پژوهشگران در آلمان در پژوهشی تازه به نقش کلیدی خواب عمیق در تقویت حافظه پی برده‌اند. یافته‌های این مطالعه که در نشریهٔ «نیچر کامیونیکیشن» منتشر شده، نشان می‌دهد امواج کند مغزی که در مراحل خواب عمیق ایجاد می‌شوند، می‌توانند اتصالات میان پی‌یاخته‌های مغزی (نورون‌ها) را تقویت کرده و اطلاعات را به حافظهٔ بلندمدت منتقل کنند.
پروفسور یورگ گایگر، مدیر مؤسسهٔ نوروفیزیولوژی شاریته در دانشگاه پزشکی برلین و یکی از نویسندگان این تحقیق، می‌گوید: «سال‌هاست که می‌دانیم امواج کند در مغز به تشکیل حافظه کمک می‌کنند. اما تاکنون نمی‌دانستیم این امواج چگونه باعث این فرآیند می‌شوند.»
این تحقیق تأکید می‌کند که هنگام خواب، مغز رویدادهای روزانه را بازپخش کرده و اطلاعات را از اسبک مغز (هیپوکامپ) که محل حافظهٔ کوتاه‌مدت است به نوقشر (نئوکورتکس)، محل حافظهٔ بلند مدت، منتقل می‌کند.
پروفسور گایگر و گروهش در این مطالعه از بافت سالم مغز انسان، که بسیار کمیاب است، برای روشن کردن فرآیندهایی استفاده کرده‌اند که احتمالاً در تشکیل حافظه طی خواب عمیق نقش دارند.
طبق یافته‌های آنان، امواج الکتریکی کند بر قدرت اتصالات همایه‌ای (سیناپس) اثر می‌گذارد و در نتیجه گیرایی آن‌ها را افزایش می‌دهد.
در این مطالعه، پژوهشگران نمونه‌های بافت نوقشر سالم را که از ۴۵ بیمار پس از جراحی مغز برای درمان صرع یا تومور مغزی گرفته شده بود، مورد بررسی قرار دادند. این نمونه‌ها تا ۴۸ ساعت پس از جراحی در محیط آزمایشگاهی نگهداری شدند و پژوهشگران توانستند امواج کند مغزی را در آن‌ها شبیه‌سازی کنند.
گروه پژوهشی کشف کرد که اتصالات بین پی‌یاخته‌های مغزی در زمان مشخصی از نوسانات ولتاژ، به حداکثر توان خود می‌رسند.
فرانتس زافر میترمیر، پژوهشگر موسسهٔ نوروفیزیولوژی در شاریته و نویسنده ارشد این مطالعه، توضیح می‌دهد که در این بازهٔ زمانی کوتاه، قشر مغزی در اوج آمادگی قرار می‌گیرد و اگر مغز دقیقاً در این زمان یک خاطره را بازپخش کند، آن خاطره به شکلی بسیار مؤثر به حافظهٔ بلندمدت منتقل می‌شود.
پروفسور متیرمیر افزود: «بنابراین، خواب عمیق نیز با آماده‌سازی نوقشر مغز برای این دوره‌های کوتاه متعدد، به تشکیل حافظه کمک می‌کند.»
دانشمندان امیدوارند که یافته‌های این پژوهش به بهبود روش‌های درمانی برای تقویت حافظه، به ویژه در افراد مسن با نقص شناختی خفیف، کمک کند.
روش‌هایی مانند تحریک الکتریکی مغز یا استفاده از سیگنال‌های صوتی در خواب، در حال حاضر به صورت آزمایشی به کار گرفته می‌شوند، اما پروفسور گایگر معتقد است این یافته‌ها می‌توانند به بهینه‌سازی این روش‌ها کمک کنند.