سخنگوی وزارت امور مهاجرین افغانستان روز شنبه، ۲۰ شهریورماه، در گفت‌وگو با رادیوفردا «نمایش» مهاجران غیرقانونی افغان «در قفس» در شهر شیراز را تقبیح و محکوم کرد.
حفیظ احمد میاخیل، سخنگوی این وزارتخانه، این اقدام پلیس شیراز را به عنوان «عمل غیرانسانی» و «توهین به کرامت انسانی» تقبیح کرد.
اما در پی اعتراض‌ها به انتشار تصاویری از بازداشت‌شدگان در شیراز که آنان را در قفس نشان می‌داد، معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی فارس خبر منتشرشده در فضای مجازی مبنی بر به نمایش گذاشتن اتباع خارجی در این استان را تکذیب کرد.
به گزارش خبرگزاری ایرنا، معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی فارس روز جمعه، ۱۹ شهریورماه، اعلام کرد: «این که در فضای مجازی بیان شده مأموران انتظامی فارس اتباع خارجی را بازداشت کرده و این افراد را در قفس انداخته‌اند، از اساس کذب محض است.»
نیروی انتظامی روز سه‌شنبه، ۱۶ شهریورماه، نمایشگاهی را از «مکشوفات کلانتری‌های شیراز در ۴۸ ساعت گذشته» برگزار کرد که بخشی از کالاهای ضبط شده توسط این نیرو از جمله مواد مخدر، مشروبات الکلی و فیلم‌های «غیرمجاز» را نشان می‌داد.
در بخشی از این نمایشگاه، عده‌ای با چشم‌بند سفید در حصارهای فلزی نمایش داده شدند که برخی از رسانه‌ها آنان را «مهاجران غیرقانونی افغان» معرفی کردند.
در همین حال، یک نماینده مجلس شورای اسلامی، نیز روز جمعه، تأکید کرد که این بازداشتی‌ها لزوماً ارتباطی با اتباع بیگانه نداشته و عمدتاً از سارقان مسلح و قاچاقچیان بوده‌اند.
بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس، روز جمعه در این باره گفت: «طبق توضیحات پلیس انتظامی استان فارس، تعدادی سارق مسلح، غیرمسلح، اشرار و قاچاقچیان دارای تابعیت ایرانی یا اتباع غیرمجاز در اجرای طرح ارتقاء امنیت اجتماعی که به صورت مستمر اجرا می‌شود، توسط واحدهای عملیاتی دستگیر و در محوطه یگان، به وسیله راهبندهای فلزی محصور شده بودند.»
این نماینده مجلس افزود که طبق توضیحات پلیس، این موضوع لزوماً ارتباطی با اتباع بیگانه یا افغان ندارد، لذا فرماندهی انتظامی استان فارس موضوع منتشرشده در رسانه‌ها و فضای مجازی را تکذیب کرده است.
بهرام پارسایی با بیان این که تعداد اتباع غیرمجاز در استان فارس نسبت به سایر استان‌ها «بیشتر است»، اتباع غیرمجاز و بیگانه را «مسئول ارتکاب درصد قابل توجهی از جرایم» در این استان دانسته و گفت که با توجه به این موضوع، حضور این افراد در بین بازداشتی‌های پلیس «امری طبیعی» بوده است.
وی در ادامه افزود که طبق اظهارات پلیس، این روش جداسازی برای زمان کوتاه بوده و متهمان بعد از یکی دو ساعت تحویل مراجع قضایی شدند.
همزمان، نیروی انتظامی نیز این اقدام را در راستای اجرای «طرح‌های امنیت اجتماعی» در شیراز دانست که با درخواست مردم و به منظور برخورد با خرده‌فروشان مواد مخدر، سارقان مسلح، عادی، تحت تعقیب، اراذل و اوباش و مجرمان فراری اجرا شده است.
به گفته مرکز اطلاع‌رسانی پلیس، این طرح‌ها با هماهنگی دستگاه قضایی اجرا شده است.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، مرکز اطلاع‌رسانی پلیس در ادامه گفته است که دستگیرشدگان، در زمین چمن یکی از مراکز انتظامی به صورت موقت تحت نگهداری پلیس قرار گرفتند و بلافاصله با حضور قاضی تعیین تکلیف شدند.
همزمان با برگزاری نمایشگاه «مکشوفات کلانتری‌های شیراز» ناصر کشاورز، معاون هماهنگ‌کننده نیروی انتظامی استان فارس اعلام کرده بود که طی یک عملیات دو روزه ۲۷۷ نفر از «اتباع بیگانه غیرمجاز» در این استان بازداشت شده‌اند.
انتشار تصاویر این نمایشگاه، اعتراض شماری از چهره‌های سیاسی و کاربران فضای مجازی را به دنبال داشت.
از جمله عبدالله رمضان‌زاده، سخنگوی دولت محمد خاتمی رئیس جمهوری سابق ایران، در صفحه اینستاگرام خود در این باره نوشته است که «شرمنده انسانیت شدم، شرمنده مردم افغانستان.»
علی جمالی، عضو شورای مرکزی ادوار تحکیم وحدت، نیز در صفحه فیس‌بوک خود نوشت: «شرم بر ما كه ديديم و سكوت كرديم... ما چرا سكوت می‌كنيم؟! چرا اعتراض نمی‌كنيم.»
این اقدام در کانال‌های تلگرامی نیز بازتاب زیادی داشته و برخی از کاربران فضای مجازی از این اقدام با عنوان «در قفس کردن» افغان‌های بازداشت‌شده یاد کرده‌اند.
دولت ایران در سال‌های گذشته، مقرراتی را برای بازگشت اتباع افغان به کشورشان از جمله «آیین‌نامه تسریع در روند بازگشت اتباع افغان» تصویب کرده که محدودیت‌هایی را برای اتباع افغان فاقد مجوز اقامت در ایران به دنبال دارد.
در بخش‌هایی از برخی استان‌های ایران از جمله فارس، اصفهان، بوشهر، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، خوزستان، سمنان، قزوین، کرمان، گلستان، مرکزی و یزد نیز اقامت افغان‌ها ممنوع اعلام شده است.
