لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۰۲:۴۶

نگرانی از تولید «روبات های قاتل»


روباتی از فیلم ترمیناتور
روباتی از فیلم ترمیناتور
گروهی از دانشگاهيان و برندگان جايزه نوبل با راه اندازی يک کارزار بين المللی در بريتانيا در صدد آن هستند که کشورهای جهان را متقاعد کنند از توليد آنچه آنها «روبات های قاتل» ناميده اند دست بردارند.

به نوشته روزنامه «گاردين»، تحولات سال های اخير و استفاده موفقيت آميز از پهپادها در عمليات نظامی به ظاهر حاکی از آ‌ن است که پيشرفت های نظامی به سمتی جريان دارد که به زودی می بايست حضور روبات های جنگی و سلاح های خودمختار و فوق پيشرفته را در جبهه های جنگ شاهد باشيم.
دانشمندان می گويند پس از توليد موفقيت آميز هواپيماهای بدون سرنشين، به کارگيری جنگ افزارهای روباتيک و سلاح های هوشمند و خودکار مرحله ای جديد در پيشرفت های فن آوری در صنايع نظامی را رقم خواهد زد.
روزنامه گاردین


به باور دکتر نوئل شارکی، کارشناس هوش مصنوعی و استاد رشته روباتيک در دانشگاه شِفيلد فعاليت در زمينه توليد و ارائه جنگ افزارهای روباتيک هم اکنون «در فضايی بدون قانون و با کمترين توجه به تبعات اخلاقی و قوانين بين المللی» انجام می شود و با اين اوصاف و در حالی که «ديدگاه مردم درباره اصول اخلاقی اين مسأله را جويا نمی شوند. آنقدر در بی خبری خواهيم ماند تا اينکه به ناگاه بشنويم که [مثلاً] چين تسليحات روباتيک هوشمند خود را به ايران فروخته است.»

به نوشته گاردین، دانشمندان می گويند پس از توليد موفقيت آميز هواپيماهای بدون سرنشين، به کارگيری جنگ افزارهای روباتيک و سلاح های هوشمند و خودکار مرحله ای جديد در پيشرفت های فن آوری در صنايع نظامی را رقم خواهد زد. دکتر شارکی پيش بينی می کند تا زمانی که اولين روبات های هوشمند در نيروهای مسلح به خدمت گرفته شوند تنها ده سال زمان باقی مانده است.

به گزارش گاردین، در مقابل اين دستاوردها که به عقيده بسياری از ناظران با سرعتی هشداردهنده به پيش رفته، قرار است در ماه آوريل کارزار «جلوی روبات های قاتل را بگيريد،» در مجلس عوام بريتانيا رسماً فعاليت خود را آغاز کند. اين کارزار با اتحاد با بسياری از گروه هايی که پيش از اين عليه بمب های خوشه ای و مين های زمينی فعاليت می کردند، سازماندهی شده است. گردانندگان اين حرکت اميدوارند که همراهی جهانی را که در کمپين های مشابه قديمی تر شاهد بودند، باری ديگر تکرار کنند.

دکتر شارکی می گويد: «اين موضوع داستانی علمی تخيلی نيست؛ واقعيتی است که دولت ها بر رويش کار می کنند. شاخه پژوهشی پنتاگون در ايالات متحده هم اکنون پروژه ای را با نام (ايکس۴۷-بی) در دست دارد که هواپيمايی بدون سرنشين است. اين هواپيمای فوق پيشرفته توانايی انجام مانورهای هوايی مافوق صوتی را با چنان سرعت و شتابی دارد که در عمل هيچ انسانی توانايی تحمل فشار ناشی از آن را نخواهد داشت.»
دانشمندان می گويند پس از توليد موفقيت آميز هواپيماهای بدون سرنشين، به کارگيری جنگ افزارهای روباتيک و سلاح های هوشمند و خودکار مرحله ای جديد در پيشرفت های فن آوری در صنايع نظامی را رقم خواهد زد.
نوئل شارکی، کارشناس هوش مصنوعی


دکتر شارکی در ادامه توضيح می دهد که هواپيمای ياد شده در نهايت توانايی سفر و انجام مأموريت های مسلحانه خود را با استقلال کامل در هر نقطه ای از کُره زمين خواهد داشت.

