چند روز پس از تکذیب مذاکره با روسیه برای خرید سوپرجت ۱۰۰ توسط وزیر راه، رئیس مرکز ملی فضایی میگوید از «بخشی از ۲۱ میلیارد دلار قرارداد منعقد شده در نمایشگاه هوایی مسکو، برای خرید سوپرجت ۱۰۰ بوده است».
منوچهر منطقی که به تازگی از سوی سورنا ستاری، معاون علمی رئیسجمهور، به عنوان رئیس مرکز ملی فضایی منصوب شده، روز چهارشنبه اول مهر ماه، در یک نشست خبری گفته است که در حاشیه شرکت در نمایشگاه صنایع هوایی روسیه، ۲۱ میلیارد دلار قرارداد منعقد شد که «بخشی از این قراردادها برای خرید هواپیماهای سوپرجت بوده است».
او در این زمینه بدون اشاره به نام شرکت هواپیمایی خاصی، خبر داده است که «خطوط هوایی ایران درخواست خود را برای خرید سوپرجتهای ۱۰۰ نفره ارائه دادهاند».
این اظهارات در حالی است که وزیر راه و شهرسازی به عنوان متولی ارشد حمل و نقل هوایی در کشور، چند روز پیش اعلام کرده بود که برای تجهیز ناوگان هوایی، مذاکرهای با شرکت روسی سوخو [تولیدکننده سوپرجت ۱۰۰] صورت نگرفته و عمده مذاکرات با شرکتهای ایرباس و بوئینگ بوده است.
عباس آخوندی در خصوص احتمال ورود هواپیمای روسی سوخو به ناوگان هوایی ایران، به روشنی گفته بود که «هنوز چنین هواپیمایی از سازمان هواپیمایی کشوری مجوز پرواز نگرفته و مذاکره برای خرید سوخو را تأیید نمیکنم».
همه راهها به معاونت عملی رئیسجمهور ختم میشود
گرچه وزارت ترابری روسیه در تیرماه امسال اعلام کرده بود که این کشور در حال مذاکره با ایران برای صادرات هواپیماهای مسافربری سوپرجت از نوع سوخو است، اما زمزمه خرید هواپیماهای سوپرجت روسی، بیشتر از زمان سفر معاون علمی حسن روحانی به مسکو، به گوش طنینانداز شد.
سورنا ستاری، در اوائل شهریور امسال، در سفر به مسکو اعلام کرد که برای تهران همکاری با مسکو در اولویت است و ایران برای خرید هواپیماهای مسافربری روسی ابراز تمایل کرده است.
در آن زمان خبرگزاری روسی ریانووستی به نقل از منابع خود نوشت که در حاشیه نمایشگاه ماکس-۲۰۱۵، قرارداد خرید هواپیمای سوخو سوپرجت-۱۰۰ بین روسیه و ایران امضا خواهد شد.
اما همزمان گمانهزنیهایی هم حاکی از آن بود که قرارداد خرید این هواپیما، احتمالاً در کمیسیون بین دولتی ایران و روسیه که در ماه سپتامبر برنامهریزی شده، امضا میشود.
ریانووستی به نقل از معاون علمی حسن روحانی نوشته بود که «سوخو سوپرجت-۱۰۰ از مدرنترین هواپیماهای جهان است و شرکتهای هواپیمایی ایران به آن توجه ویژه دارند».
اکنون نیز منوچهر منطقی که با انتصاب به ریاست سازمان فضایی ایران، یکی از زیرمجموعههای معاونت علمی ریاست جمهوری را هدایت میکند، از همکاری در ارزیابی هواپیمای ۱۰۰ نفره سوپرجت در مسیرهای پروازی ایران خبر داده است.
خبرگزاری ایسنا به نقل از آقای منطقی نوشته است که ایران در این همکاریها درصدد است، «در کنار خرید، ساخت برخی از قطعات در شرکتهای دانش بنیان ایرانی انجام شود».
وی مدعی شده که «طراحی و تولید هواپیماهای سوپرجت با مشارکت زیر مجموعههای معتبر غربی مانند انگلیس، فرانسه، ایالت متحده آمریکا و سوئیس صورت میگیرد و تا کنون بیش از ۱۵۰ فروند از این هواپیماها به فروش رسیده است».
آقای منطقی همچنین با اشاره به تمایل به خرید هواپیماهای سوپرجت افزوده است که «درصدد هستیم در ازای خریدی که از شرکتهای خارجی صورت میگیرد، بخشی از تولیدات این هواپیماها در داخل کشور انجام شود».
سوپرجت ۱۰۰ نخستین جت مسافربری است که پس از فروپاشی شوروی در روسیه تولید شده اما پس از اینکه سه سال پیش در جریان یک پرواز نمایشی دچار سانحه شد و ۴۵ سرنشینش که اغلبشان نمایندگان متقاضیان خرید این هواپیما بودند، جان خود را از دست دادند، صادرات این هواپیما با مشکل روبه رو شد.
در حال حاضر مهمترین خریدار این هواپیما در خارج از روسیه مکزیک است که از ۱۲ فروند آن در خطوط هوایی خود استفاده میکند.
نوسازی ناوگان هوایی ایران که تحریمهای بینالمللی سالهاست دامنگیر آن بود، یکی از وعدههای دولت ایران است که طی ماههای گذشته و با نزدیک شدن به پایان مذاکرات هستهای بیش از هر زمانی بر آن تأکید شده بود.
پیشتر محمد خداکرمی، سرپرست وقت سازمان هواپیمایی ایران، گفته بود که این سازمان دولتی قصد خرید سالیانه ۸۰ تا ۹۰ فروند بوئینگ و ایرباس را در «فاز نخست نوسازی» ناوگان هوایی کشور دارد.
آقای خداکرمی اضافه کرده بود که در متن توافق هستهای بین ایران و شش قدرت جهانی در ۲۳ تیر ماه «بهصراحت ممنوعیت فروش، اجاره، انتقال، موتور و قطعات هواپیما برطرف شده است».