لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
دوشنبه ۳ دی ۱۴۰۳ تهران ۰۰:۳۵

مجلس نمایندگان آمریکا کشتار ارمنی‌ها به دست عثمانی را «نسل‌کشی» خواند


شهروندان ارمنی در صدمین سالگرد کشتار ارمنی‌ها در آوریل ۲۰۱۵ در ایروان؛ ارمنی‌ها سال‌هاست در تلاش هستند تا این واقعه در سراسر جهان به‌عنوان نسل‌کشی شناخته شود، آن‌چه همواره با واکنش ترکیه روبه‌رو شده‌است.
شهروندان ارمنی در صدمین سالگرد کشتار ارمنی‌ها در آوریل ۲۰۱۵ در ایروان؛ ارمنی‌ها سال‌هاست در تلاش هستند تا این واقعه در سراسر جهان به‌عنوان نسل‌کشی شناخته شود، آن‌چه همواره با واکنش ترکیه روبه‌رو شده‌است.

اکثر قریب به اتفاق اعضای مجلس نمایندگان آمریکا در قطعنامه‌ای وقوع نسل‌کشی ارمنی‌ها در اوایل سده بیستم، در دوران امپراتوری عثمانی، را تائید کردند. این قطعنامه واکنش ترکیه را همراه داشته که در مورد پیامدهای آن «هشدار» داده‌است.

در جریان رای‌گیری روز هفتم آبان ماه ۴۰۵ قانون‌گذار آمریکایی در مجلس نمایندگان به قطعنامه تائید «نسل‌کشی» رای «آری» دادند در حالی‌که تنها ۱۱ قانون‌گذار با آن مخالفت کردند.

این قطعنامه الزام‌آور نیست، اما در شرایطی تصویب شده که روابط واشینگتن و آنکارا، در پی عملیات گسترده ترکیه در شمال‌شرق سوریه با تنش‌های تازه‌ای روبه‌رو شده‌است.

قطعنامه را آدام شیف، رئیس دمکرات کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان، ارائه کرده بود. حوزه نمایندگی آقای شیف ایالت کالیفرنیاست که دربرگیرنده جمعیت قابل‌توجهی از ارمنی‌تبارها است.

سنا هنوز در مورد این قطعنامه رای‌گیری نکرده‌است.

تائید «نسل‌کشی» توسط مجلس نمایندگان با استقبال جامعه ارمنی ایالات متحده روبه‌رو شده‌است.

آرام هامپاریان، رئیس کمیته ملی ارامنه آمریکا، جامع‌ترین و موثرترین نهاد ارمنی‌های آمریکا، در گفت‌وگو با رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی می‌گوید این رای نقطه‌نظر ترکیه در مورد واقع‌نشدن نسل‌کشی را «به‌طور قطع رد کرده‌است».

واکنش ترکیه

ترکیه در مورد پیامدهای این قطعنامه هشدار داده و گفته رای قانون‌گذاران در «بازه‌ بسیار شکننده‌ای از زمان» در پیوند با امنیت منطقه و جهان رخ داده‌است.

این قطعنامه البته در زمانی تصویب شده که روابط آنکارا و واشینگتن پرتلاطم است. قانون‌گذاران ایالات متحده در روزهای گذشته نارضایتی و انتقادهای عمیق خود را از عملیات ترکیه در شمال‌شرق سوریه، که با خروج نیروهای آمریکایی از منطقه آغاز شد، پنهان نکرده‌اند. کردهای سوریه گاه‌وبی‌گاه دولت ترکیه را متهم کرده‌اند قصد «پاکسازی قومی» دارد. آنکارا اما می‌گوید قصد دارد گروه‌های «تروریستی» را از مرزهای جنوبی خود عقب براند تا امنیت مردمش به خطر نیفتد.

وزیر خارجه ترکیه ضمن انتقاد از رای قانون‌گذاران آمریکایی آن را «انتقام» از عملیات کشورش در سوریه توصیف کرده‌است.

مخالفان تلقی نسل‌کشی در پوشش دوران عثمانی در استانبول
مخالفان تلقی نسل‌کشی در پوشش دوران عثمانی در استانبول

وزارت خارجه ترکیه نیز در بیانیه‌ای گفته تائید «نسل‌کشی» ارمنی‌ها «یک گام بی‌معنی سیاسی» است که «تنها هدف آن راضی کردن گروه‌های لابی ضد ترک و لابی ارمنی‌هاست».

همزمان با تصویب قطعنامه نسل‌کشی، قانون‌گذاران اعمال تحریم‌های دولتی علیه ترکیه به‌خاطر عملیات در سوریه را نیز تصویب کردند.

کشتار ارمنی‌ها

آن‌چه اکنون با عنوان نسل‌کشی ارمنی‌ها شناخته می‌شود به رخدادهای دوران جنگ نخست در اوایل سده بیستم در سرزمین‌های امپراتوری عثمانی باز می‌گردد.

موزه نسل‌کشی در ایروان
موزه نسل‌کشی در ایروان

به گفته ارمنی‌ها و نیز شماری از پژوهشگران و مورخان، بین سال‌های ۱۹۱۵ تا ۱۹۱۸، حدود يک ميليون و ۵۰۰ هزار نفر از ارامنه ساکن قلمرو ترکيه عثمانی قتل‌عام شدند.

پاپ فرانسیس، رهبر کلیسای کاتولیک، کشتار ارمنی‌ها را «نخستین نسل‌کشی سده بیستم» توصیف کرده‌است.

اما دولت ترکيه هيچ‌گاه وقوع «نسل کشی» را نپذیرفته‌است. ترکیه می‌گوید شمار ارمنی‌های کشته‌شده بسيار کمتر از اين است و رخدادها یک اقدام طرح‌ریزی‌شده هم نبود.

ارمنی‌ها روز ۲۴ آوریل/۴ اردیبهشت را سالگرد نمادین اين «نسل کشی» می‌دانند.

رویترز، اروپای آزاد، رادیو فردا/ت
XS
SM
MD
LG