آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز دوشنبه ۳۰ اسفند در پیامی به مناسبت آغاز سال ۹۶ با انتقاد از مشکلات معیشتی و اقتصادی طبقات ضعیف در ایران گفت که اقتصاد مقاومتی تنها راه علاج وضع کنونی است. در مقابل، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، در پیام نوروزی خود از عملکرد اقتصادی دولتش دفاع کرد.
آیت‌الله خامنه‌ای در پیام نوروزی خود سال جدید را سال «اقتصاد مقاومتی: تولید – اشتغال» نام گذاری کرد و افزود که «تقسیم کردن اقتصاد مقاومتی به نقاط کلیدی و مهم و تمرکز همه همت مسئولین و مردم بر آن نقاط است و این نقاط کلیدی عبارت است از تولید داخلی و اشتغال بویژه اشتغال جوانان.»
رهبر جمهوری اسلامی در پیام نوروزی خود از مسئولان خواست که نتایج برنامه ریزی ها را در پایان سال به مردم گزارش کنند.
او در بخش دیگری از سخنان خود سال ۹۵ را سالی همراه با تلخی‌ها و شیرینی‌هایی برای ملت ایران توصیف کرد و ضمن اینکه گفت ملت ایران در طول سال گذشته، «امنیت پایدار» را تجربه کرد، تلخی‌ها و سختی‌های سال قبل را مربوط به مشکلات معیشتی و اقتصادی مردم بویژه طبقات ضعیف و متوسط دانست.
رهبر جمهوری اسلامی افزود: «من از وضع مردم مطلع هستم، بنابراین تلخی کام مردم به‌ویژه طبقه ضعیف را از مشکلات اقتصادی همچون گرانی، بیکاری، تبعیض‌ها و نابرابری‌ها و آسیب های اجتماعی با همه‌ی وجود حس می‌کنم.»
آیت الله خامنه ای در عین حال در مورد سال ۹۵ اشاره کرد که «فاصله زیادی میان کارهای انجام شده با انتظارات مردم و رهبری وجود دارد» و اضافه کرد:«آمارهای مثبت و منفی را باید در مجموع مشاهده کرد.»
سخنان رهبر جمهوری اسلامی و اشاره او به تولید داخلی و اشتغال تازگی ندارد.
او روز ۱۹ اسفند در دیدار با اعضای مجلس خبرگان ضمن ابراز تردید درباره درست بودن آمارهای دولت درباره بهبود وضعیت اقتصاد مردم گفته بود که «اینها در زندگی و معیشت مردم در کوتاه‌مدت و میان‌مدت اثر نمی‌گذارد.»
دو روز پیش از آن نیز آیت الله احمد جنتی، رئیس مجلس خبرگان و دبیر شورای نگهبان، در نشست این مجلس از حسن روحانی خواسته بود که از اقدامات دولت برای عملی شدن «اقتصاد مقاومتی» گزارش دهد و «اگر به اقتصاد مقاومتی عمل نکرده، حتی المقدور از مردم عذرخواهی کند.»
حسن روحانی در واکنش به این سخنان، پرسش درباره این که دولت در «اقتصاد مقاومتی» موفق بوده را «سوالی نامربوط» و «بدترین سوال» خواند.
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور، هم روز ۲۰ اسفند در نامه‌ای به آیت الله جنتی ضمن رد انتقادها از عملکرد دولتش درباره «اقتصاد مقاومتی» گفت: کسانی که خود باید «پاسخگوی» اقدامات‌شان در این باره باشند «دولت را استیضاح می‌کنند.»
در ماه های اخیر، مقام های دولت روحانی با استناد به مواردی چون رشد اقتصادی ۱۱ درصدی و یک‌رقمی شدن تورم، از بهتر شدن شرایط اقتصادی مردم در مقایسه با دوره آغازین این دولت سخن گفته اند.
با این همه، بر اساس گزارش رسانه های منتقد دولت، اقتصاد ایران همچنان در حال رکود است و سیاست های دولت حسن روحانی در زمینه بهبود وضعیت صنعت و اشتغال بیشتر ناموفق بوده است.
در این ارتباط، خبرگزاری تسنیم چند روز پیش با استناد به گزارش مرکز آمار ایران نوشت که براساس نتایج به دست آمده در فصل پاییز ۱۳۹۵، نرخ بیکاری جمعیتِ ۱۰ ساله و بیشتر در کل کشور ۱۲٫۳ درصد بوده است.
براساس تعریفِ مرکز آمار ایران، تمام افراد ده ساله و بیشترکه در طول هفته حداقل یک ساعت کار کرده یا بطور موقت کار را ترک کرده باشند شاغل محسوب می شوند.
