دو ماه پس از بیانیه امیدوارکننده شرکت آمریکایی «مدرنا» در مورد واکسن آزمایشی آن برای مقابله با ویروس کرونا، حال جزئیات کارآزمایی بالینی روی ۴۵ تن از داوطلبان منتشر شده که واکنش مثبت و استقبال بخشی از جامعه علمی را همراه آورده‌است.
مدیر اجرایی شرکت مدرنا اواخر اردیبهشت ماه اعلام کرده بود نتایج کارآزمایی فاز یک واکسن برای کووید-۱۹، نشان می‌دهد سیستم ایمنی بدن افراد تحت آزمایش، همان واکنشی را نشان داده که در افراد درمان‌شده دیده می‌شود.
این بیانیه بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های خبری داشت. جامعه علمی اما خواستار انتشار جزئیات شده بود تا خود در مورد آن، و ورای مسائل تجاری، قضاوت کند.
نتایج حالا در ژورنال پزشکی نیوانگلند، نشریه تخصصی و معتبر داوری همتا در آمریکا، منتشر شده‌است.
این نتایج نشان می‌دهد پادتن کافی برای مقابله با ویروس کرونا در بدن همه ۴۵ داوطلب تولید شده‌است. همزمان در بسیاری از بیماران عوارض جانبی جزئی مشاهده شده‌است.
آنتونی فاوچی، پژوهشگر و پزشک سرشناس آمریکایی، از اعضای ارشد تیم مقابله با کووید-۱۹ در ایالات متحده، گفته نتایج «دلگرم‌کننده» است.
آقای فاوچی تاکید کرده «داده‌ها واقعا خوب به‌نظر می‌رسند؛ عوارض جانبی شدیدی هم دیده نمی‌شود».
وب‌سایت تخصصی «استت نیوز» به‌نقل از بتی دیاموند، مدیر انستیتو پژوهش‌های پزشکی فینشتین در نیویورک، می‌گوید «قطعا آغاز خوبی‌ست. مسائل زیادی هم باقی نمانده که ما از آن‌ها بی‌خبر باشیم».
البته این وب‌سایت باز هم تاکید دارد که هنوز برای داوری نهایی در مورد واکسن مدرنا زود است. البته از آن زمان که بیانیه این شرکت تولید شد تا الان، مدرنا وارد فاز بعدی کارآزمایی بالینی شده و آن‌طور که خبرگزاری‌ها می‌گویند در حال آزمایش روی ۶۰۰ داوطلب است.
بنا بر نتایج منتشرشده در ژورنال پزشکی نیوانگلند ۴۵ داوطلب کارآزمایی اولیه بین ۱۸ تا ۵۵ سال داشتند و دو بار در فاصله ۲۸ روز واکسینه شده‌اند.
پس از دور اول، تولید پادتن بیشتر از معمول بود، اما پس از دور دوم، یعنی تقریبا یک ماه بعد بود که میزان پادتن مقابله با کووید-۱۹ در تمامی داوطلبان، بیشتر از بسیاری از کسانی بود که قبلا بیمار شده و بدن خودشان پادتن کافی تولید کرده بود.
عوارض جانبی در بیش از نیمی از داوطلبان دیده شده، اما این عوارض آن‌چنان جدی نبود که جلوی ادامه آزمایش‌ها را بگیرد. عوارض جانبی عبارت بودند از سر درد، احساس خستگی، احساس لرز یا بدن درد.
شماری از پژوهشگران در عین حال گفته‌اند نتایج منتشرشده در ژورنال نیوانگلند، بیشتر به این خاطر امیدوارکننده است، که یک یا شمار بیشتری واکسن تولید خواهد شد که از پیامدهای همه‌گیری جهانی کووید-۱۹ می‌کاهد.
در حال حاضر شماری از شرکت‌های آمریکایی، شرکت‌های چینی و نیز اروپایی، در کنار برخی دیگر مراکز و موسسات در گوشه‌وکنار جهان در حال انجام آزمایش روی طیفی از واکسن‌ها هستند.
دو هفته پیش در چین گفته شد که شرکت «سینوواک بیوتک»، دومین واکسن محصول چین و سومین واکسن در جهان برای مقابله با ویروس کرونا را، به‌زودی وارد فاز سوم کارآزمایی بالینی می‌کند.
روز دوشنبه یک مقام ارشد دولت آمریکا گفته بود شرکت‌های داروسازی شریک دولت، در مسیر آغاز تولید واکسن مقابله با بیماری ناشی از کروناویروس، از اواخر تابستان، هستند.
با همه این‌ها، حتی اگر واکسن یا واکسن‌هایی در ماه‌های آینده تولید شوند، در مورد دسترسی همگان به آن‌ها تردیدهای مختلفی وجود دارد. کووید-۱۹ یک همه‌گیری جهانی‌ست که میلیون‌ها بیمار و شمار قابل توجهی قربانی برجای گذاشته، و بسیاری از کشورهای جهان خود به تنهایی قادر به تولید دارو یا واکسن نیستند.
در عین حال موضوع دیگری که برخی از پژوهشگران در مورد آن ابراز نگرانی می‌کنند «سرعت بیش از حد» آزمایش‌ها و رسیدن به مرحله تولید در مدت کوتاه است. برخی از آن‌ها یادآوری می‌کنند که مشاهده عوارض جانبی واقعی واکسن‌ها گاه سال‌ها طول می‌کشد و برای تولید باید احتیاط را به‌شکل همه‌جانبه رعایت کرد.
