لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۰:۱۳

تأثیر انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا بر سیاست اوباما در قبال ایران


دیدار اوباما با رهبران جمهوری‌خواهان در کنگره
دیدار اوباما با رهبران جمهوری‌خواهان در کنگره
هفته‌نامه آمریکایی تایم در شماره تازه خود در یادداشتی به بررسی پیامدهای انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس نمایندگان آمریکا بر سیاست‌های این کشور در قبال ایران پرداخته است. انتخاباتی که در آن دموکرات‌های حامی باراک اوباما، اکثریت کرسی‌های پارلمانی را به رقبای جمهوری‌خواه خود واگذار کردند.

هفته‌نامه تایم در ابتدای این تحلیل به انجام مذاکرات بین ایران و گروه پنج به علاوه یک در هفته‌های آینده اشاره کرده و می‌نویسد هیچکس انتظار ندارد که در این موعد یکباره اختلافات و دشمنی‌های ایران با آمریکا خاتمه یابد. در حقیقت اکثر مقامات آمریکایی تاکنون به رسانه‌ها گفته‌اند که انتظار دستاورد چندانی از این گفت‌وگوها ندارند.

تایم به اظهارات یک مقام ارشد آمریکایی در گفت‌وگو با نیویورک تایمز اشاره کرده است که در آن گفته شد بود که همزمان با تأثیر بیشتر تحریم‌ها، دولت آمریکا شرکت در این مذاکرات را پذیرفته است تا در صورت لزوم در آینده برای اعمال مجازات‌های بیشتر علیه ایران وفاق بین‌المللی خدشه‌دار نشود.

همزمان به دنبال شکست حزب دمکرات در انتخابات میان دوره‌ای آمریکا از هم اکنون برخی از تحلیلگران می‌گویند که تنها شانس انتخاب شدن مجدد باراک اوباما به مقام ریاست جمهوری ایجاد یک نوع فضای اتحاد در کشور براساس سناریوی مقابله با ایران است.

هفته‌نامه تایم می‌افزاید که هنوز هم هیچ علامتی حاکی از تجدید نظر باراک اوباما و تصمیم‌گیران ارشد دولت وی در برخورد با ایران و یا در دستور کار قرار دادن گزینه نظامی دیده نمی‌شود. با این همه روزنامه تایمز چاپ لندن اخیراً گزارش داد که در دولت آمریکا این بحث جاری است که برای اعمال فشار بیشتر به ایران رئیس‌جمهور امریکا باید در موضع‌گیری‌های خود بر احتمال حمله نظامی تأکید بیشتری بکند.

دنیس راس، مشاور ویژه ریاست جمهوری آمریکا در امور منطقه، معتقد است که ایران فقط در صورت احساس خطر جدی عقب‌نشینی خواهد کرد و این احساس خطر فقط احتمال یک حمله نظامی است.

هفته‌نامه تایم یادآوری می‌کند که برای در پیش گرفتن گزینه نظامی هیچ استدلال یا زمینه قانونی وجود ندارد. قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ایران طوری تنظیم شده‌اند که برخلاف دوران ریاست جمهوری جورج بوش امکان بهره‌برداری از ابهامات قانونی را به آمریکا نخواهد داد.

کشورهایی که از تحریم ایران حمایت کرده‌اند همه مخالف اقدام نظامی هستند و تأکید آمریکا بر گزینه نظامی می‌تواند ائتلاف بین‌المللی بر سر تحریم‌ها را برهم بزند که در نهایت به نفع ایران خواهد شد.

تایم به معضل دیگر باراک اوباما اشاره کرده و می‌نویسد که به نتیجه رسیدن یک راه حل دیپلماتیک در قبال ایران مستلزم نوعی و یا حدی از سازش با رژیم حاکم بر آن کشور است. نکته در این است که با تقویت جمهوری‌خواهان در مجلس آمریکا چنین کاری برای رئیس‌جمهور بیش از پیش دشوار خواهد شد.