براساس این آمار، شاخص نرخ بیکاری در پاییز ۱۳۹۵نسبت به پاییز سال قبل در کل کشور ۱٫۵ درصد افزایش نشان می دهد.
همچنین بیشترین نرخ بیکاری در گروهسنی ۲۰-۲۴ ساله با ۳۱٫۸ درصد بوده است.
دفاع حسن روحانی از عملکرد اقتصادی دولت
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز دوشنبه در پیام سال نوی خود از دستاوردهای دولتش در عرصه مهار تورم، رشد اقتصادی و اشتغال در سال ۹۵ دفاع کرد و آن را «در مقایسه با ۲۵ سال گذشته بی‌نظیر خواند».
وی با اشاره به اینکه سال ۹۵، هم سال اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی، اقدام و عمل و هم اجرایی شدن توافق هسته‌ای بود،اضافه کرد که «این دو در کنار هم توانستند برای ما نقش‌آفرینی مثبتی داشته باشند.»
حسن روحانی همچنین با اشاره به آنچه «افزایش تولیدات کشاورزی، رشد اقتصادی ۸ درصدی، رشد قابل ملاحظه تولیدات صنعتی، افزایش تولید نفت و معیانات گازی، فعال شدن ۲۴ هزار واحد صنعتی نیمه تمام یا غیر فعال» نامید، افزود:«این به معنای رشد اقتصادی در سال اقتصاد مقاومتی است.»
رئیس جمهوری ایران در عین حال وعده داد که سال جدید، سال پیشرفت بیشتر برای مردم خواهد بود و اضافه کرد: «سال جدید، سال اشتغال بیشتر برای جوانان ما خواهد بود.»
وی در سخنان خود افزایش دستمزد کارکنان و کارگران را که به گفته او بیشتر از تورم است، به این معنا دانست که «مردم در آرامش و رفاه بیشتری می‌توانند قرار داشته باشند.»
این سخنان در شرایطی اعلام شد که تعیین دستمزد ۹۳۰ هزار تومانی برای حداقل دستمزد ماهانه کارگران در سال ۹۶ انتقاد شماری از تشکل ها و فعالان کارگری را به دنبال داشته است.
این مبلغ در شرایطی در چهارشنبه گذشته از سوی شورای عالی کار تعیین شد که چند روز پیش از آن، کمیته مزد سال ۹۶ سید معیشت ماهانه یک خانوار کارگری را ۲ میلیون و ۴۸۰ هزار تومان اعلام کرده بود.
حسن روحانی همچنین خواستار آن شد که فضای مجازی برای مردم باید «فضای امنی باشد» گفت که فضای مجازی «نباید فضای امنیتی باشد.»
وی افزود که «ما در همه عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی به دنبال این هستیم که فضای امنیتی را کنار بگذاریم» و اشاره کرد که «باید فضای اقتصادی، فضای برادری، فضای دوستی و فضای محبت را جایگزین کنیم.»
رئیس جمهوری ایران در این ارتباط به انتشار منشور حقوق شهروندی اشاره کرد و افزود: «امسال به کمک شما مردم باید این منشور را اجرایی و عملیاتی کنیم. عزت مردم را باید افزایش بدهیم. منزلت مردم باید مورد احترام همه باشد.»
وی گفت: «همه باید بدانند صاحب کشور، ملت و مردم هستند. همه باید بدانند اگر حقوق شهروندی را نقض کردند، هزینه بسیار سنگینی را پرداخت خواهند کرد.»
سخنان حسن روحانی در این مورد در شرایطی بیان شد که گزارش هایی در مورد برخورد ماموارن وزارت اطلاعات با فعالان صنفی و نیز روزنامه نگاران انتشار یافته است.
رئیس جمهوری ایران در بخش دیگری از سخنان خود خواستار «پر رنگ تر» بودن حضور در انتخابات سال ۹۶، انتخابات ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی شهر و روستا در سال جدید شد و افزود: «مشارکت حداکثری، رقابت سالم و انتخابات قانونی باید مد نظر همه ما باشد.»
این سخنان در حالی مطرح شده است که برگزاری انتخابات در ایران همواره انتقاد مخالفان و منتقدین و همچنین سازمان های حقوق بشری را به دنبال داشته است. در عین حال، اعلام نتایج انتخابات سال ۸۸، اعتراض ها و تظاهرات گسترده ای را در پی داشت.
مخالفان و منتقدین در عین حال، چگونگی برگزاری انتخابات در ایران و نیز نقش شورای نگهبان در تایید یا عدم تایید صلاحیت نامزدهای انتخابات را مورد انتقاد قرار داده اند.
