وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا میگوید که کشورش مانع خرید «تانکهای چینی و سامانههای دفاع هوایی روسی» توسط ایران همزمان با پایان تحریم تسلیحاتی تهران خواهد شد.
مایک پومپئو روز سهشنبه ۲۵ شهریور به رادیو «فرانسه اینتر» گفت: «بنا داریم در مسیری گام برداریم- و در این مسیر گام برداشتهایم- که ایران نتواند تانکهای چینی و سامانههای دفاع هوایی روسی خریداری کند و به حزبالله برای تخریب تلاشهایی که پرزیدنت مکرون در لبنان دنبال میکند سلاح بفروشد».
طبق قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت که سال ۱۳۹۴ در پیوند با توافق هستهای ایران و شش قدرت جهانی تصویب شد، تحریمهای تسلیحاتی تهران ۲۷ مهر امسال (۱۸ اکتبر) پایان مییابد، اما آمریکا خواستار تمدید این تحریم شد که در شورای امنیت رای نیاورد.
ایالات متحده سپس در اوایل شهریورماه طرح بازگشت تحریمها و فعال کردن مکانیسم ماشه را به شورای امنیت ارائه کرد ولی۱۳ عضو از ۱۵ عضو این شورا در نامههایی مخالفت خود را با این اقدام اعلام کردند.
با این حال مقامهای آمریکایی اعلام کردهاند که از روز ۲۰ سپتامبر این تحریمها به طور خودکار فعال خواهد شد. کشورهای باقی مانده در برجام این تفسیر واشینگتن را رد کرده و گفتهاند که چون آمریکا از برجام خارج شده است لذا نمیتواند مکانیسم ماشه را فعال کند.
وزیر خارجه آمریکا ماه پیش در توئیتی نوشته بود: «اگر هریک از اعضای شورای امنیت قطعنامهای برای تداوم رفع تحریمهای (ایران) ارائه کند، ایالات متحده با آن مخالفت خواهد کرد. اگر هیچ قطعنامهای ارائه نشود، تحریمها علیه ایران در ۲۰ سپتامبر باز خواهند گشت. این سازوکار قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است».
آقای پومپئو در مصاحبه روز سهشنبه خود تاکید کرد که مخالفت این کشور با لغو تحریم تسلیحاتی ایران برای «حفط امنیت جهانی» است.
او تصریح کرد: «با عقل جور در نمیآید که به ایران اجازه داده شود پول، ثروت و تسلیحات بیشتر دریافت کند و همچنان در تلاش و کمک به حزبالله باشد تا آن را از فاجعهای که در لبنان خلق کرده است مبرا کند».
وزیر خارجه آمریکا افزود: «در حالی که اتحادیه اروپا تصمیم متفاوتی نسبت به آن توافق (هستهای) اتخاذ کرده، ولی نگرانیاش را نسبت به تمدید این تحریم تسلیحاتی اعلام کرده است».
آقای پومپئو تاکید کرد که ایالات متحده «به دفاع از نظم جهانی برای جلوگیری از بازگشت جمهوری اسلامی ایران به فعالیتهای شرورانهاش ادامه میدهد».
او در پاسخ به این سوال که آیا ایالات متحده ممکن است در رویه کنونی خود در قبال ایران موسوم به «فشار حداکثری» تجدیدنظر کند یا نه، گفت: «ما باور داریم تغییری که رئیسجمهور ترامپ در رابطه با جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرد، در مقایسه با رویکرد دولت قبلی از چندین جهت بسیار موفقیتآمیز بوده است؛ نخست اینکه دنیا را به شکلی یکپارچه و متحد به این درک مشترک رساند که جمهوری اسلامی ایران، مهمترین پشتیبان ترور در دنیاست».
وزیر خارجه آمریکا ادامه داد: «در وهله دوم، منابع و ثروتی هنگفت را از دست رهبران مذهبی و فاسد این رژیم خارج کرد و آنها را وادار ساخت بعضا تصمیمهای بسیار دشواری اتخاذ کنند؛ تصمیم در مورد اینکه چگونه خودشان را به تسلیحات مورد نیاز مجهز کنند؛ تصمیم درباره اینکه چگونه تامین هزینههای گروههای شبه نظامی شیعه (تحت حمایت خود) در عراق یا در جبهههای جنگ یمن یا حزبالله در لبنان و در سوریه را به عهده بگیرند».
آقای پومپئو با اشاره به اینکه تمام موارد یاد شده در سه سال اخیر، فشاری واقعی و مضاعف را به رژیم تحمیل کرده است، اظهار امیدواری کرد که این رویکرد، جمهوری اسلامی را سرانجام به این نتیجه برساند که تغییر در رویه و رفتار آنها به نفع خودشان تمام خواهد شد.
او تاکید کرد، رژیم جمهوری اسلامی باید «مانند ملتی عادی رفتار کند»، از توسعه ظرفیتهای مربوط به برنامه هستهای خود دست بکشد و به عنوان بازیگری که برای پیشبرد مقاصد راهبردی خود به (حمایت از) تروریسم متکی نیست، بار دیگر به جامعه جهانی بپیوندد.
وزیر خارجه آمریکا همچنین در واکنش به این اظهارنظر که شورای امنیت و سایر امضاکنندگان «برجام» با سیاستهای کنونی ایالات متحده، به ویژه استفاده از مکانیسم ماشه، مخالفند، گفت: «فعال کردن مکانیسمهایی که تامینکننده حفظ امنیت دنیا خواهد بود، حائز اهمیت است».
آقای پومپئو همچنین تصریح کرد که آمریکا در سیاست فشار حداکثری خود تنها نیست و تنها شمار معدودی از کشورها – از جمله کشورهای اروپایی – در اصول محوری با ایالات متحده اختلافنظر دارند.
او ضمن ابراز علاقه قلبی خود به لبنان و مردم آن، از «شرایط غمانگیزی» که حزبالله تحت کنترل مستقیم جمهوری اسلامی ایران برای این کشور رقم زده است، عمیقا اظهار تاسف کرد و گفت: «ایالات متحده آمریکا مصمم است که از تداوم تضعیف حاکمیت مردم لبنان و حاکمیت مردم عراق» توسط جمهوری اسلامی جلوگیری کند و نیز «حاکمیت مردم سوریه که با حمایت ایران از رژیم اسد، تلفات بسیاری متحمل شدهاند».
وزیر خارجه آمریکا میگوید: این اقدامات نمایانگر «واقعیت رهبری و رژیم جمهوری اسلامی داخل ایران» است و ایالات متحده کاملا عزم خود را جزم کرده تا مانع نقض گسترده حقوق بشر در دنیا به دست جمهوری اسلامی شود.