محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، بحث درباره نقض توافقنامه ژنو بهخاطر تحریم مجدد شرکت ملی نفتکش ایران را وارد ندانست و تاکید کرد که اقدام اتحادیه اروپا در تحریم دوباره این شرکت بر خلاف توافق ژنو نیست.
این مقام دولت ایران روز جمعه، اول اسفند در گفتوگو با خبرگزاری مهر اظهار داشت: «این تحریم [شرکت ملی نفتکش ایران] جدید نیست؛ اینها تکرار تحریمهای قبلی است که یک حرکت حقوقی لازم دارد که دوستان ما به دادگاه میروند و رای میگیرند و بر اساس رای دادگاه، مشکلات فنی را برطرف میکنند و پاسخ دادگاه را میدهند؛ لذا از نظر حقوقی چندان نمیتوان گفت که توافق ژنو نقض شده است.»
با این حال آقای ظریف اعتقاد دارد که اقدام اتحادیه اروپا موافق توافقنامه ژنو هم نیست و ایران نیز در ازای آن «اقدامات بسیاری میتواند انجام دهد که موافق توافق ژنو نیست، اما مخالف آن هم نخواهد بود».
اتحادیه اروپا در روزهای اخیر بار دیگر شرکت ملی نفتکش ایران را در فهرست تحریمهای خود قرار داده است. این شرکت تابستان امسال توانسته بود دادگاه عمومی اتحادیه اروپا را قانع کند که به لغو تحریمها علیه آن رای دهد.
اتحادیه اروپا در روزهای اخیر بار دیگر شرکت ملی نفتکش ایران را در فهرست تحریمهای خود قرار داده است. این شرکت تابستان امسال توانسته بود دادگاه عمومی اتحادیه اروپا را قانع کند که به لغو تحریمها علیه آن رای دهد.
اما همان زمان نیز یکی از مقامات رسمی اتحادیه اروپا اطمینان داده بود که «اقدامات مقتضی برای نگه داشتن شرکت ملی نفتکش ایران در لیست تحریمهای اتحادیه اروپا در حال انجام است».
شرکت ملی نفتکش ایران نخست سال ۲۰۱۲ به اتهام وابستگی به نهادهای دولتی ایران به فهرست تحریمهای اتحادیه اروپا اضافه شد، اگرچه این شرکت همواره چنین اتهامی را رد کرده است و میگوید که شرکتی خصوصی است.
اما ورود دوباره آن به فهرست تحریمهای اتحادیه اروپا در برخی رسانههای داخل ایران تعبیر به «تحریم جدید» و «نقض توافق ژنو» شد که محمدجواد ظریف این تعبیر و تفسیر را نادرست میداند.
با این حال آقای ظریف تاکید میکند که این اقدام اتحادیه اروپا «برخلاف عقلانیت» است.
وی اظهار داشت: «آنچه که نقض شده، عقل است؛ چون این کار آنها خلاف عقلانیت است، به خاطر اینکه غربیها هنوز به این درک نرسیدهاند که تحریمها برای خودشان هم به جای اینکه یک سرمایه باشد، یک نوع هزینه است که نمیتوانند اهدافشان را پیش ببرند؛ من بیش از این که نگران یک یا دو مورد از این اتفاقات باشم، نگران این تفکر هستم.»
«توافق یا بر روی همه چیز یا هیچ چیز»
اظهارات آقای ظریف در آستانه مذاکرات دوجانبه ایران و آمریکا بیان شده است که از امروز، جمعه، بار دیگر در شهر ژنو سوئیس پی گرفته میشود. در این دور مذاکرات نخست معاونان وزرای خارجه دو کشور به مذاکره با یکدیگر میپردازند و سپس نوبت به وزرای خارجه ایران و آمریکا میرسد که روزهای یکشنبه و دوشنبه با هم دیدار خواهند داشت.
وزیر خارجه ایران تاکید دارد که «باید حتما تا تیر ماه بر سر همه جزئیات توافق حاصل شود» و از آنجا که «وقت چندانی برای تشکیل جلسات رسمی نیست باید به همین شیوه مذاکرات دوجانبه را دنبال کرد تا به نتیجه رسید».
به گفته او، «اگر طرف مقابل اراده سیاسی داشته باشد، توافق حاصل میشود و اگر اراده نداشته باشد، هیچ توافقی، چه کلی و چه جزئی در کار نخواهد بود».
آقای ظریف در نهایت با اشاره به اظهارات رهبر جمهوری اسلامی و بحث او درباره تک مرحلهای بودن توافق هستهای گفت: «این موضوع دیدگاه جدیدی نیست که جمهوری اسلامی مطرح کرده باشد... یک اصل را در مذاکرات داریم و آن نیز این است که بر روی هیچ چیز توافق نشده، مگر این که بر روی همه چیز توافق شود؛ این اصل را در اعلامیه ژنو نیز آوردهایم و لذا در این زمینه نگرانی نداریم.»
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، به تازگی گفته است که موافق این ایده نیست که نخست درباره «اصول کلی» توافق شود و بعد درباره جزئیات، چرا که اعتقاد دارد غرب این مسئله را «وسیلهای برای بهانهگیریهای پی در پی» خواهند کرد.
پیش از این، مذاکرهکنندگان ارشد ایران و قدرتهای جهانی از امکان دستیابی بر یک توافق سیاسی در اواخر اسفند ماه سخن گفته بودند که پس از آن وارد جزییات ماجرا شوند.