فریدم هاوس (خانه آزادی) در گزارش سالانه خود از وضعیت آزادی‌های سیاسی و مدنی و آزادی بیان در جهان می‌گوید که انتخابات پیش روی ایران در اسفندماه و فعالیت‌های نامزدهای اصلاح‌طلب می‌تواند تاثیر مهمی در روند سیاسی ایران بگذارد.
در گزارش مربوط به سال ۲۰۱۵ این نهاد، ایران در کنار ۴۹ کشور دیگر جهان، همچنان کشوری غیرآزاد عنوان شده است. در گزارش دو سال پیش ایران و ۶۳ کشور دیگر جهان «غیرآزاد» عنوان شده بودند.
«فریدم هاوس» به وضعیت «حقوق سیاسی» در ایران امتیاز ۵ داده که نشان می‌دهد در مقایسه با قبل کمی بهتر شده است. حقوق مدنی امتیاز ۶ گرفته است. امتیاز ۱ (برای نمونه: ایسلند) بهترین و ۷ (برای نمونه کره شمالی) بدترین محسوب می‌شود. مجموع نمره داده شده به ایران در سال ۲۰۱۵ میلادی نیز ۲۷ (از ۱۰۰) است.
این نهاد به مذاکرات و توافق اتمی و نیز کاهش بهای نفت و تاثیر آن بر وضعیت جامعه مدنی ایران نیز اشاره کرده است.
به گفته «فریدم هاوس»، افراطیون در ایران، حتی پیش از آن که مذاکرات اتمی به فرجام برسد، مشغول وارد کردن فشار بر جامعه مدنی، آزادی بیان و آزادی‌های سیاسی بودند، تا نشان دهند، حتی با دستیابی به توافق، قرار نیست تغییری رخ دهد.
به گفته این نهاد، شهروندان کشورهایی که از آزادی بهره‌مند نیستند یا در تنش به سر می‌برند، باز هم از حداقل امکانات و با استفاده از «صندوق رای» تلاش کردند که نشان دهند، تغییرات شدنی است. برخی از آنها، مانند مردم ایران، به این وسیله چهره‌هایی که دموکراسی‌های جهان را به تحقیر می‌گرفتند از قدرت دور کرده‌اند. مردمی که تمایل خود را به نامزدهایی نشان داده‌اند که گفتمان‌شان در جهت حکومت قانون، آزادی بیان و جلوگیری از فساد بود.
ایران در میان کشورهایی است که تغییرات احتمالی پیش رو در آنها سزاوار توجه و دقت ویژه عنوان شده است. ونزوئلا، لهستان، میانمار، مالزی یا کویت از دیگر کشورهایی هستند که به دلایل سیاسی، حقوق بشر و مسائل انتخاباتی در سال جاری میلادی زیر ذره‌بین «فریدم هاوس» قرار می‌گیرند.
سال ۲۰۱۵ میلادی تحت تاثیر عواملی مانند بحران ناشی از پناهجویان، سرکوب مخالفان، بیگانه‌هراسی و حملات تروریستی سپری شده است. در حالی که وضعیت آزادی به طور عمومی در سطح جهان، برای دهمین سال پیاپی، رو به کاهش بوده است.
به گفته این نهاد ناظر بر دموکراسی بیش از یک‌سوم مردم جهان در سرزمین‌هایی زندگی می‌کنند که در آنها فشار سیاسی، فساد و نقض حقوق بشر دیده می‌شود. بدترین‌ها از این نظر سوریه، منطقه تبت و سومالی عنوان شده‌اند.
۸۶ کشور جهان «آزاد»، ۵۹ کشور «نسبتا آزاد» و ۵۰ کشور «غیرآزاد» طبقه‌بندی شده‌اند.
به گفته «فریدم هاوس» شمار عمده‌ای از مردم سرزمین‌های «غیرآزاد» ساکن منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا هستند؛ جایی که ۸۵ درصد کل مردم تحت فشار و نقض حقوق سیاسی و مدنی قرار دارند.
یکی دیگر از نقاط جهان که از این بابت مورد توجه این نهاد قرار گرفته منطقه «اوراسیا» است، جایی که هیچ یک از کشورها در فهرست «آزاد» قرار نگرفته‌اند.
وضعیت در کشورهایی مانند میانمار، بورکینافاسو یا نیجریه، کمی بهبود پیدا کرده است.
به گفته این سازمان یکی از مهم‌ترین مسائل در سال ۲۰۱۵ میلادی، فقدان پیشرفت در وضعیت زنان بوده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، آرک پودینگتون، معاون این نهاد و از نویسندگان گزارش گفته است در بسیاری از کشورهایی که مشکل دارند، کاهش درآمد و بحران‌ها اقتصادی سبب شده تا سیاستمداران بر فشارهای سیاسی افزوده و پای دشمن خارجی را به میان بکشند.
فریدم هاوس که سال ۱۹۴۱ در آمریکا تاسیس شد، سازمانی غیردولتی است که از دموکراسی، آزادی سیاسی و حقوق بشر در جهان دفاع می‌کند و در این باره به تحقیق می‌پردازد.
