چهار گوشه جهان امروز ما، درگیر چالش‌های چندلایه و پیچیده است؛ در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا نبردهایی متعدد از جمله در یمن، سوریه و لیبی در جریان است. بحران آب‌و‌هوا این روزها مرز نمی‌شناسد و روزی نیست که صحبت از راهکارها و موانع در این زمینه بحث یکی از محافل فکری نباشد.
ترک میانه‌روی در رویکرد سیاسی احزاب و تمایل رأی‌دهندگان به راست‌گرایان و چپ‌گرایان افراطی از دیگر چالش‌های پیش‌روی سیاستمداران و تصمیم‌سازان است. با پیشرفت تکنولوژی و مخاطراتی که با خود به همراه دارد، سؤال بیشتر دولت‌ها از یک سو و شهروندان این است که چگونه خود را دربرابر این تهدیدات محافظت کنند.
در چنین فضایی، محافلی غیررسمی مانند کنفرانس امنیتی مونیخ، این فرصت را ایجاد می‌کنند، تا ده‌ها و شاید صدها تن از مقام‌های ارشد کشورها، متفکرین و تصمیم‌سازان گردهم آیند، تا با همفکری و شنیدن نظرات دیگری، راه‌حلی برای مسیر پیش‌رو پیدا کنند.
کنفرانس امنیتی مونیخ که هر سال در مرکز این شهر آلمان برگزار می‌شود، با نام داووس امنیتی نیز شناخته می‌شود. ۶۵امین دوره این گردهمایی سه‌روزه امسال در روزهای ۱۴ تا ۱۶ فوریه، برگزار می‌شود.
اگرچه که برخی از بحران‌هایی که امروز دنیا با آن درگیر است، در سال‌های گذشته هم پررنگ بوده، اما به نظر می‌آید ادامه این بحران‌ها، برگزارکنندگان کنفرانس امنیتی مونیخ را بر آن داشته تا با درنگ بیشتر، درباره این اوضاع هشداری جدی‌تر بدهند.
گزارشی که در آستانه برگزاری کنفرانس امنیتی مونیخ، همانند هر سال منتشر شده، تصویری مملو از پرسش و آینده‌ای ناروشن را پیش پای مخاطب می‌گذارد. این گزارش که پایه اصلی مباحث این کنفرانس سه روزه خواهد بود، از کنفرانس امنیتی به عنوان یک گردهمایی خانوادگی یاد می‌کند که شرکت‌کنندگان در آن اگرچه ممکن است اختلاف نظر داشته باشند، اما طی دهه‌ها دور هم جمع می‌شده‌اند تا درباره چالش‌های پیش‌رو هماهنگ شوند؛ خانواده‌ای به نام «غرب».
آنچه که در این گزارش با عنوان «غرب» از آن یاد شده، عموماً مجموعه‌ای از لیبرال دمکراسی‌هایی هستند که بیشتر در آمریکای شمالی و اروپا واقع شده‌اند اما خود نویسندگان هم اعتراف می‌کنند که «غرب» پدیده‌ای نیست که بتوان به راحتی آن را تعریف کرد و مجموعه‌ای از سنت‌ها در طول زمان آن را به وجود آورده است. البته برای ناظران در کنفرانس امنیتی مونیخ این موضوع جاافتاده تلقی می‌شود که تعهد به لیبرال دمکراسی، حقوق بشر، اقتصاد بر مبنای بازار و همکاری جهانی در نهادهای بین‌المللی از اصول پایه «غرب» به حساب می‌آیند.
اما آنطور که نویسندگان گزارش اخیر یادآور شده‌اند، با ایجاد تغییرات در معادلات قدرت و همچنین پیشرفت‌های عظیم در حوزه فناوری، مفهوم «غرب» هم در حال تغییر است و «دنیا در حال کمتر غربی بودن است». این گزارش در عین حال هشدار می‌دهد که خود غرب، دو سوی اقیانوس اطلس، نیز به سمت کمتر غربی بودن حرکت می‌کند و از همین رو آنها گزارش امسال خود را «افول غرب» نامیده‌اند.
با چنین رویکردی روز جمعه کنفرانس امنیتی مونیخ کار خود را آغاز می‌کند. اگرچه روزنامه آمریکایی نیویورک تایمز، سال گذشته در پایان این نشست سه روزه، و پس از مشاهده فاصله جدی میان رویکرد رهبران دو سوی اقیانوس اطلس، آن را «مرثیه‌ای برای غرب» خواند، اما این به معنای کاهش اهمیت این کنفرانس نبوده است.
همچنان مقام‌های ارشد بسیاری از کشورها راهی مونیخ شده‌اند. از آمریکا در کنار قانونگذاران ارشدی چون نانسی پلوسی، لیندسی گراهام و میت رامنی، دو وزیر خارجه و دفاع، مایک پمپئو و مارک اسپر، در مونیخ سخنرانی خواهند کرد.
از جمله رهبرانی که به مونیخ می‌آیند امانوئل مکرون رئیس‌جمهور فرانسه، و جاستین ترودو نخست‌وزیر کانادا، هستند. وزیران خارجه چین و روسیه، در کنار همتایان خود از خاورمیانه از جمله محمدجواد ظریف، رویکرد پایتخت‌های خود را تبیین خواهند کرد.
در میان حدود ۵۰۰ مهمان کنفرانس امنیتی مونیخ همچنین مقام‌هایی از سازمان جهانی بهداشت برای توضیح درباره بحران ویروس تازه کورونا و مارک زاکربرگ مدیر شبکه اجتماعی فیس‌بوک نیز خواهند بود.
