اتحادیه اروپا روز دوشنبه ۱۵ بهمن در جمعبندی از موضع خود در قبال ایران اعلام کرد که «شدیداً نگران» فعالیت موشکی بالیستیک تهران است و از جمهوری اسلامی خواست تا این فعالیتها بویژه پرتاب موشکهای بالیستیک را متوقف کند.
بیانیه اتحادیه اروپا ۱۲ بند دارد و به طیف گستردهای از موضوعاتی که مرتبط با ایران است از جمله برنامه موشکی بالیستیک، نقش تهران در منطقه، راهاندازی سازوکار ویژه مالی و تجاری، پایبندی ایران به تعهداتش در چارچوب برجام و فعالیتهای خصمانه تهران در برخی از پایتختهای اروپایی پرداخته شده است.
در این بیانیه تصریح شده که «ایران به تلاشهایش در زمینه افزایش برد و دقت موشکهایش ادامه داده و تعداد آزمایشها و پرتابهای موشکی خود را بیشتر کرده است».
اتحادیه اروپا میگوید که «این نوع فعالیتها باعث ایجاد بیاعتمادی و بیثباتی در منطقه میشود. شورای اروپا از ایران میخواهد تا اقدامات ضروری را برای احترام به تمام قطعنامههای مرتبط شورای امنیت در زمینه انتقال موشک، فناوری و مواد مربوطه به عوامل دولتی و غیردولتی در منطقه انجام دهد».
پیشتر ژان ایو لودریان، وزیر خارجه فرانسه، به تهران هشدار داده بود که در صورت بینتیجه بودن گفتوگوها بر سر برنامه موشکی بالیستیک ایران، پاریس آماده است تا تحریمهای تازهای علیه تهران اعمال کند.
وزارت امور خارجه و فرماندهان نظامی ایران ضمن رد درخواست گفتوگو درباره این برنامه گفتهاند که این موشکها قابلیت حمل کلاهک هستهای ندارند.
تهران در عین حال گفته که قصد ندارد برد موشکهایش را افزایش دهد.
شورای امنیت سازمان ملل بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ از ایران خواسته است تا از توسعه موشکهای بالیستیک خود که قابلیت حمل کلاهک هستهای دارند خودداری کند.
نهادهای اطلاعاتی آمریکا روز ۹ بهمن در ارزیابی خود از تهدید تهران اعلام کردند که برنامه موشکی بالیستیک ایران که دارای بزرگترین ذخایر در منطقه است همچنان تهدیدی برای کشورهای سراسر خاورمیانه در سال ۲۰۱۹ خواهد بود.
دن کوتس، مدیر اطلاعات ملی آمریکا، در این زمینه به کمیته اطلاعاتی سنا گفت: تهران دارای «بزرگترین نیروی موشکی بالیستیک» در خاورمیانه بوده و قادر است به اهدافی تا دو هزار کیلومتری مرزهای ایران حمله کند.
آمریکا یکی از دلایل خروج خود از برجام در ۱۸ اردیبهشت امسال را فعالیت موشکی ایران اعلام کرده است.
شورای اروپا در ادامه بیانیه خود، همچنین از «فعالیتهای خصمانه» ایران در خاک چند کشور عضو خود «ابراز نگرانی عمیق» کرده و از جمهوری اسلامی خواسته است تا فورا به «چنین رفتارهای غیرقابل قبولی پایان دهد».
این نهاد اروپایی همچنین از افزایش تنشها در خاورمیانه و نقش تهران در این چارچوب- از جمله حمایت نظامی، مالی و سیاسی از عناصر غیردولتی در کشورهایی نظیر سوریه و لبنان- ابراز نگرانی کرده است.
حمایت از برجام و سازوکار مالی ویژه
در بخش دیگری از بیانیه روز دوشنبه اتحادیه اروپا با اشاره به حمایت قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از توافق قدرتهای جهانی با ایران بر سر برنامه هستهایش، بر تعهد راسخ و ادامه حمایت خود از برجام تاکید کرده و گفتهاند که این توافق، «عنصری کلیدی در معماری اشاعه عدم هستهای جهانی و دستاورد دیپلماسی چند جانبه است که شورای امنیت سازان ملل به صورت یکپارچه بر آن صحه گذاشته است».
اتحادیه اروپا از پایبندی ایران به اجرای کامل تعهداتش در چارچوب برجام قدردانی کرده و گفته که آژانس بینالمللی انرژی اتمی در ۱۳ گزارش پیاپی خود از جمله گزارش روز ۱۲ نوامبر ۲۰۱۸ انجام این تعهدات توسط تهران را تایید کرده است.
در بیانیه یاد شده به این موضوع اشاره شده که لغو تحریمهای ایران در چارچوب برجام «عنصری حیاتی» است و از بازگشت تحریمهای آمریکا پس از خروج از برجام ابراز تاسف کرده است.
اتحادیه اروپا در بخش دیگری از بیانیه خود گفته که تلاش میکند تا ایران از منافع گسترده ناشی از برجام بهرهمند شود. «این موضوع نیز در راهاندازی سازوکار ویژه که از سوی فرانسه، آلمان و بریتانیا به عنوان نهادی خصوصی ثبت شده است مورد توجه قرار گرفته و هدف از آن نیز تاثیرگذاری مثبت بر روی مبادله تجاری و اقتصادی با ایران است».
شورای اروپا از پیشرفت در اصلاحات ضروری برای مبارزه با پولشویی استقبال کرده و از ایران خواسته است تا مقررات لازم را در راستای اجرای تعهداتش ذیل برنامه اقدام کارگروه ویژه مالی (FATF) تصویب و اجرایی کند. «اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن نیز آماده هستند تا همکاری خود را با ایران در این زمینهها ادامه دهند، از جمله دادن کمک فنی برای اجرای فتف».