در حالی که سخنگوی دولت ایران از شروع « فرآیند تولید اورانیوم با غنای ۲۰ درصد در مجتمع غنی‌سازی» فرودوی خبر داده است، بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، این اقدام را نشان‌دهنده هدف حکومت ایران برای «توسعه برنامه هسته‌ای نظامی» دانسته و گفته است اسرائیل به ایران اجازه تولید سلاح هسته‌ای نمی‌دهد.
او در توییتی که روز دوشنبه ۱۵ مهرماه منتشر کرده، گفته است افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم و ارتقا ظرفیت‌های صنعتی زیر زمینی ایران برای غنی‌سازی اورانیوم، تدوام نقض تعهدات حکومت ایران است.
علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران شروع غنی‌سازی ۲۰ درصدی را پیرو مصوبه اخیر مجلس ایران دانسته و گفته است با وجود اینکه دولت این مصوبه را به مصلحت نمی‌دانست ولی « قانون مصوب مجلس را لازم الاجرا می‌داند و به آن پایبند خواهد بود».
او گفته است دستور حسن روحانی برای غنی‌سازی ۲۰ درصد در «روزهای گذشته» صادر شده و این موضوع به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز «اطلاع‌رسانی» شده است.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، روز ۱۲ دی‌ماه با انتشار توئیتی گفت رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به کشورهای عضو شورای حکام آژانس اطلاع داده که ایران قصد دارد سطح غنی‌سازی را به بالای ۲۰ درصد ارتقاء دهد.
طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» روز ۱۲ آذرماه در مجلس تصویب شد و شورای نگهبان نیز آن را تایید کرده است.
بر اساس این طرح دولت ایران موظف به ذخیره کردن سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد شده است.
نصب و راه‌اندازی ۱۰۰۰ سانتریفوژ آی‌آر۶ در طول یک‌سال آینده، تولید ماهیانه ۵۰۰ کیلو اورانیوم غنی‌شده، و راه‌اندازی کارخانه تولید اورانیوم فلزی اصفهان تا اردبیهشت سال آینده از دیگر مصوبات مجلس است.
مجلس ایران همچنین دولت را موظف کرده است که در تاریخ ۱۲ بهمن، در صورت عدم لغو تحریم‌ها توسط کشورهای طرف برجام، «اجرای داوطلبانه سند (پروتکل) الحاقی را متوقف کند».
با این حال بر اساس آیین‌نامه اجرایی که دولت روحانی برای اجرای این قانون تهیه کرده است، تصمیم‌گیری درباره خروج از پروتکل الحاقی منوط به «مصوبات شورای عالی امنیت ملی و اهداف قانون و منافع و مصالح ملی» شده است.
بر اساس برجام، ایران مجاز است تا سقف ۲۰۲ کیلوگرم اورانیوم با غلظت ۳.۷ درصد در اختیار داشته باشد. اما گزارش‌های اخیر آژانس نیز نشان می‌دهد ایران سطح غنی‌سازی را به ۴.۵ درصد رسانده و حجم اورانیوم غنی‌سازی شده ایران هم به ۱۰ برابر حد مجاز رسیده است.
طرف‌های اروپایی توافق هسته‌ای با ایران در ماه‌های گذشته بارها اعلام کرده‌اند که از افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران «عمیقا نگران هستند».
فرانسه، بریتانیا و آلمان که اعضای اروپایی برجام هستند، روز ۲۹ آبان، در بیانیه‌ای مشترک ضمن ابراز نگرانی «عمیق» نسبت به اقدام‌های اخیر ایران در زمینه فعالیت‌های هسته‌ایش، خواستار بازگشت تهران به تعهداتش شده بودند.
کشورهای اروپایی همچنین هشدار داده‌اند که اقدامات تازه ایران، تلاش آن‌ها برای «مصالحه بر سر فرصت مهم پیش آمده در زمینه بازگشت دیپلماسی، با روی کار آمدن دولت جدید در آمریکا، به خطر می‌اندازد».
جو بایدن که در انتخابات ریاست‌جمهوری سوم نوامبر امسال به پیروزی رسید، قرار است بیستم ژانویه کار خود را آغاز کند.
او در هفته‌های اخیر بارها اعلام کرده که قصد دارد به برجام بازگردد، مشروط به اینکه ایران به تعهداتش در چارچوب این توافق بازگردد.
آقای بایدن در عین حال گفته که «راه بسیار دشواری» در ارتباط با برجام پیش رو قرار دارد و باید گفت‌وگو درباره آینده برنامه هسته‌ای ایران و برنامه موشکی این کشور نیز در دستور کار قرار گیرد.
مقام‌های حکومت ایران بویژه علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، همواره این درخواست دولت آمریکا را رد کرده‌اند و تاکید دارند که درباره برجام نیز حاضر به مذاکره مجدد نیستند.
منبع: مهر، آرشیو رادیو فردا / ر.ح
