یک روز پس از تایید مصوبه مجلس ایران برای محدود کردن بازرسیها و افزایش غنیسازی اورانیوم در صورت برداشته شدن تحریمها، وزیر خارجه ایران از آن به عنوان تهدید علیه کشورهای غربی استفاده کرد و گفت اگر آنها به تعهداتشان در برجام عمل نکنند دولت این مصوبه را اجرا میکند.
محمد جواد ظریف روز پنجشنبه ۱۳ آذر در نشست مجازی «گفتوگوهای مدیترانهای» اظهار داشت: «آمریکا تاکنون از خود حسن نیت نشان نداده است و باید برای اولین بار از خود حسن نیت نشان دهد بعد از آن ایران به پایبندی کامل به تعهداتش ذیل برجام باز میگردد».
او در عین حال تهدید کرد که اگر غرب و آمریکا به تعهداتشان بازنگردند، دولت ایران گزینهای جز اجرای مصوبه مجلس شورای اسلامی ندارد.
مجلس شورای اسلامی روز ۱۲ آذر طرحی را تصویب کرد که بر اساس آن، در صورت عدم اجرای تعهدات کشورهای عضو برجام برای رفع تحریمها، دولت ایران به افزایش فعالیتهای هستهای و تعلیق پروتکل الحاقی برای انجام بازرسیهای آژانس ملزم میشود.
این مصوبه مجلس با مخالفت دولت حسن روحانی و وزارت خارجه ایران روبهرو شده است ولی آقای ظریف در سخنان روز پنجشنبه خود از این مصوبه برای دادن هشدار به طرفهای غربی برجام استفاده کرد.
بیشتر در این باره: شورای نگهبان طرح مجلس برای محدودیت بازرسی از تاسیسات هستهای ایران را تایید کردوزیر خارجه ایران همچنین به سخنان تازه جو بایدن، رئیسجمهوری منتخب ایالات متحده، در مورد بازگشت آمریکا به برجام و لزوم مذاکرات بعدی واکنش نشان داد و گفت: ایران دربارهٔ آنچه که قبلاً مذاکره کرده است وارد مذاکره مجدد نخواهد شد.
جو بایدن در مصاحبهای گفته است که اگر ایران به تعهدات توافق هستهای بازگردد، او نیز به قول خود در مورد بازگشت آمریکا به توافق موسوم به برجام پایبند است.
آقای ظریف در واکنش به سوالی در این مورد گفت: «ما در خصوص توافقی که قبلاً دربارهٔ آن مذاکره کردیم وارد مذاکره مجدد نخواهیم شد. مذاکره بده و بستان است. اینطور نیست که یک طرف بخواهد و طرف دیگر انجام بدهد».
او اضافه کرد: «حقیقت اینجاست که آمریکا و کشورهای اروپایی به دنبال ۱۰-۲۰ سال محدودیت هستند. ما با هیچیک از آنها موافقت نکردیم و با میانه آن موافقت کردیم، ۱۰ سال و چند سال اضافی. این موضوع دو سال مذاکره بوده است. چنین چیزی هرگز قابل مذاکره نیست. تمام».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی در خصوص چشمانداز مذاکره دولت بایدن با ایران گفت: «ایالات متحده باید بدون پیششرط به تعهداتش ذیل برجام همانطور که در قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل آمده است، عمل کند».
دولت دونالد ترامپ که اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج و تحریمهای شدیدی علیه ایران وضع کرده است، بارها خواستار فراگیرتر شدن دامنه مذاکرات با تهران شده بهطوریکه علاوه بر برنامه هستهای جمهوری اسلامی، برنامه موشکی ایران و مذاکره درباره سیاستهای منطقهای ایران را نیز در برگیرد.
مقامهای تهران بویژه آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، همواره این درخواست دولت آمریکا را رد کردهاند.
«ایران برای تبادل زندانیان آمادگی دارد»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش پایانی گفتوگوی خود به موضوع تبادل زندانیان بین ایران و کشورهای غربی اشاره کرد و گفت: «در حقیقت، ایران چندین پیشنهاد را در این زمینه روی میز گذاشته است. هر زمان که احتمال تبادل وجود داشته باشد، این کار انجام خواهد شد.»
این سخن وی در پی آزادی کایلی مور-گیلبرت، پژوهشگر استرالیایی-بریتانیایی، پس از دو سال زندانی بودن در ایران بیان میشود.
خانم گیلبرت که به اتهام «جاسوسی» به ده سال زندان محکوم شده بود، روز پنجم آذر در ازای آزادی «سه ایرانی» که ادعا میشود «تاجر» بودند آزاد شد.
محمدجواد ظریف روز پنجشنبه در این زمینه گفت: «ما در این فرایند مشارکت میکنیم. این به نفع همه خواهد بود ... ایران آمادگی تبادل دارد. میتوانیم فردا اقدام به این کار کنیم و حتی میتوانیم امروز چنین اقدامی را انجام دهیم».
اعلام آمادگی فوری وزیر خارجه ایران برای تبادل زندانیان در حالی است که وی همواره مدعی بوده که قوه قضائیه جمهوری اسلامی مستقل است و دولت نمیتواند در کار آن دخالت کند.
ایالات متحده میگوید که حکومت ایران با بازداشت اتباع خارجی به اتهامات واهی، از آنها به عنوان گروگان و برای گرفتن امتیاز استفاده میکند.