بریتانیا و اتحادیه اروپا روز پنجشنبه چهارم دی به توافقی تاریخی درباره مقررارت حاکم بر روابط بین خود پس از خروج بریتانیا از این اتحادیه، موسوم به برگزیت، دست یافتند.
دستیابی به توافق یاد شده در حالی است که اتحادیه اروپا تا ۳۱ دسامبر، حدود یک هفته دیگر، به بریتانیا فرصت داده بود که بر سر برگزیت به توافق برسند.
توافق یاد شده به طرفین امکان تجارت بدون تعرفه کالا را میدهد و همچنین همکاریهای نزدیک پلیس و نهادهای قضایی را ممکن میکند.
روزنامه گاردین گزارش داده که طی ۲۴ ساعت گذشته پنج تماس تلفنی میان بوریس جانسون نخستوزیر بریتانیا و اورسلا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپایی، انجام شده بود.
توافق بیش از دو هزار صفحهای برگزیت به «خروج با توافق» بریتانیا از اتحادیه اروپا منجر میشود و طیف گستردهای از مسائل، از همکاریهای هستهای غیرنظامی تا ارتباطات انرژی، ماهیگیری و حوزه هوانوردی را شامل میشود.
قبلا هشدارهایی درباره زیان ۴۰ میلیارد پوندی بریتانیا در سال آینده و از بین رفتن ۳۰۰ هزار شغل در صورت خروج بدون توافق بریتانیا از اتحادیه اروپا داده شده بود.
با انتشار خبر توافق برگزیت، ارزش پوند بریتانیا مقداری افزایش یافت.
در همین حال، پارلمان بریتانیا از نمایندگان مجلس عوام و اعیان خواسته است که برای رای دادن به توافق برگزیت، چهارشنبه هفته آینده جمع شوند.
با اینحال، لینزی هویل سخنگوی مجلس عوام از نمایندگان خواسته است به خاطر وضعیت «وخیم بهداشت عمومی» در زمان کنونی (شیوع گسترده کرونا در بریتانیا و کشف نوع جهش یافته ویروس در این کشور)، از سفر به لندن و حضور فیزیکی در پارلمان اجتناب کنند.
«اروپا، بزرگترین بازار بریتانیا»
بوریس جانسون، نخستوزیر بریتانیا، بعد از توافق برگزیت اعلام کرد این توافق ثبات و اطمینان جدیدی در روابط بریتانیا و اتحادیه اروپا ایجاد خواهد کرد.
او افزود: بریتانیا دوست، حامی و متحد اتحادیه اروپا باقی خواهد ماند و نباید از یاد برد که اروپا بزرگترین بازار بریتانیا است.
در همین حال، یک سخنگوی دولت بریتانیا گفت هر وعدهای که در جریان رفراندوم سال ۲۰۱۶ این کشور برای خروج از اتحادیه اروپا داده شده بود، در توافق بازتاب یافته است.
او افزود اکنون بریتانیا بر پول خود، مرزهایش، قوانین، تجارت و آبهای ماهیگیریاش کنترل دارد.
به گفته وی، بریتانیا موفق شد با اتحادیه اروپا بر سر تجارت کالای بدون تعرفه و عاری از سهمیهبندی به توافق برسد.
همزمان، رئیس کمیسیون اروپایی در بروکسل اعلام کرد بعد از «مذاکراتی موفق» احساس شادی میکند.
اورسلا فن در لاین گفت خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا خبر خوبی برای بسیاری نیست اما هر پایانی شروع تازهای است و هر شروعی نیز نشان از پایانی دارد.
او افزود: توافق برگزیت، تجارت بدون تعرفه و عاری از سهمیهبندی را در سطح سال ۲۰۱۹، یعنی حدود ۶۶۸ میلیارد پوند، تضمین میکند.
رئیس کمیسیون اروپایی اما گفت هزینههای بازرگانی به خاطر وجود نقاط بازرسی مرزی به شکل چشمگیری افزایش خواهد یافت و بسیاری از بریتانیاییها از حق تردد آزادانه از مرزهای اروپا محروم خواهند شد.
خانم فن در لاین از مذاکرهکنندگان بریتانیایی قدردانی کرد و گفت اگرچه بریتانیا به «طرف سوم» تبدیل میشود، ولی یک شریک قابل اعتماد خواهد بود.
او اظهار داشت: «این توافق در راستای منافع بریتانیا است و بسترهای جدی برای شروعی تازه با یک دوست قدیمی فراهم میکند. و این بدان معنی است که ما بالاخره میتوانیم برگزیت را پشت سر بگذاریم و اروپا رو به جلو حرکت کند».
دولت بریتانیا اعلام کرده که این کشور دیگر قوانین و دادگاههای خود را خواهد داشت و از ابتدای سال آینده میلادی سیاست و اقتصاد کاملا مستقلی از اتحادیه اروپا در پیش خواهد گرفت.
بریتانیا همچنین از ابتدای سال ۲۰۲۱ کنترل کامل بر ورود و خروج افراد به کشور خواهد داشت و این موضوع میتواند بر سیاستهای کنترل مهاجرتی بریتانیا کمک کند.
همچنین توافق برگزیت، صلح در ایرلند شمالی را که یک اولویت برای جو بایدن رئیسجمهوری منتخب آمریکاست، تضمین میکند.
در این میان نیکولا استورجن وزیر اول اسکاتلند با انتشار توئیتی، گفته است اکنون نوبت اسکاتلند است که به «کشوری مستقل و عضو اتحادیه اروپا» تبدیل شود.
او افزوده است که قبل از هر چیزی، برگزیت بر خلاف تمایل اسکاتلند بود.
اسکاتلند در حال حاضر جزئی از بریتانیا است اما در رفراندوم خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، این منطقه علیه برگزیت رای داد.
با اینحال، دیوید فراست، مذاکرهکننده ارشد بریتانیا با اتحادیه اروپا درباره برگزیت، میگوید از ابتدای سال آینده میلادی بریتانیا به یک کشور کاملا مستقل تبدیل خواهد شد و آینده کشور در دست مردم آن خواهد بود.
از سوی دیگر، مایکل مارتین نخستوزیر ایرلند با استقبال از توافق برگزیت گفت آنچه که از مفاد توافق شنیده است نشان میدهد که آن توافقی متوازن است.
او اظهار داشت: این توافق برای ایرلند بسیار خوب است اما باید تلاش کرد که عواقب منفی آن برای کشور را تا حد ممکن کاهش داد.
آقای مارتین گفت میداند که ماهیگیران ایرلندی از توافق یاد شده ناامید شدهاند اما این توافق از برگزیت بدون توافق بهتر است.