آرمين تی وگنر (Armin T Wegner)، نه يهودی بود و نه ارمنی، ولی بسياری از يهوديان و ارمنی‌ها اين نويسنده، شاعر، سرباز و صلح طلب آلمانی را قهرمان می‌دانند.
وگنر زندگی و وضعيت اجتماعی خود را بين سال های ۱۹۱۵ و سال‌های دهه ۳۰ ميلادی برای ارمنی‌ها و يهوديان به خطر انداخت و در آلمان نازی از نويسنده‌ای پرفروش به يک زندانی و سپس يک تبعيدی مبدل شد.
وگنر با عکس‌هايش شکنجه و کشتار ارمنی‌ها در سال های ۱۹۱۵و ۱۹۱۶ را که بسياری از آن به عنوان «نخستين نسل کشی قرن بيستم» یاد می‌کنند، به جهانيان آشکار کرد.
عکس هایی که جهان را شوکه کرد
کودکانی که گرسنگی در جاده‌ها تلف شدند و پدران و مادرانی که در حال کندن قبر هستند، از جمله عکس‌های اين شاهد عينی به شمار می‌روند.
آن زمان، عکس گرفتن از ارمنی‌ها ممنوع بود و به همین خاطر، وگنر دستگير و پس از چندی به آلمان بازگردانده شد.
وگنر در یکی از خاطرانش می‌گوید: «کشیش [ارمنی] به من گفت، روزی من کشیش بودم ولی الان بره‌ای هستم که می‌روم کشته شوم.»
او در سال ۱۹۱۹، نامه «راه بی بازگشت» در مورد وضعيت ارمنی‌ها را به وودرو ويلسون، رئيس جمهور آمريکا نوشت و از وی خواست برای تشکيل ارمنستان مستقل تلاش کند.
عکس‌های وگنر در بسياری از مجلات و کتاب‌های جهان از جمله «عکس‌هايی که جهان را شوکه کرد» منتشر شده است.
در دهه ۲۰ ميلادی وگنر به اوج محبوبيت خود به عنوان نويسنده رسيد و کتاب پرفروشی به نام «در چهار راه‌های جهان» رسيد که ۲۰۰ هزار نسخه از آن به فروش رفت.
وگنر صلح طلب، به گفته بسياری نخستين نويسنده آلمانی بود که در مقابل آدولف هيتلر ايستاد و با نوشتن نامه‌ای به وی سياست سرکوب نازی‌ها در قبال يهوديان را به چالش کشيد. وگنر در اين نامه يهوديان را برادر خطاب کرده بود و نوشته بود آنچه که بر سر آنها می‌آيد در واقع بر سر سرنوشت آلمان آمده است.
نويسنده پرفروش ديروز، در آلمان نازی به زندان افتاد و سر از اردوگاه‌های کار اجباری درآورد.
او سرانجام موفق به فرار به ايتاليا شد و در سال ۱۹۷۸ در رم درگذشت. بنای یادبودی از وگنر، هم در ارمنستان و هم در اسرائيل وجود دارد.
