سخنگوی وزارت دفاع روسیه روز دوشنبه اول شهریور اعلام کرد تمام جنگندههای روسی فعال در پایگاه هوایی نوژه همدان به پایگاههای خود در خاک این کشور بازگشتهاند.
ایگور کوناشنکوف به خبرنگاران در مسکو گفته که نیروی هوایی ارتش روسیه عملیات هوایی از پایگاه همدان «علیه مواضع تروریستها در خاک سوریه» را با موفقیت انجام داده است.
به گزارش خبرگزاری اینترفاکس، او تأکید کرد که «استفاده نیروی هوایی روسیه از پایگاه همدان در جمهوری اسلامی ایران بر اساس توافق دوجانبه در زمینه مبارزه با تروریسم است و ادامه آن بستگی به وضعیت سوریه دارد».
این سخنگوی وزارت دفاع روسیه افزود: «در حال حاضر، تمام هواپیماهای روسی که در این عملیات شرکت داشتند هم اکنون در خاک فدراسیون روسیه هستند».
عملیات نیروی هوایی روسیه از خاک ایران علیه مواضع مخالفان بشار اسد، رئیسجمهور سوریه، نخستین بار روز ۲۶ مرداد از سوی وزارت دفاع روسیه فاش و اعلام شد که بمبافکنهای دورپرواز توپولوف ۲۲ و جنگنده بمبافکنهای سوخوی ۳۴ از پایگاه هوایی نوژه در همدان برای حمله به اهدافی در سوریه استفاده کردهاند.
برخی گزارشها حاکی است که آمادهسازی این پایگاه نظامی برای عملیات روسیه دستکم از یکسال پیش آغاز شده بود ولی مقامهای ایران در این زمینه سکوت کرده بودند.
علاء الدین بروجردی، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس ایران نیز گفته که «استفاده از حریم هوایی و پایگاه نوژه (همدان) مدتی است که انجام میشود اما اخیراً علنی شده است».
به نظر میرسد مقامهای ایران از اعلام این خبر از سوی روسیه ناخشنودند، چرا که حسین دهقان، وزیر دفاع جمهوری اسلامی، روز ۳۱ مرداد گفت که جنگندههای روسی در پایگاه هوایی همدان «تنها برای سوختگیری» حضور داشتند و «روسها با اعلام خبر حضور جنگندههایشان در همدان بیمعرفتی کردند».
بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه سرانجام اعلام کرد که استفاده روسیه از پایگاه نوژه فعلا پایان یافته است.
با این حال، لیوان جاگاریان٬ سفیر روسیه در تهران روز دوشنبه گفته که مسکو هیچ «مانعی» بر سر ادامه استفاده از پایگاه هوایی «نوژه» همدان علیه تروریستهای فعال در سوریه نمیبیند.
او در گفتوگو با خبرگزاری اینترفکس و در پاسخ به این پرسش که آیا «مانعی» در این زمینه وجود دارد٬ افزوده است: «من هیچ نشانهای درباره موضوعی که شما مطرح میکنید٬ نمیبینم».
جاگاریان ادامه داده که «جای نگرانی نیست٬ اگر دولتهای ایران و روسیه ضرورتی در مورد انجام این اقدام ببیند٬ با یکدیگر توافق میکنند و چرا باید در این زمینه مشکلی بین طرفین وجود داشته باشد؟»
سفیر روسیه در تهران همچنین تأکید کرده که در حال حاضر «هیچیک از نیروهای ما» در پایگاه نوژه همدان مستقر نیستند.
استفاده از این پایگاه، سروصداهایی را در ایران به دنبال داشت از جمله نماینده اسلامآباد غرب در مجلس آن را مغایر با اصل ۱۴۶ قانون اساسی ایران دانست که دادن هرگونه پایگاه نظامی به خارجیها حتی اگر برای استفادههای صلحآمیز باشد را ممنوع کرده است.
۲۲ نماینده مجلس نیز خواستار تشکیل نشستی غیرعلنی برای بررسی این موضوع شدند ولی وزیر دفاع ایران گفته است که این موضوع ربطی به مجلس ندارد. علی لاریجانی، رئیس مجلس دهم، هم مدعی شده که ایران پایگاه نظامی در اختیار روسیه قرار نداده است.