مقامات دولت آمریکا پذیرش دور دیگری از گفت‌وگو توسط ایران را به عنوان نتیجه پیروزمندانه اعمال تحریم‌ها قلمداد نمی‌کنند و با وجودی که این تحریم‌ها بیش از آنکه ایران وانمود می‌کند تأثیر گذار بوده ولی حکومت ایران هنوز هم امکانات فراوانی برای انجام معاملات نفتی و بانکی خود در اختیار دارد.

در عین حال به نظر می‌رسد که مقامات آمریکا می‌دانند که این مذاکرات با موضع آشتی‌جویی همراه نخواهد شد. مقامات آمریکا بر یک طرح سختگیرانه‌تر برای معاوضه سوخت هسته‌ای ایران تأکید می‌کنند. حجم اورانیوم غنی‌شده‌ای که طبق نظر آمریکا باید از ایران خارج شود دو برابر میزانی است که ایران سال گذشته و سپس در توافق با ترکیه و برزیل آن را پذیرفته بود.

توجیه این افزایش در این است که از آن زمان تاکنون ایران توانسته است حجم بیشتری از اورانیوم با غلظت اندک را تولید کند که در صورت انباشت بیشتر ممکن است برای مصارف تسلیحاتی مورد استفاده قرار بگیرد.

مجله تایم اشاره می‌کند که طبق شروط مورد نظر آمریکا و متحدانش ایران باید غنی‌سازی اورانیوم با غلظت ۲۰ درصد را متوقف کند. ایران اعلام کرده که شاید حاضر به توقف این بخش از غنی‌سازی باشد ولی غنی‌سازی اندک را به هیچ وجه متوقف نخواهد کرد. به نظر می‌رسد که دولت آمریکا در حال حاضر چنین چیزی را نخواهد پذیرفت.

ادامه غنی‌سازی در ایران ناقض تمام تحریم‌های تا به امروز سازمان ملل متحد در مورد آن کشور است و آمریکا و متحدان آن به نیت ایران از غنی‌سازی این اورانیوم‌ها اعتماد ندارند. در هر حال به نظر می‌رسد که ادامه این شرایط غیرممکن است و به همین خاطر برخی از مقامات غربی و از جمله کالین پاول، وزیر امور خارجه سابق آمریکا، معتقدند که تنها راه برون رفت از این این معضل تشدید رژیم نظارت و اعمال کنترل بیشتر ارگان‌های بین‌المللی بر روند غنی‌سازی ایران است.

مجله تایم خاطر نشان می‌کند که وجود اختلاف نظر بین دولت‌های غربی و یا بین آنها و سایر بازیگران مهم مثل روسیه و چین در حالتی می‌توانست مشکل‌آفرین باشد که احتمال حصول یک توافق در مذاکرات آتی بسیار جدی می‌نمود. به نظر می‌رسد که نه ایران و نه آمریکا هیچیک برای توافق به این مذاکرات نمی‌آیند.

برای آمریکا این مذاکرات موعدی است تا به ایران نشان دهد که تا زمان تمکین به خواست جامعه بین‌المللی فشارهای موجود ادامه خواهد یافت و برای ایران مذاکرات فرصتی است که به آمریکا نشان دهد این فشارها مؤثر نبوده و حاضر است با هرگونه فشار احتمالی بیشتر مقابله کند.

در پایان این تحلیل مجله تایم می‌نویسد که این حالت بن‌بست در پایان دوره ریاست جمهوری جورج بوش نیز پدید آمد که نتیجه آن دستیابی ایران به توان غنی‌سازی بود. اما باراک اوباما تحت فشار کنگره‌ای که اکنون تندروتر و قاطع‌تر از گذشته است بعید است که مثل جورج بتواند راحت بنشیند و با صرف اتخاذ موضعی تندروانه ولی منفعل اجازه دهد که توان هسته‌ای ایران از این هم بیشتر شود.
XS
SM
MD
LG