شرکتهای فناوری که با بودجه دولتی آمریکا اداره میشوند میگویند که در هفتههای اخیر استفاده کاربران ایرانی از نرمافزارهای دور زدن محدودیت اینترنتی افزایش یافته است.
به گزارش روزنامه فایننشال تایمز، شرکت ویپیانساز سایفون خبر داده که طی ماه ژانویه استفاده کاربران ایران از ویپیان این شرکت ۲۵ درصد افزایش یافته و استفاده ماهانه از برنامه ویپیان این شرکت در ایران اکنون «به حدود ۳ میلیون کاربر» رسیده است.
سایفون یک شرکت کانادایی فعال در حوزه فناوری است که از بودجه دولت آمریکا و مجوز وزارت خزانهداری ایالات متحده برخوردار است.
استفاده از ویپیان روشی است که مردم ایران از انواع رایگان و پولی آن برای دور زدن فیلترینگ استفاده میکنند و بهویژه در سالهای اخیر در میان مردم ایران بهشدت باب شده است.
علاوه بر محدودیت دسترسی به شبکههای مهم اجتماعی مانند توئیتر، یوتیوب، فیسبوک و تلگرام، در جریان اعتراضهای آبان ۹۸، حکومت ایران اقدام به قطع اینترنت برای روزهای متوالی کرد.
یک مقام وزارت امور خارجه آمریکا به فایننشال تایمز، روزنامه مستقر در لندن، گفته است که از زمان اعتراضات در ایران در سال ۲۰۱۸، واشینگتن تلاش کرده بود تا برای ایرانیان گزینههای بیشتری در مورد چگونگی برقراری ارتباط با یکدیگر و جهان خارج فراهم کند.
اقدامات مورد حمایت ایالات متحده شامل ارائه برنامهها، سرورها و سایر فناوریها برای کمک به کاربران در برقراری ارتباط، بازدید از وبسایتهای ممنوعشده از سوی جمهوری اسلامی، و نصب نرمافزارهای ضد ردیابی است.
مقامهای حکومت ایران علاوه بر فلیترینگ گسترده، تلاش کردهاند که بازار فروش ویپیان را هم در اختیار بگیرند.
معاون وزیر ارتباطات ایران روز شنبه، ۱۱ آبان، از اجرای طرحی برای دسترسی به اینترنت بدون فیلتر با استفاده از «ویپیان قانونی» برای «اقشار مختلف جامعه» خبر داد.
فیلترینگ گسترده و تلاش کاربران برای استفاده از فضای شبکههای اجتماعی بستری برای گسترش فعالیت شرکتهای فناوری در خارج از ایران نیز فراهم کرده است.
یک مقام وزارت خارجه آمریکا با اشاره به فعالیت همین شرکتها به فایننشالتایمز گفته است که این وزارتخانه با این شرکتها برای «کمک به جریان آزاد اطلاعات» و «فراهم کردن ابزارهای دور زدن» فیلترینگ که به گفته او به اطلاعرسانی درباره اعتراضها در ایران کمک میکند، همکاری میکنند.
پیش از این برایان هوک، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران با حمایت از دسترسی مردم ایران به اینترنت آزاد، گفته بود جمهوری اسلامی «یک حکومت عمیقا ریاکار» است، چرا که دسترسی مردم را به اینترنت قطع میکند، ولی در همین حال خود از همه شبکههای اجتماعی استفاده میکند.
به نوشته روزنامه فایننشالتایمز، وزارت خزانهداری ایالات متحده، علیرغم تحریمهای شدید دولت ترامپ علیه ایران در بسیاری از حوزهها، ارائه اینگونه نرمافزارها و خدمات را برای ایرانیان از تحریم معاف کرده است.
دولت ترامپ همچنین کار بر روی یک طرح زمان دولت باراک اوباما برای ارائه اینترنت امن و رایگان در کشورهایی از جمله ایران را ادامه داده است.
۲۶ آبان امسال، در پی قطع شدن اینترنت در ایران، ریچاد گرنل، سفیر آمریکا در ایران در توئیتی که مورد توجه بسیاری از کاربران قرار گرفت، نوشت توانایی فنی برقراری «اینترنت بدون سانسور و کنترل دولتی» برای مردم ایران را داریم.
به نوشته فایننشال تایمز، امسال دولت ایالات متحده حداقل ۶۵٫۵ میلیون دلار برای «برنامه آزادی اینترنت» هزینه خواهد کرد، که نسبت به پایان دوره اوباما ۳۰ درصد افزایش نشان میدهد.
خرداد سال ۹۰ رسانههای آمریکا گزارش دادند که دولت اوباما قصد داشت در قالب یک طرح که «اینترنت چمدانی» نام گرفت، با دور زدن سانسور در کشورهایی که اقدام به فلیترینگ اینترنت میکنند، به کاربران اجازه وصل شدن به شبکههای بیسیم مستقل را بدهد.
این طرح که با واکنش تند مقامهای حکومت ایران مواجه شد، به نتیجه نرسید.