دیروز دوشنبه، برای اولین بار در تاریخ جهان اعلام شد که قیمت شاخص نفت ایالات متحده به زیر صفر رسیده، به این معنی که تولیدکنندگان نفت، به قول معروف، «چیزی هم دستی می‌دهند» که کسی بیاید نفتشان را مجانی ببرد.
به نوشته خبرگزاری رویترز، دلیل این وضعیت بی‌سابقه این است که به خاطر تعطیلی‌ها و محدودیت‌های کرونایی و قطع مسافرت‌ها، بیش از ۳۰ درصد از نفت تولیدی جهان طی دو سه ماه گذشته بی‌مشتری مانده و به مخازن ذخیره‌سازی فرستاده شده است.
اکنون ۳۰ میلیون بشکه در روزی که تولیدکنندگان طی این مدت مجبور شده‌اند به مخازن ذخیره بفرستند باعث شده که این مخازن با لبریز شدن فاصله چندانی نداشته باشند.
اداره اطلاعات انرژی ایالات متحده هفته گذشته اعلام کرد که ذخیره‌سازی نفت در کوشینگ ایالت اوکلاهما، یعنی قلب شبکه خط لوله نفتی ایالات متحده، از ۱۰ روز پیش حدود ۷۲ درصد پر شده و اکنون به سمت پر شدن کامل می‌رود.
مسئولان اکنون خبر می‌دهند که دیگر محلی برای ذخیره بیشتر نفت اضافه باقی نمانده و شرکت‌ها به هر کسی که بتواند این نفت اضافه را با خود ببرد پولی هم پرداخت می‌کنند.
به نوشته رویترز، حتی اگر تقاضای مشتریان نفت پس از مدتی به سطح پیش از ویروس برسد، مصرف تمامی این حجم وسیع از ذخایر اضافه نفت مدت‌ها به‌درازا خواهد کشید و بنابر این چشم‌اندازی برای قیمت‌های بالای نفت در آینده نزدیک دیده نمی‌شود.
پیامدها
خبر روز دوشنبه به این معنی نیست که شهروندان آمریکا یا دیگر کشورها با مراجعه به جایگاه‌های سوخت پس از بنزین زدن قرار است پولی هم دریافت کنند.
برنت، شاخص بین‌المللی نفت، به خاطر این‌که ابرنفتکش‌ها بر روی دریا همچنان می‌توانند به عنوان ذخیره نفتی عمل کنند به اندازه نفت آمریکا ضربه نخورده و اکنون حدود ۲۰ دلار در هر بشکه معامله می‌شود. البته قیمت شاخص برنت نیز اوایل سال جاری میلادی ۷۰ دلار بود.
بنابر این مجموع قیمت‌های جهانی نفت هرچند ارزان‌تر شده اما به زیر صفر نرفته است.
بنا بر برآوردها، پایین آمدن اخیر قیمت‌های نفتی و اکنون زیر صفر رفتن این قیمت‌ها، برای هر خانواده معمولی آمریکایی احتمالاً به معنی حدود ۱۵۰ تا ۱۷۵ دلار صرفه‌جویی در خرید سوخت طی ماه جاری است.
سوخت بسیار ارزان یا رایگان همچنین می‌تواند کمی به برخی از شرکت‌های هواپیمایی که هنوز در اینجا و آنجا فعالیت‌هایی دارند کمک کند تا از لبه پرتگاه ورشکستگی بازگردند.
اما بخش انرژی قربانی بزرگ بعدی این روند خواهد بود.
به نوشته روزنامه فایننشال تایمز، ایالات متحده در حال حاضر در شرایط کرونایی روزانه دو میلیون بشکه بیشتر از آنچه پالایشگاه‌های این کشور نیاز دارند نفت تولید می‌کند.
بنابر این آمریکا باید به سرعت تولید نفت خود را کاهش دهد که این هم ضربه اقتصادی و بیکاری بیشتر به دنبال خواهد داشت.
به نوشته فایننشال تایمز، قیمت‌های زیر صفر، به کلیت وجهه بخش تولید نفت در آمریکا به عنوان یک محل امن سرمایه‌گذاری ضربه زده و سرمایه‌گذاران را تا مدتی از این بخش رویگردان خواهد کرد.
اکنون خبر می‌رسد که در سطح جهانی نیز سهام شرکت‌های اکتشافات نفتی نیز پس از مخابره خبر دیروز سقوطی شدید تجربه کرده‌اند.
سقوط قیمت نفت اکنون برای دولت‌های وابسته به نفت، ازجمله روسیه، عربستان، ایران و ونزوئلا نگرانی‌های اقتصادی بیشتری ایجاد کرده است.
در زمان ارسال بودجه سال ۹۹ به مجلس شورای اسلامی این بودجه بر روی قیمت ۴۵ دلار در هر بشکه برای نفت ایران حساب باز کرده بود.
