وزیر امور خارجه آمریکا روز یکشنبه اول مهر از علاقهمندی دونالد ترامپ، رئیسجمهوری این کشور، برای دیدار با آیتالله علی خامنهای خبر داد و گفت: «آن مذاکره است که جالب و مهم خواهد بود».
مایک پومپئو در گفتوگو با مجری برنامه «فاکسنیوز ساندی»، درباره دیدار احتمالی آقای ترامپ «با مقامهای ایرانی» در حاشیه نشست مجمع عمومی سازمان ملل، گفت: «من هنوز نمیدانم آیا رئیسجمهور برنامهای برای دیدار (با آنها) دارد یا نه. اگر قرار باشد گفتوگوی سازندهای با ایران صورت گیرد، رئیسجمهور (ترامپ) خوشحال خواهد شد که آن را انجام دهد. ایشان علاقمند به این مذاکره هستند».
وی در پاسخ به پرسش مجری که «حتی با رئیسجمهور روحانی؟»، اظهار داشت: «رهبر ایران، آیتالله خامنهای است. او صحنهگردان کشور است. فکر میکنم که آن مذاکره است که جالب و مهم خواهد بود».
مجری برنامه از وزیر خارجه آمریکا پرسید: «منظورتان این است که رئیسجمهور مایل است با آیتالله خامنهای دیدار کند؟»
آقای پومپئو در پاسخ گفت: «رئیسجمهور گفتهاند مایل به مذاکره با هر کسی است که دنبال گفتوگوی سازنده باشد».
این نخستین بار نیست که مقامهای آمریکایی برای مذاکره با ایران بر سر اختلافات عمیق میان دو کشور اعلام آمادگی میکنند.
نخستین بار، آقای ترامپ روز هشتم مرداد آمادگیاش برای گفتوگو با مقامات تهران را «بدون هیچ شرطی» اعلام کرد.
ولی پس از اینکه رهبران جمهوری اسلامی ایران به این درخواست واکنش منفی نشان دادند، وی روز ۱۴ شهریور گفت: «باید ببینیم چه اتفاقی در ارتباط با ایران میافتد. اینکه بخواهند صحبت کنند یا نه، بستگی به خودشان دارد، نه به من. من همیشه در دسترس خواهم بود ولی مهم نیست بشود یا نشود».
مقامهای جمهوری اسلامی گفتهاند که آمریکا به دلیل خروج از توافق هستهای موسوم به برجام با ایران «قابل اعتماد نیست» و از سوی دیگر، به گفته محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، «دیدار برای دیدار معنا ندارد».
رهبر ایران هم روز ۲۲ مرداد اعلام کرد که با اجازه دادن به انجام مذاکرات هستهای اشتباه کرده و از اینرو «مذاکره را ممنوع میکند».
مشکلات ارزی و اقتصادی ایران در پی خروج آمریکا از توافق هستهای تشدید شده است، تا جایی که آقای ترامپ تصریح کرد که «ایران در حال حاضر در آشفتگی کامل است و آنها تنها به فکر نجات خودشان به عنوان کشور هستند».
«اشتباه بزرگ» ظریف
وزیر امور خارجه آمریکا در بخش دیگری از مصاحبهاش با شبکه «فاکسنیوز»، ایران را متهم کرد که به دنبال ضربه زدن به منافع آمریکا است.
آقای پومپئو اظهار داشت: «به چند هفته گذشته نگاه کنید. آنها سراغ منافع آمریکا در داخل عراق رفتند، در بصره و بغداد. ما از ایران میخواهیم که به عنوان بزرگترین حامی تروریسم، حمایتش از آن را متوقف کند. ولی هیچ نشانهای در دست نیست که به دنبال این مهم باشند».
وی در ارتباط با حمله روز شنبه در اهواز و اتهام وزیر خارجه ایران مبنی بر دست داشتن آمریکا در این حادثه گفت: «من اظهارنظر (محمد جواد) ظریف را دیدم. وقتی شما شاهد یک حادثه امنیتی در کشورتان هستید، و بعد دیگران را مقصر بدانید این یک اشتباه بسیار بزرگ است».
وزیر خارجه آمریکا تصریح کرد: «کشته شدن افراد بیگناه تراژدی است. من از ظریف میخواهم که روی امنیت مردم خودش تمرکز کند، به جای اینکه دنبال ایجاد ناامنی در گوشه و کنار جهان باشد».
آقای ظریف روز شنبه در توئیتی نوشته بود: «تروریستها که توسط یک رژیم خارجی به خدمت گرفته شده، آموزش دیده و مسلح شدهاند به اهواز حمله کردند. کودکان و خبرنگاران در میان کشتهشدگان هستند. ایران حامیان منطقهای ترور و اربابان آمریکایی آنها را مسئول چنین حملاتی میداند».
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، نیز روز یکشنبه ادعای مشابهی را مطرح کرده بود. نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل، و امارات متحده عربی با انتشار اطلاعیههایی ادعای مقامهای تهران را رد کردند.