مدیرکل دفتر موسیقی وزارت ارشاد ایران معتقد است که اگر برخی دیدارها با برخی از ائمه جمعه صورت نمیگرفت، لغو کنسرتها به جای ۲۰ اجرا، میتوانست ۱۰۰ کنسرت باشد.
پیروز ارجمند مدیر دفتر موسیقی وزارت ارشاد، در یک گفتوگوی تفضیلی با خبرگزاری مهر، درباره اتفاقات موسیقی ایران در سال ۹۳ از جمله لغو کنسرتها، مخالفت برخی روحانیون با موسیقی و انتشار آلبوم جنجالی همخوانی یک مرد و زن، توضیح داده است.
در سال گذشته علیرغم برگزاری کنسرتهای متعدد در برخی شهرها از جمله اجرای بزرگ «کیتارو» در تهران، تعداد قابل توجهی کنسرت هم در شهرهای دیگر ایران به خصوص در استان خراسان لغو شدند.
همچنین حواشی فراوانی در مورد حضور زنان در صحنه موسیقی، چه از نوازندگی در اجراهای زنده و چه در زمینه خوانندگی و یا همخوانی با مردان، به وجود آمد.
مدیر دفتر موسیقی ارشاد،در صحبتهایش به برخی از این ماجراها اشاره کرده و در مورد آنها نظر داده است.
لغو ۲۰ کنسرت در سال ۹۳ و پیگیریهای امنیتی اطلاعاتی
بخش اول گفتوگوی مدیرکل دفتر موسیقی ارشاد به مسئله لغو برخی کنسرتها در سال گذشته اختصاص داشت. در سال ۹۳، چندین کنسرت از جمله علیرضا قربانی در شهرهایی از استان خراسان، اجراهایی از سیروان خسروی، گروه لیان و چند خواننده دیگر با وجود داشتن مجوز، لغو شدهاند.
پیروز ارجمند در این مصاحبه، در مورد اقدامات وزارت ارشاد پس از لغو کنسرتها گفت: «از لحظهای کنسرتی به سمت لغو شدن حرکت میکند ما تمام تلاش خود را انجام میدهیم که بتوانیم به روشهای مختلف و از تمام بخشهایی که مربوط به ماست از لغو شدن آن جلوگیری کنیم. اما وقتی کنسرتی لغو میشود طبق قانون اقدامات حقوقی و قضایی را انجام میدهیم.»
آقای ارجمند در مورد هماهنگی و رایزنی با دیگر نهادها اعلام کرد: «در مواردی برخی از اقدامات ما از طریق دستگاههایی خارج از دستگاه قضا صورت میگیرد؛ یعنی اگر باید پیگیریهایی از سوی دستگاههای اطلاعاتی، امنیتی و انتظامی صورت بگیرد، این کار را نیز انجام میدهیم.»
به گفته رئیس دفتر موسیقی ارشاد، سال گذشته «حدود یک هزار و پانصد مجوز کنسرت» داده شده که از این میان حدود ۲۰ کنسرت لغو شده است.
پیشتر وزیر ارشاد با انتقاد از اقدام مقامات قضایی در جلوگیری از برگزاری کنسرتها، از استانداران خواسته بود از مجوزهای موسیقی این وزارتخانه دفاع و حمایت کنند.
علی جنتی گفته بود: «معنا ندارد که یک جایی، یک مقام قضایی یا گروهی دیگر جلوی موسیقی سنتی یا اجرای موسیقی که مجوز دارد را بگیرد؛ یا در دانشگاه از برگزاری یک کنسرت موسیقی که مجوز هم دارد و اجرای آن هم به صورت تفکیک جنسیتی انجام میشود جلوگیری کنند.»
روحانیت و موسیقی
طی چند سال اخیر به خصوص در سال گذشته، برخی روحانیون و ائمه جمعه، مواضع تندی در برابر اجرای موسیقی در ایران گرفتهاند.
به عنوان نمونه، امام جمعه شهر ارومیه چندی پیش اعلام کرد که ترویج موسیقی، هر چند موسیقی حلال، با «اهداف عالیه» نظام جمهوری اسلامی سازگار نیست و بهتر است جوانان وقت خود را صرف یادگیری علوم و فنون لازم بکنند.
همچنین احمد علمالهدی، امام جمعه مشهد هم اجرای کنسرت موسیقی را «مطرب بازی» نامیده بود و خواستار جلوگیری از اجرای آن به خصوص در شهر مشهد شده بود.
