دستیار یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، روز دوشنبه، ۳۱ تیر، از درگذشت او خبر داد. آقای آمانو شهروند ژاپن بود و ۷۲ سال سن داشت.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی توضیحی در مورد زمان و علت درگذشت یوکیا آمانو ندادهاست اما تأیید کرده که آقای آمانو پیش از فوت، پیشنویس استعفایش از سمت مدیرکلی آژانس را تهیه کرده بود.
هفته گذشته چندین رسانه از قول منابع دیپلماتیک گزارش داده بودند که یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در نظر دارد بهخاطر «بیماری و مشکلات سلامتی»، پیش از پایان مسئولیتش از رهبری این نهاد بینالمللی کنارهگیری کند.
مشکلات سلامتی آقای آمانو پاییز پارسال نیز مطرح شد، اما وی تا پیش از فوت در سمت خود باقی مانده بود.
آمانو، دیپلمات ۷۲ ساله ژاپنی در سال ۲۰۰۹ به سمت مدیرکلی آژانس برگزیده شد و قرار بود تا نوامبر ۲۰۲۱ در این سمت بماند.
وی که در سال ۲۰۰۵ همراه با آژانس بینالمللی انرژی اتمی جایزه صلح نوبل را برد، با خروج آمریکا از برجام مخالفت کرد و بارها گفته بود که کار این نهاد بینالمللی کاملاً حرفهای و دور از سیاست است.
یوکیا آمانو که مدتی در فرانسه و آمریکا هم تحصیل و تحقیق کرده، سالها در وزارت خارجه کشورش، در سمتهای مختلف انجام وظیفه کرد تا آنکه رئیس دفتر خلع سلاح در وزارت خارجه ژاپن شد.
آقای آمانو در بحبوحه داغتر شدن تنش پیرامون برنامه هستهای ایران و پس از محمدالبرادعی هدایت آژانس را بر عهده گرفت.
در پی اعلام این خبر، فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا، در پیامی یوکیا آمانو را فردی حرفهای توصیف کرده است خود را وقف شغل خود کرد. خانم موگرینی نوشته است که یوکیا آمانو «همیشه در بیطرفانهترین شکل ممکن در خدمت جامعه جهانی بود.»
جکی والکات، سفیر ایالات متحده در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین، نیز روز دوشنبه در بیانیهای ضمن تسلیت درگذشت آقای آمانو نوشت که مجموعه دستگاههای دولتی و سیاسی ایالات متحده برای او «به عنوان رهبر و دیپلماتی تأثیرگذار و فردی متشخص احترام بسیاری قائل بوده و هستند.»
جکی والکات در ادامه نوشته است که یوکیا آمانو بیشتر زندگی خود را در راه ایجاد صلح و امنیت و پیشرفت جهانی صرف کرد.
در همین روز ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، نیز مراتب تسلیت خود را تسلیم همسر یوکیا آمانو کرده و با ارسال تلگرامی تأکید کرده است که روسیه یوکیا آمانو را به عنوان «دیپلماتی برجسته و مدافع بااخلاق امنیت و ثبات مستحکمتر در جهان به یاد خواهد داشت.»
عباس عراقچی، معاون وزیر امورخارجه ایران، نیز در توئیتر خود با ابراز تاسف از درگذشت یوکیا آمانو نوشت که «کار حرفهای و متبحرانه او به بسته شدن کامل پرونده موسوم به پی.ام.دی (جنبه احتمالا نظامی برنامه هستهای ایران)منجر شد.»