محمود عباس رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی چهارشنبه بیست و دوم آذر در نشست فوق‌العاده سازمان همکاری اسلامی در استانبول، تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا را در به رسمیت شناختن بیت‌المقدس به عنوان «پایتخت اسرائیل»، «بزرگ‌ترین جرم» نامید و گفت «آمریکا در حال گفت‌وگو با ما برای رسیدن به «توافق قرن» بود اما سیلی قرن را به ما زد».
او افزود که وضعی که رخ داده زنگ هشداری برای فلسطینیان بوده که آنها را بیدار کرده و آنان «از این به بعد دیگر نقش آمریکا را در روند صلح قبول ندارند زیرا ثابت شد که آمریکا به نفع اسرائیل کار می‌کند».
آقای عباس در برابر رهبران و مقامات ارشد ۵۷ کشور عضو سازمان همکاری اسلامی که به دعوت رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه و رئیس نوبتی این سازمان در استانبول گرد آمده بودند، سخن می‌گفت؛ آقای اردوغان بعد از تصمیم چهارشنبه گذشته دونالد ترامپ برگزاری این نشست اضطراری را درخواست کرده بود.
به گزارش خبرگزاری‌ها، محمود عباس در سخنان خود افزود، «امروز که صد سال از اعلامیه بالفور گذشته، آمریکا تلاش می‌کند که این بیانیه را گام به گام اجرا کند و امروز بعد از اعلامیه بالفور، ترامپ اعلامیه جدیدی در مورد قدس صادر کرد»
آقای عباس گفت، ترامپ با این کار، «قدس را به جنبش صهیونیستی هدیه داد؛ انگار که درباره شهری از شهرهای آمریکا تصمیم می‌گیرد؛ گویی او تنها کسی است که اختیار این بذل و بخشش را دارد».
محمود عباس افزود، «ما در حال همکاری با آمریکا در راه صلح بوده و رسماً پذیرفته بودیم که از اقدامات سیاسی، مانند پیوستن به سازمان‌های بین‌المللی خودداری کنیم و در برابر آمریکا گفته بود که سفارت خود را به قدس منتقل نمی‌کند و کمک‌هایش به تشکیلات فلسطینی را ادامه می‌دهد؛ اما آمریکا این توافق را زیر پا گذاشت، و بنا بر این، ما نیز دیگر وقعی به آن نمی‌گذاریم».
رئیس تشکیلات خودگردان گفت: «این نخستین بار است که دنیا یکپارچه در مقابل اقدام ترامپ در مورد قدس شرقی ایستاده‌است»، اما ابراز شگفتی کرد که «چگونه کشورهای دنیا هنوز اسرائیل را برسمیت می‌شناسند در حالی که این رژیم اشغالگر اراضی فلسطینی است و ملت فلسطین را آواره کرده و چهارصد شهرک و دهکده را نابود کرده و تمامی قطعنامه‌های بین‌المللی را زیر پا گذشته و با بی اعتنایی به همه دنیا، به کسی هم پاسخگو نیست؟»
آقای عباس «هشدار» داد در شرایطی که اسرائیل به نقض قوانین ادامه می‌دهد، «فلسطینیان وادار می‌شوند که پای خود را از همه توافق‌های امضا شده، از جمله پیمان اسلو بیرون بکشند» و با این کار، «مسئولیت دو میلیون فلسطینی کرانه باختری با اسرائیل خواهد بود».
محمود عباس گفت «قدس از گذشته و تا کنون و تا به ابد قلب فلسطین بوده» و «بدون آنکه قدس شرقی پایتخت کشور فلسطین در مرزهای سال ۱۹۶۷ نباشد، منطقه و جهان روی صلح را نمی‌بینند».
آقای عباس، ضمن درخواست دوباره از بریتانیا برای پوزشخواهی برای بیانیه بالفور، این را نیز گفت که در وضعیت ایجاد شده، تلاش فلسطینیان برای عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل وارد مرحله تازه‌ای می‌شود.
دونالد ترامپ در روزهای گذشته تأکید کرد که همه روسای جمهوری پیشین آمریکا نیز گفته بودند، اورشلیم «پایتخت اسرائیل» است و آنها نیز قول داده بودند که سفارت آمریکا از تل آویو به اورشلیم/بیت‌المقدس منتقل شود، اما او نخستین رهبری است که قول خود را عملی کرده‌است.
بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسرائیل نیز دوشنبه در نشست شورای همکاری اتحادیه اروپا و در دیدار با فدریکا موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا تأکید کرد که تصمیم رئیس جمهوری آمریکا، «پذیرش یک واقعیت تاریخی است» و «اورشلیم از سه هزار سال پیش پایتخت ملت یهود بوده و در هفتاد سال استقلال اسرائیل نیز پایتخت این کشور بوده‌است».
به گفته نتانیاهو، «رئیس جمهوری، ترامپ، حقیقت را بروی میز گذاشت». به گفته نتانیاهو، «اروپا هم باید این حقیقت را به فلسطینی‌ها که نازپرورده شده‌اند، بگوید»؛ اروپا این درخواست آقای نتانیاهو را رد کرد.
با این وجود، رجب طیب اردوغان میزبان نشست اضطراری کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی، در سخنرانی گشایش جلسه، تأکید کرده بود که «قدس، خط قرمز دنیای اسلام است».
به گفته آقای اردوغان، «کاری که دولت ترور اسرائیلی با فلسطینی‌ها می‌کند، گرگ هم با گوسفندان نمی‌کند».
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران نیز در نشست فوق‌العاده استانبول شرکت کرده‌است اما از دیدار و مذاکره احتمالی او با محمود عباس رئیس تشکیلات فلسطینی و رئیس سازمان آزادیبخش فلسطین خبری نرسیده‌است.
آقای روحانی دوشنبه در تماس تلفنی با اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس، تصمیم ترامپ در مورد قدس را «اقدامی ناصحیح» نامید و گفت، «ایران همانند گذشته در کنار ملت فلسطین خواهد ماند».
