هماهنگ‌کننده آمریکا برای اجرای برنامه جامع اقدام مشترک یا «برجام» روز پنجشنبه ۲۶ آذر گفت که ایران کار جمع‌آوری هزاران سانتریفوژ خود را در راستای اجرای این برنامه آغاز کرده و در حال انتقال اورانیوم غنی شده خود به روسیه است.
استیون مول این اظهارات را در نشست کمیته روابط خارجی سنای آمریکا بیان کرد که برای بررسی اجرای برجام و مسائل مربوط به آن برگزار شد.
وی گفت که ایران در حال اجرای تعهداتش و رسیدن به روز اجرای برجام است و در خصوص یکسری از تعهداتش نیز پیشرفت‌های زیادی داشته است. به عنوان مثال کار جداسازی زیرساخت غنی‌سازی اورانیوم را با جمع‌آوری هزاران سانتریفوژ و انتقال آن‌ها به انبارهای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی آغاز کرده است.
هماهنگ کننده آمریکا در امور برجام افزود: «ایران تاکنون بیش از پنج هزار دستگاه سانتریفوژ خود را از دسترسی خارج کرده و احتمالا ظرف روزهای آینده مابقی دستگاه‌ها را جمع‌آوری می‌کند».
بر اساس برنامه جامع اقدام مشترک که روز ۲۳ تیرماه در وین به دست آمد، تهران پذیرفت که ظرفیت غنی‌سازی‌اش در تأسیسات نطنز تا ۱۰ سال آینده حداکثر تا ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفیوژ باشد.
طبق گزارش‌های منتشره، ایران حدود ۱۹ هزار دستگاه سانتریفوژ فعال دارد.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، ۱۴ آبان گفته بود که «در اجرای تعهدات ایران در برجام در خصوص جمع‌آوری سانتریفوژ‌ها قطعاً موضوع بازگشت‌پذیری رعایت خواهد شد».
استیون مول در بخش دیگری از سخنان روز پنجشنبه‌اش به میزان غنی‌سازی اورانیوم اشاره کرد و گفت که پیشرفت‌هایی نیز در این زمینه به دست آمده، به گونه‌ای که ایران در حال کاهش ذخیره انواع اورانیوم غنی‌شده خود تا ۳۰۰ کیلوگرم و در سطح ۳.۶۷ درصد است.
وی با اشاره به برنامه انتقال اورانیوم غنی شده ایران به روسیه تصریح کرد: ایران قراردادهای تجاری برای انجام این کار با روسیه منعقد کرده و انتظار داریم که این مواد- حداکثر ۲۵ هزار پاوند اورانیوم غنی شده تا سطح ۲۰ درصد- تا اواخر ماه دسامبر از خاک ایران خارج شود.
به گفته این مقام آمریکایی، همین اقدام دوره روند غیرقابل برگشت ایران را طولانی‌تر خواهد کرد.
روز چهارشنبه، علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز اعلام کرد که ایران قرار است ۹ تن اورانیوم غنی شده خود را به روسیه بفرستد که این محموله ظرف روزهای آینده در بندر بوشهر بارگیری خواهد شد.
به گفته وی، روسیه در ازای این اورانیوم غنی‌شده کیک زرد به ایران فرستاده است.
آقای مول در ادامه سخنانش تأکید کرد: هنگامی که برنامه جامع اقدام مشترک به طور کامل اجرا شود به شکل اساسی برنامه هسته‌ای ایران را عقب خواهد برد و امکان نظارت و راستی‌آزمایی گسترده‌ای را فراهم خواهد کرد تا اطمینان حاصل شود که فعالیت‌های هسته‌ای این کشور در مسیر صلح‌آمیز پیش خواهد رفت.
وی در عین حال گفت که آمریکا درباره سایر مسائل غیرمرتبط با توافق هسته‌ای ایران نظیر حقوق بشر یا حمایت از تروریسم، همچنان نگرانی‌های خود را مطرح خواهد کرد.
با اجرای برجام، قرار است تحریم‌های فلج کننده بین‌المللی علیه تهران لغو یا تعلیق شوند. مقام‌های ایران می‌گویند که امیدوارند این تحریم‌ها در دی ماه لغو شوند.
با این حال، جمهوریخواهان کنگره آمریکا می‌گویند که تحریم‌های ایران به دنبال آزمایش اخیر موشکی جمهوری اسلامی نباید برداشته شود. به اعتقاد آن‌ها، این آزمایش نقض قطعنامه سازمان ملل است.
سناتور کلی آیوت از ایالت نیوهمپشایر و ۳۵ سناتور دیگر جمهوریخواه آمریکا در نامه‌ای به باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات متحده، این درخواست را مطرح کردند.
جمهوری اسلامی ایران روز ۱۹ مهر از آزمایش موفقیت‌آمیز یک موشک نسل جدید زمین به زمین با نام «عماد» خبر داد و گفت که «این موشک قادر است اهداف مورد نظر را با دقت بالا مورد اصابت قرار داده و به طور کامل منهدم کند».
آمریکا و سازمان ملل گفته‌اند که این آزمایش موشکی نقض قطعنامه ۱۹۲۹ شورای امنیت است.
دمکرات‌های عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، روز پنجشنبه خواستار آن شدند که هیچ تسامحی نسبت به نقض توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت جهانی و سایر تعهدات بین‌المللی تهران صورت نگیرد.
سناتور باب کورکر، رییس جمهوریخواه این کمیته، گفته که این توافق بهتر است متوقف شود تا اینکه «آغازی بد» داشته باشد.
آقای کورکر در این زمینه به فهرستی از اقدامات ایران نظیر حکم محکومیت جیسون رضاییان، خبرنگار زندانی واشینگتن پست در تهران، ارسال اسلحه به سوریه و یمن، و نقض قطعنامه سازمان ملل که آزمایش موشکی از سوی ایران را منع کرده است، اشاره کرد که به گفته وی، ایران با عواقب آن‌ها روبه‌رو نشده است.
وی گفت: «کسی می‌تواند اشاره کند که آیا ایران با پیامدهای واقعی در این زمینه روبه‌رو شده است؟ ما هیچ مدرکی نداریم که نشان دهد آن‌ها (ایرانی‌ها) برای این اقدامات هزینه‌ای پرداخته باشند».
