روزنامه وال استریت جورنال دو هفته مانده به بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید، از برنامه دولت او برای تشدید تحریم‌ها همراه با گزینه حملات نظامی علیه جمهوری اسلامی ایران خبر داده است.
این گزارش حاکی است که دولت جدید آمریکا قصد دارد تحریم‌های ایران را به عنوان بخشی از یک تلاش تهاجمی برای پایان دادن به حمایت تهران از گروه‌های تروریستی در خاورمیانه تشدید کند چون حکومت ایران همچنان تهدیدی برای متحدان واشینگتن به‌خصوص اسرائیل است.
وال استریت جورنال نوشته است تیم ترامپ در حال بررسی اقدامات بیشتری، از جمله حملات هوایی، با هدف جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است.
بر اساس این گزارش، ایران سال سخت ۲۰۲۴ را پشت سر گذاشت که رخدادهای آن تهران را در خاورمیانه «فوق‌العاده ضعیف» کرده است و اکنون در آستانه آغاز به کار دولت دوم دونالد ترامپ در سال ۲۰۲۵، سال سخت‌تری نیز برای تهران آغاز شده است.
این روزنامه «تضعیف فوق‌العاده» توان نظامی جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۲۴ را ناشی از حملات اسرائیل به حزب‌الله لبنان و گروه افراطی حماس در غزه، فروپاشی حکومت بشار اسد در سوریه و انهدام بخش قابل توجهی از سامانه‌های دفاع هوایی ایران در حملات مستقیم اسرائیل به ایران در انتقام از موشک‌پرانی‌های جمهوری اسلامی علیه خاک اسرائیل دانسته است.
حماس از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا به عنوان گروه تروریستی شناخته می‌شود.
بیشتر در این باره: مشاور بایدن: ترامپ فرصت دارد با «ایرانِ ضعیف‌شده» به یک توافق هسته‌ای جدید برسدجمهوری اسلامی ایران از حمله غافلگیرانه حماس به اسرائیل پس از وقوع آن، و سپس ورود حزب‌الله به کارزار جنگی علیه اسرائیل، که بزرگ‌ترین بازوی نیابتی تهران در منطقه بود، حمایت می‌کرد اما در ادامه این جنگ با شرایطی روبه‌رو شد که اسرائیل یک به یک سران حماس و حزب‌الله ازجمله یحیی سنوار و حسن نصرالله و اسماعیل هنیه را از بین برد.
سوریه نیز که برخی از مقامات جمهوری اسلامی ایران دفاع از آن را «مهم‌تر از خوزستان» نامیده بودند، به ناگهان ماه گذشته شاهد فرار بشار اسد شد؛ حاکمی که ایران دهه‌ها ده‌ها میلیارد دلار را برای بقای حکومت او به عنوان مرکز «محور مقاومت» هزینه کرده بود.
جنگی که با حمله حماس به اسرائیل آغاز شده بود و به عملیات ارتش اسرائیل در غزه کشیده شد، در میانه راه به حملات مستقیم خود ایران و اسرائیل به یکدیگر نیز تغییر مسیر داد و نبرد در سایه دو حکومت که ده‌ها سال در جریان بود، علنی شد.
عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، که پیشتر به‌طور سربسته گفته بود سال ۲۰۲۵ سال مهمی برای برنامه هسته‌ای ایران است، در روزهای گذشته از آمادگی ایران برای از سرگیری مذاکرات هسته‌ای «بدون تأخیر» در برابر لغو تحریم‌ها سخن گفت.
او دو ماه قبل، پس از پیروزی دونالد ترامپ گفته بود سیاست فشار حداکثری آمریکا منجر به «مقاومت حداکثری» در این سو و «شکست حداکثری» برای آمریکا در سوی دیگر شده بود.
به نوشته وال استریت جورنال، تهران با وجود حملات سنگین به متحدین خود، اکنون به نیروهای نیابتی‌اش در عراق و یمن متکی است که توانایی آن‌ها برای زدن اهدافی در اسرائیل، به دلیل فاصله جغرافیایی، محدود است.
