روزنامه فایننشالتایمز به نقل از دیپلماتها و تحلیلگران روز جمعه ۱۲ خرداد نوشت٬ که رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران، چندین بار با امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده داٰئم ایران در سازمان ملل متحد، دیدار کرده است.
طبق این گزارش٬ مقامات آمریکایی و اتحادیه اروپا مذاکرات بر سر چگونگی تعامل با ایران و به ویژه برنامه هستهای این کشور را آغاز کردهاند.
یک فرد نزدیک به دولت جو بایدن که نامش فاش نشده به روزنامه فایننشال تایمز گفت٬ این گفتوگوها عمدتا بر امکان تبادل زندانیان با ایران متمرکز بود.
بیشتر در این باره: سه شهروند اروپایی دیگر در مبادلۀ زندانیان ایران و بلژیک با وساطت عمان آزاد شدنددستکم سه شهروند آمریکایی در ایران زندانی هستند.
این گزارش میافزاید٬ احتمالا این گفتوگوها اولین تماس مستقیم بین مقامات آمریکایی و ایرانی از زمانی است که دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، کشورش را در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای «برنامه جامع اقدام مشترک»٬ موسوم برجام٬ خارج کرد.
دونالد ترامپ به دنبال خروج آمریکا از برجام در چارچوب «راهبرد فشار حداکثری» برای دستیابی به توافق جدیدی با ایران، تحریمهای گستردهای علیه تهران اعمال کرد.
جمهوری اسلامی ایران نیز از آن زمان٬ با عدول از تعهداتش در چارچوب برجام٬ فعالیت هستهای خود را گسترش داده است.
در همین حال٬ دولتهای اروپایی روز جمعه تأیید کردند دو شهروند ایرانی-اتریشی و یک شهروند دانمارکی که در ایران زندانی بودند، با وساطت عمان و پشتیبانی بلژیک سرانجام آزاد شدند.
هفته گذشته نیز پس از ماهها مذاکره با میانجیگری عمان، جمهوری اسلامی و بلژیک دو زندانی خود را مبادله کردند. تهران در قبال آزادی اسدالله اسدی، دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی که به دلیل اقدامات تروریستی به زندان محکوم شده بود٬ اولیویه فانده کاستیل، امداگر زندانی بلژیکی، را آزاد و روانه بروکسل کرد.
روزنامه فایننشالتایمز میگوید٬ تبادل موفقیت آمیز زندانیان بین ایران و آمریکا میتواند شرایط را برای هرگونه مذاکرات هستهای بهبود بخشد.
این گزارش میافزاید٬ جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا٬ پیشتر اعلام کرده بود در صورت بازگشت ایران به تعهدات برجامی٬ ایالات متحده به این توافق برمیگردد و تحریمها را کاهش میدهد.
روزنامه فایننشال تایمز در ادامه مینویسد، اما طی ماههای اخیر مقامات آمریکایی گفتهاند که احیای برجام دیگر «در دستور کار نیست» و این نشان میدهد که هرگونه توافق جدید٬ احتمالا از برجام محدودتر خواهد بود.
دیپلماتها و تحلیلگران به روزنامه فایننشال تایمز گفتهاند٬ گزینههای بالقوه شامل نوعی توافق موقت یا یک اقدام در جهت تنش زدایی از سوی هر دو طرف است که بر اساس آن ایران سطوح غنی سازی خود را در ازای برخی کاهش تحریمها٬ کاهش دهد.
یک دیپلمات دیگر که در جریان این مذاکرات است٬ نیز گفت: «مبادله زندانیان راهگشای مذاکرات خواهد بود. ولی بعید است که توافق هستهای حاصل شود، اما ممکن است نوعی توافق موقت یا توقف در برابر توقف به دست بیاید.»
یک مقام آمریکایی در پاسخ به پرسش فایننشالتایمز با بیان اینکه واشینگتن همیشه معتقد بود دیپلماسی بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است، گفت: ما نکتهای برای اعلام نداریم و «هیچ گزینهای را از روی میز کنار نگذاشتهایم.»
این نخستین بار نیست که موضوع مذاکره رابرت مالی و سعید ایروانی مطرح میشود.
به دنبال انتشار خبری مبنی بر دیدار نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با سفیر جمهوری اسلامی در سازمان ملل، نمایندگی ایران در سازمان ملل در دیماه سال گذشته این موضوع را تکذیب کرد.