وی می افزايد: «در آمريکا از هم اکنون ارتش تعداد خلبانان بيشتری را برای هدايت پهپادهای خود تربيت می کند و رفته رفته تعداد خلبانان بيشتری جنگنده های خود را از روی زمين به قلب مواضع دشمن خواهند فرستاد.» به عقيده اين دانشمند، «ديری نخواهد پاييد که لشگری از روبات های مسلح اين قابليت را پيدا خواهند کرد که با نظارت تنها يک نفر مأموريت خود را به انجام برسانند.»

دکتر نوئل شارکی تصريح می کند که او فعال ضد-جنگ نيست اما عميقاً نگران آن است که با ادامه اين روند، علم بشری خيلی زود از مفاد پيمان ژنو و قوانين و مقررات بين المللی جنگ تخطی خواهد کرد.

در اين ميان بايد توجه داشت که گرچه با عرضه روبات های مسلح چرخ های يک صنعت بزرگ به حرکت در خواهد آمد و به دنبال آن، تجارتی چندين ميليارد دلاری نيز آغاز خواهد شد، در همين حال و با جدی تر شدن تلاش دولت ها در اين عرصه، شفافيت ها نيز به تدريج کم شده و مسائل بسياری به دنبال آن مطرح خواهد شد. از جمله آنکه، طبق قوانين بين المللی جنگی حقوقی از قبيل حق تسليم و حقوق اسيران جنگی پيش بينی شده است. انسان موجودی متفکر و دارای احساس است؛ اما اگر در شرايطی مشابه و در ميدان جنگ يک روبات رودرروی شما ايستاده باشد، چه کسی مسؤوليت عواقب اعمال او را بر عهده خواهد داشت؟ قطعاً روبات ها نخواهند بود.

دکتر شارکی در پاسخ به کسانی که اعزام روبات ها را به ميدان جنگ، حافظ جان سربازان واقعی می دانند، می گويد: «جنگ افزارهای روباتيک مستقل و هوشمند خسته نمی شوند. [و درست است که] اگر همرزمشان کشته شد، دنبال انتقام نخواهند رفت، اما ماشين لباسشويی من [نيز] چنين عادتی ندارد. اين هم درست است که احتمالاً کسی از طرف شما جانش را از دست نخواهد داد، اما می دانيد که چه تأثيری بر طرف مقابل خواهيد گذاشت؟ نه فقط از جهت زندگی هايی که اين وسط از بين می رود، بلکه از جهت جنبه نابهنجاری رفتاری و خشمی که بر نيروهای سوی ديگر جبهه تحميل می کنيد.»
شش برنده جايزه صلح نوبل پشتيبانی کامل خود را از فراخوان برای وضع عهدنامه بين المللی منع کامل توليد روبات های جنگی اعلام کرده اند.
نوئل شارکی، کارشناس هوش مصنوعی


دکتر شارکی و يارانش در اين کارزار عليه نسل جديد جنگ افزارهای هوشمند و مستقل تنها نيستند، جودی ويليامز، کنشگر سياسی و برنده جايزه صلح نوبل از کشور آمريکا، می گويد: «سايه روبات های قاتل بر آينده ما سنگينی می کند و اگر امروز کاری برای ممنوع اعلام شدن آنها نکنيم، فردا ديرخواهد بود.»

وی تأکيد می کند: «شش برنده جايزه صلح نوبل پشتيبانی کامل خود را از فراخوان برای وضع عهدنامه بين المللی منع کامل توليد روبات های جنگی اعلام کرده اند.»

ماه نوامبر گذشته گروه بين المللی ديده بان حقوق بشر طی گزارشی ۵۰ صفحه ای با عنوان «از دست رفتن انسانيت: دادخواست عليه روبات های قاتل» دغدغه های موجود درباره جنگ افزارهای هوشمند و خودمختار را تشريح کرده بود.
XS
SM
MD
LG