ناتوانی اقتصادی جمهوری اسلامی
وال استریت جورنال در گزارش روز ۱۶ دی یادآوری کرده که بحران اقتصادی ایران به اوج جدیدی رسیده و مشکلات کنونی بزرگ‌ترین چالش برای رهبری جمهوری اسلامی بعد از اعتراضات جنبش «زن، زندگی، آزادی» است و حاکمیت تهران نسبت به عقوبت ناآرامی‌ها آسیب‌پذیرتر است.
این گزارش حاکی است وضعیت اقتصادی ایران به دلیل سوء مدیریت و فساد در حکومت ایران و تحریم‌های بین‌المللی رو به وخامت نهاده و کمبود برق منجر به تعطیلی ادارات دولتی، مؤسسات آموزشی و دانشگاه‌ها و اخلال در روند تولید کارخانه‌ها شده است.
بیشتر در این باره: عراقچی از آمادگی جمهوری اسلامی برای مذاکره بر اساس «فرمول برجام» خبر دادوال استریت جورنال همچنین یادآوری کرده که ارزش پول ایران در آخرین روزهای سال ۲۰۲۴ با سقوط ۴۰ درصدی در مقایسه با آغاز این سال روبه‌رو بود و هر دلار آمریکا در برابر بیش از ۸۲ هزار تومان معامله شد.
تولید ناخالص داخلی ایران نیز در این سال ۴۵ درصد کاهش یافت و سرانه آن به ۴ هزار و ۴۶۵ دلار و ۶۰ سنت برای هر شهروندش سقوط کرد که کمترین میزان در ۱۲ سالی بود که تحریم‌های آمریکا علیه برنامه هسته‌ای ایران ادامه داشته است.
این روزنامه نوشته است بحران اقتصادی بر دوش مردم ایران سنگینی می‌کند و بر اساس داده‌های اتاق بازرگانی ایران، دست‌کم ۳۲ میلیون ایرانی، معادل یک سوم جمعیت کشور، زیر خط فقر روزگار را می‌گذرانند؛ رقمی که در ۷ سال تقریباً دو برابر شده است. در سال ۲۰۱۷، حدود ۱۸ میلیون ایرانی زیر خط فقر بودند.
این گزارش حاکی است نگرانی حاکمان ایران گسترش اعتراضات مردمی است، که هفته گذشته نمونه‌ای از آن در صنعت نفت دیده شد؛ زمانی که کارگران پالایشگاه مهم نفت آبادان در اعتراض به عدم دریافت سه ماه پیاپی حقوق خود تجمع برگزار کردند.
وال استریت جورنال در ادامه به مطلبی از خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران، اشاره می‌کند که سپاه نسبت به انتقاد از مسعود پزشکیان که کل حاکمیت را ناکارآمد نشان می‌دهد، هشدار داده است.
علی ربیعی، دستیار مسعود پزشکیان، که خود قبلاً از مسئولان ارشد دستگاه اطلاعاتی حکومت بوده، اذعان می‌کند که مردم ایران «بسیار خسته» و نسل جوان کشور در حال بروز نشانه‌های عصیان نسبت به وضعیت حاکم است، و به ادعای او، تحریم‌های دامنه‌دار به میزان قابل توجهی در این حس نومیدی نقش دارد.
وال استریت جورنال ماه گذشته نیز گزارش داد که دونالد ترامپ در گفت‌وگوهای خود با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، گفته نگران است که در دولت دوم او، ایران به سوی هسته‌ای شدن برود و از طرح‌هایی حمایت می‌کند که مانع از این امر شود.
آن گزارش حاکی بود که تیم انتقالی دونالد ترامپ در حال تدوین راهبردی است که او آن را «فشار حداکثری ۲ بر صفر» علیه حکومت ایران می‌نامد.
گزارش افزوده بود که پس از تحریم‌های اقتصادی که دولت نخست ترامپ بر آن تمرکز کرده بود، او در دوره دوم ریاست‌جمهوری‌اش همراه با مشاوران خود احتمال استفاده از اقدامات نظامی را برای حمله به تأسیسات هسته‌ای بررسی می‌کند.
بیشتر در این باره: وال‌استریت جورنال: ترامپ در حال بررسی حملات هوایی به تأسیسات هسته‌ای ایران است