لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۱۹:۴۳

نتیجه کمیسیون تحقیقاتی بریتانیا در مورد جنگ عراق


نیروهای ارتش بریتانیا در بصره در سال ۲۰۰۶ (عکس از آرشیو)
نیروهای ارتش بریتانیا در بصره در سال ۲۰۰۶ (عکس از آرشیو)

سیزده سال پس از آغاز حمله به عراق توسط نیروهای آمریکا و متحدانش و سرنگونی رژیم صدام حسین، در لندن گزارش مربوط به تحقیقات هفت ساله یک کمیسیون ویژه درمورد قانونی بودن این جنگ منتشر می‌شود.

رسانه‌های بریتانیایی می‌گویند که نتیجه این تحقیقات، داوری دولت، ارتش و سازمان اطلاعاتی بریتانیا در مورد دلایل جنگ را به زیر سوال برده است.

تحقیقات مستقل درمورد جنگ عراق، هفت سال پیش به دستور گوردون براون جانشین تونی بلر، نخست وزیر دولت کارگری بریتانیا آغاز شد و مسولیت آن به سرجان چیلکات، حقوقدان ۷۷ ساله سپرده شد.

آقای براون در آن هنگام در مجلس عوام گفته بود که نتیجه تحقیقات همه جانبه در اختیار افکار عمومی قرار خواهد گرفت.

در لندن منتقدان دخالت بریتانیا در حمله به عراق معتقد بودند که تونی بلر نمایندگان ملت در مجلس عوام را گمراه کرده و برخلاف قانون، بریتانیا را در جنگی وارد کرد که پیآمدهای شوم آن همچنان ادامه دارد.

آقای بلر در آستانه حمله به عراق در مجلس عوام گفته بود: «اکنون زمان تردید نیست بلکه اکنون زمانی است که نه تنها این دولت که تمامی اعضای مجلس نشان دهند که ما برای آنچه که راستی و درستی است قد علم می‌کنیم و در برابر ظالمان و دیکتاتور‌ها و تروریست‌های که زندگی ما را به مخاطره می‌اندازند می‌ایستیم».

تونی بلر که به مدت دهسال از ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۷ میلادی رهبری دولت کارگری بریتانیا را برعهده داشت، در نشست‌های متعدد تحقیقات کمیسیون چیلکات حاضر شد و سرانجام اعتراف کرد که اطلاعات مربوط به سلاحهای کشتار جمعی رژیم صدام حسین نادرست بود.

آقای بلر در جریان شهادت‌های خود خظاب به رییس و اعضای کمیسیون تحقیق با تاکید بر نادرست بودن اطلاعات جاسوسان «ام آی ۶» گفت: «اگر چه رژیم عراق پیش‌تر از سلاح‌های شیمیایی بطور گسترده‌ای علیه شهروندان خود و دیگران استفاده کرده بود، ولی برخلاف باور برنامه‌ای برای تولید این سلاح‌ها نداشت و من از این بابت پوزش می‌خواهم».

تونی بلر سرانجام مسولیت خود را در جنگ علیه رژیم صدام برعهده گرفت ولی افزود که برای سرنگونی او هیچ متاسف نیست.

در بریتانیا بسیاری از تحلیگران و حقوقدانان می‌گویند که می‌توان تونی بلر را بعنوان بالا‌ترین مقام تصمیم گیرنده در دولت بریتانیا مسوول جنگی شمرد که بیش از یک میلیون کشته و صد‌ها هزار بی‌خانمان برجای گذاشت و پیآمدهای مرگبارش همچنان در عراق و ماورای آن برجای مانده، ولی در ماجرای اشغال عراق، او تنها تصمیم گیرنده نبود چراکه تصمیم‌های غیراخلاقی تنها هنگامی قدرات اجرایی پیدا می‌کنند که دیگران نیز با آن موافقت کنند و همراه باشند. در این زمینه، ژنرال‌ها دریاداران و فرمادهان نیروی هوایی نیز سهیم بودند و مهم‌تر از همه، مسولان سازمان اطلاعاتی‌ام آی سیکس (ام آی ۶) هستند که اطلاعات نادرست و گمراه کننده در اختیار رییس دولت قرار دادند.

کمیسون تحقیقاتی موسوم به «کمیسیون چیلکات» که به مدت هقت سال در نشست‌های گوناگون و پرس و جو از شخصیت‌های مختلف، به پرسشهای متعدد پرداخت، نتیجه این گزارش دومیلیون و ۶۰۰ هزار کلمه‌ای را بطور مشروح ذکر کرده است.

XS
SM
MD
LG