در همین رابطه مدیر دفتر موسیقی ارشاد، برخی اقدامات مانند برگزاری کارگاههای «فقه و موسیقی» در شیراز و چند شهر دیگر را از جمله تدابیر مثبت وزارت ارشاد در سال گذشته میداند.
او در این باره گفت:«برگزاری این کارگاهها نشان داد که اگر ارتباط بین بدنه فقهی ما با هنرمندان موسیقی و مدیران بیشتر باشد، همین موضوع تاثیر زیادی در بدنه اصلی موسیقی کشور میگذارد.»
آقای ارجمند درباره دیدارهایش با برخی روحانیون درباره مسائل موسیقی ایران، اعلام کرد: «دستاوردهای دیدارهای من با ائمه جمعه به دو بخش تقسیم میشود که بخش اول آن به این نکته بازمیگردد که ما راهنمایی میشویم. بخش دیگر هم تعیین وضعیت موسیقی کشور است و شاید همین دیدارها بوده که باعث شده خیلی از اتفاقات بدی که بسیاری آن را پیش بینی میکردند به وقوع نپیوندد.»
به گفته این آهنگساز و مدیر دولتی، اگر این دیدارها صورت نمیگرفتند، «لغو کنسرتها به جای ۲۰ اجرا، می توانست ۱۰۰ کنسرت باشد.»
آقای ارجمند همچنین درباره تلقی روحانیت از موسیقی گفت: «بر این باورم که مرجعیت در حال حاضر بحثی با کلیت موسیقی ندارد. مرجعیت در جهت چگونه بودن موسیقی بحث دارد.»
این در حالی است که سال گذشته آیتالله محمد یزدی، رئیس فعلی مجلس خبرگان، با حمله به عملکرد وزارت ارشاد در حوزه موسیقی، از علی جنتی خواسته بود به معاونت هنری این وزارتخانه تذکر دهد که موسیقی در اسلام حرام است.»
البته وزیر ارشاد هم در اینباره اظهار نظر کرده بود. او گفته بود: «بین علما درباره موسیقی اختلاف نظر وجود دارد. گروهی آن را کلا حرام میدانند و گروهی خیر. ما با احترام به نظر تمامی علما، ملاکمان در این زمینه توجه به سخنان و فتاوای مقام معظم رهبری است.»
همخوانی یا تکخوانی زنان
سال گذشته و پس از انتشار آلبوم «تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم» توسط نشر چشمه با خوانندگی همزمان و دو صدایی محسن کرامتی و نوشین طافی، انتقادات فراوانی به وزارت ارشاد بهخاطر صدور مجوز برای این آلبوم، صورت گرفت.
به عنوان نمونه،دو تن از مراجع تقلید قم، آیتالله نوری همدانی و ناصر مکارم شیرازی، روز ۱۵ بهمن سال ۹۳ در درس خارج فقه خود به صدور مجوز وزارت ارشاد برای انتشار آلبومی که به گفته آنها در آن یک زن آواز خوانده است، اعتراض کردند.
مدیر دفتر موسیقی ارشاد، در جریان گفتوگویش در توضیح این اعتراضها اعلام کرد: «میتوانم بگویم در مقایسه با تمام آلبوم هایی که قبل از آلبوم "تو را ای کهن بوم و بر دوست دارم" منتشر شده، میزان صدای زن نسبت به صدای مرد به مراتب پایین تر است. این آلبوم بیش از ۶ مرتبه از فیلتر تطبیق عبور کرده است تا به آن استانداردی برسد که صدای مرد نسبت به صدای زن بالاتر باشد و حکم تکخوانی زن را هم نداشته باشد.»
پیروز ارجمند در بخش دیگری از صحبتهایش با اشاره به نظرات متفاوت در مورد این آلبوم، گفت: «حتی آقای صفارهرندی هم که سالها وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بودند به این موضوع اشاره داشتند و میدانند موضوع چگونه است.»
پس از انتقاد دو مراجع تقلید در مورد این آلبوم موسیقی و شبهه در مورد «تکخوانی زن» یا «همخوانی زن و مرد»، برخی از منتقدان دولت حسن روحانی از جمله حسین صفار هرندی، وزیر ارشاد در دولت محمود احمدینژاد و مرتضی آقا تهرانی، نماینده تهران در مجلس، تایید کردند که در این آلبوم تکخوانی زنان اجرا نشده است.