بانک سلطنتی اسکاتلند تاکنون فشارهای دولت بریتانیا را که سهامدار عمده این بانک است برای تشویق معامله با ایران نپذیرفته است، چون معامله با آن کشور را هنوز پر مخاطره میداند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، پس از همهپرسی مربوط به خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا دولت این کشور در پی گسترش و بنای مناسبات تجاری جدیدی در سطح جهان است و پس از لغو تحریمهای بینالمللی تمایل دارد روابط اقتصادی خود را با ایران نیز توسعه دهد.
یک منبع مطلع از این مذاکرات میگوید وزارت اقتصاد بریتانیا با اتکاء به سهام خود و در نتیجه نفوذ خود در بانک سلطنتی اسکاتلند و تا حدودی هم در بانک لویدز، تلاش کرده است که معاملات مالی این دو بانک با ایران از جمله دادن خدمات به بانکهای ایرانی در شکل پوند استرلینگ را تسریع کند.
با وجود لغو تحریمهای بینالمللی مربوط به برنامههای هستهای و از جمله لغو ممنوعیت دسترسی ایران به نظام بانکی بینالمللی هنوز هم بسیاری از بانکهای مهم اروپایی از معامله با ایران پرهیز میکنند.
یک مقام بانکی ارشد ایران نیز گفت مسئولان این کشور طی ماههای اخیر با مقامات بریتانیایی چندین ملاقات داشتند.
او افزود: «ما از مقامات بریتانیا خواستیم تا در برطرف کردن این موانع کمک کنند. به ما قول داده شد که دولت بریتانیا تلاش خواهد کرد بانکهای این کشور از جمله بانک سلطنتی اسکاتلند و لویدز را برای معامله با ایران قانع کند. ولی از آن زمان هیچ تغییر واقعی صورت نگرفته است».
یک مقام بریتانیایی گفت دولت این کشور از پیچیدگیهای مناسبات بانکی با ایران مطلع است و بانکهای بریتانیایی عواملی مثل تحریمهای ديگر آمریکا علیه ایران، فساد مالی و پولشویی را در نظر میگيرند.
خبرگزاری رویترز یادآوری میکند که دولت بریتانیا صاحب ۷۱ درصد از سهام بانک سلطنتی اسکاتلند است هر چند مدیریت آن با اداره سرمایه گذاریهای مالی کشور است که وظیفهاش تضمین فعالیت این موسسه بر اساس ضرورتهای تجاری است.
یک مقام غربی مطلع از این موضوع نیز گفت: «دولت بریتانیا نمیتواند در مورد مخاطرات مالی تصمیم بگیرد، دولت فقط سهامدار است. تصمیمگیری در مورد میزان ریسکپذیری یک بانک بر عهده سهامداران نیست».
یکی از اعضای هیات مدیره بانک سلطنتی اسکاتلند نیز گفت: «این بانک به تجارت در منطقه خاورمیانه تمایلی ندارد» و تمرکزش روی بریتانیا و جمهوری ایرلند است که حدود ۹۰ درصد سود خود را از آنجا کسب میکند.
یک سخنگوی بانک لویدز نیز گفت این موسسه یک بانک تجاری است و روی بازار بریتانیا تمرکز دارد و افزود: «ما این موضوع را در نظر داریم که معامله با کشوری مثل ایران هنوز هم خطرات زیادی دارد».
با وجود لغو تحریمهای مربوط به فعالیتهای هستهای، ایران به خاطر سایر تحریمهای دولت آمریکا حق دسترسی به نظام بانکی آمریکا و یا استفاده از دلار در معاملات خارجی را ندارد. ولی میتواند معاملات و یا جلب سرمایه گذاری خارجی را با استفاده از ارزهای دیگر از جمله یورو و پوند انجام دهد.
با وجود این، ایران هنوز نتوانسته که نقل و انتقال ارز در نظام بانکی بریتانیا را تضمین کند و از دسترسی به بازار مالی لندن که یکی از بزرگترین منابع سرمایه در جهان است محروم مانده است.
مجید تخت روانچی، معاون وزیر خارجه ایران در امور آمریکا و اروپا، روز پنجشنبه در ملاقات با توبایس الوود مسئول امور خاورمیانه و آفریقا در دولت بریتانیا نارضایتی حکومت ایران از تاخیر در گشایش معاملات بانکی با بریتانیا را اعلام کرد.
او افزود: «هر گونه پیشرفتی در مناسبات باید بر اساس احترام متقابل باشد».
مقامات بریتانیا گفتهاند حل معضلات بانکی در مناسبات با ایران یکی از «الویتهای» دولت آن کشور است.
یک سخنگوی دولت بریتانیا گفت دولت آن کشور به همکاری با همه طرفهای ذینفع از جمله بانکها و شرکتهای صنعتی بریتانیایی «برای گشایش فرصتهای عظیم در مناسبات تجاری با ایران» متعهد است.
به نظر میرسد مواضع تند دونالد ترامپ و يا حداقل ابهام در سياست دولت آينده آمريکا در قبال حکومت ايران در اين زمينه موثر است.
يک مقام بانکی ايران به خبرگزاری رويترز گفت: «تا زمانی که سياستهای دولت دونالد ترامپ در مورد ايران مشخص نشود به نظرم هيچ يک از بانکهای بريتانيايی، از جمله بانکهای کوچک و يا آنهايی که دولت در آن سهامدار است، در مورد معامله با ايران تصميم مهمی نخواهند گرفت».