم مدیریت صحیح و بلکه سیستم مدیریتی همراه با رانت و تخلف» عنوان کرد که «در این اتفاق خود را نشان داد.»
این اظهارات در شرایطی بیان شده که امید خدری، نماینده استان خوزستان در شورای عالی استانها هشدار داده: «ما صدها متروپل در استان داریم.»
وی با بیان این که ساختمان متروپل در «سه بر» یک کوچه شش متری قرار دارد، گفت که ستونهای این سازه به صورت «مجزا و با تیرهای مفصلی» به هم مرتبط شده بود.
به گفته آقای خدری، «با آن که سازه ساختمان باید در کارخانه سرهم شود اما مالک این بنا به بهانه این که برای مردم بومی شغل ایجاد کند فراخوان استخدام داده و با استفاده از مردم بومی در محل جوشکاری را انجام داده است که کیفیت پایینی داشته است.»
وی اتصالات نامناسب سازه را علت اصلی تاب نیاوردن و ریزش بنا عنوان کرده و گفته این پروژه حاصل دست «مسئولان نالایق امر» بود.
پس از ریزش این برج، مقامات عالیرتبه از ضرورت برخورد با عاملان تخلف منجر به ریزش آن و سپس بازداشت ۱۴ تن خبر دادند.
با این حال یکی از موضوعات طرحشده در جریان ششمین اجلاس عمومی شورای عالی استانها، درس نگرفتن از تجربه ریزش ساختمان پلاسکو در تهران و تکرار آن در فرو ریختن ساختمانهای مشابه از جمله متروپل بود.
شماری از اعضای این شورا از این که مقامهای مسئول پس از بروز این نوع اتفاقات، تنها به «گفتاردرمانی» اکتفا میکنند، انتقاد کردند.