حسن روحانی در یک سخنرانی در روز چهارشنبه مدعی شد که گروهی از معترضان به افزایش قیمت بنزین «سازمانیافته» بودند که «بیش از دو سال برای این کار برنامهریزی کرده بودند» و «به دستور اربابانشان در خارج از کشور» در این روزها بیرون آمدهاند.
او که صبح چهارشنبه، ۱۳ آذر، در همایش بیمه و توسعه تهران در برج میلاد سخن میگفت افزود که به باور او معترضان چندین نوع دارند «اما آنها که سازمانیافته در این اغتشاشات آمدهاند که اعترافات آنها هم پخش خواهد شد. آنها بیش از دو سال برای این کار برنامهریزی کرده بودند.»
او مشخص نکرد که این «اعترافات» پیش از این گرفته شده که قرار است پخش شود یا خیر.
روز ۱۱ آذر محمداسماعیل کوثری، جانشین فرمانده قرارگاه ثارالله سپاه، گفت که برخی مسئولان میگویند برخی از بازداشتشدگان، در بازجوییها، «ارتباط» با اسرائیل را «قبول» کردهاند.
کوثری جزئیات بیشتری ارائه نکرد و تنها، «وجود سند در این زمینه» را به «گفتههای مسئولان» معطوف کرد. او در عین حال نگفته این بازداشتشدگان تحت چه شرایطی، چنین اتهامی را پذیرفتهاند.
نهادهای حقوق بشری به طور مکرر نسبت به اعترافگیری اجباری در جمهوری اسلامی هشدار و تذکر دادهاند.
علی اصغر یوسفنژاد، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی، ۷ مهرماه امسال، پیش از آغاز اعتراضات اخیر، از اعلام وصول طرح ممنوعیت ضبط و پخش اعترافات اشخاص در صدا و سیما و سایر رسانههای گروهی خبر داده بود.
روحانی: عدهای در اعتراضات «همین طوری» دستگیر شدهاند
حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، صبح چهارشنبه با اشاره به اعتراضات اخیر در ایران، در ادامه گفت که عدهای از معترضان «بیگناهند» و «همین طوری دستگیر شدند.»
آقای روحانی اضافه کرد: «همه افرادی که دستگیر شدند عدهای از آنها بیگناهند و باید آزاد شوند. همین طوری دستگیر شدند.»
او افزود که «مثلاً اگر کسی تخلفی کرده لاستیکی آتش زده از نظر من جرمی نیست اگر چه کارش درست نبوده ولی نباید آنها را نگه داریم. جوانی بوده آمده دادی زده و شعاری داده نباید سختگیری شود.»
رئیسجمهوری ایران ادامه داد: «اما کسی با سلاح گرم آمده آن حساب دیگری دارد یا با سلاح سرد آمده حساب دیگری دارد یکی با قمه حمله کرده یکی آمده فروشگاه را تاراج کرده و آتش زده اینها با یکدیگر فرق میکند من خواهش میکنم این گونه موارد تفکیک شود.»
تاکنون مورد مستندی از اینکه معترضان به قیمت بنزین در ایران «با سلاح گرم آمده باشند» مخابره نشده است. در یک مورد، روز گذشته، خبرگزاری ایرنا نوشت که یکی از شهروندان سلاح را از یک مأمور پلیس گرفته و با همان سلاح او را کشته است.
روز دوشنبه، ۱۱ آذر، محمود صادقی، نماینده مجلس شورای اسلامی، خبر داد که در جریان اعتراضات اخیر، برخی دانشجویان با وجود عدم حضور در تجمعات «به صورت پیشگیرانه» بازداشت شدهاند.
او گفت که این دانشجویان بدون اینکه در تجمعی حضور داشته باشند پیشگیرانه دستگیر شدهاند و خواستار آن شد که این مسئله «مورد بررسی قرار گیرد.» او گفت که «این کار به هیچ عنوان محل قانونی ندارد و باید مشخص شود که چرا صورت گرفتهاست.»
تاکنون موردی از پاسخگویی یا پیگیری مواردی که به گفته رئیس جمهور، افراد، بیگناه دستگیر شدهاند یا به گفته محمود صادقی «پیشگیرانه» بازداشت شدهاند، مخابره نشده است.
با وجود این درخواستها از سوی روحانی و صادقی، حسین رحیمی، فرمانده انتظامی پایتخت، امروز چهارشنبه گفت که پلیس در برخی نقاط تهران مستقر شده تا «اقداماتی پیشگیرانه و پیشدستانه» انجام دهد.
او در گفتوگو با خبرگزاری فارس درباره حضور پلیس در برخی معابر شهر گفت که ما «برای اقدامات پیشگیرانه حضور فعال خواهیم داشت.»
در حالی که مقامات جمهوری اسلامی هنوز تعداد بازداشتشدگان اعتراضات آبانماه را اعلام نکردهاند، گزارشهایی درباره «وضعیت بد» زندانیان به خصوص کودکان بازداشت شده منتشر شده است.
شبکه حقوق بشر کردستان به نقل از «منابع مطلع» در سنندج خبر داده است که بیش از ۱۰۰ نفر از بازداشتشدگان اعتراضات اخیر «در محوطه پادگان بیتالمقدس سپاه پاسداران در شرایط سخت نگهداری میشوند» و «در میان آنها دانشآموزان و کودکان نیز مشاهده شده است».
سخنان روحانی در مورد کشتهشدگان بیگناه
حسن روحانی در سخنان امروز خود در برج میلاد دربارهٔ کشتهشدگان سرکوب دولتی علیه معترضان نیز گفت: «آنهایی که بیگناه از دست رفتند باید رسیدگی شود همه یکسان نیستند. اگر در محل ما در شهر ما یک نفر کشته شده نگویم این حقش بوده آشوبگر است ممکن است کسی باشد که بیگناه است و بی تقصیر یا رفته از خودش دفاع کند یا داشته عبور میکرده یا یک شعار ساده داده است.»
یکی از ویژگیهای بیسابقه سرکوب اعتراضات سال ۹۸ کشته شدن حداقل ۱۳ کودک در این اعتراضات است. کودکانی که بین ۱۴ تا ۱۸ سال سن داشتهاند.
پروانه سلحشوری، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی، روز دوشنبه با اشاره به کشته شدن معترضان اخیر توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی گفت: «مشاهده میکنیم بین جانباختگان نوجوانان هستند» و خواستار آن شد که کمیته حقیقتیاب تشکیل شود.
در یکی از موارد نیکتا اسفندانی، دختر ۱۴ ساله در جریان ناآرامیهای تهران در منطقه ستارخان مورد اصابت گلوله قرار گرفت.
خانواده نیکتا اسفندانی روز چهارشنبه در صفحه او در اینستاگرام، ابراز امیدواری کردند که «خون ریختهشده دختر بیگناهشان بیجواب نماند.»
این نوشته در حالی منتشر شده که غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه، روز سهشنبه مدعی شد که خانم نیکتا اسفندانی کشته نشده، بلکه بر اثر مسمومیت فوت کرده است.
آقای روحانی روز چهارشنبه گفت که در مورد بررسی موارد بازداشتها و کشتهها دستور داده است تا یک هیئت سه نفره معاون حقوقی رئیسجمهور، وزیر کشور و وزیر دادگستری در این مورد گزارشی به او بدهند.
اعتراضات ایران از ۲۴ آبانماه در بیش از صد نقطه در ایران آغاز شد و به گفته وزیر کشور در سه یا چهار استان به سطح بحرانی رسید. حسن روحانی پیشتر از افزایش قیمت بنزین حمایت کرده و آن را ضروری توصیف کرده بود.