در آستانه نزدیک شدن به سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی، مقامهای جمهوری اسلامی بر تهدیدهای لفظی خود نسبت به آمریکا افزودند و ایالات متحده نیز از طریق چند حرکت بر روی صفحه شطرنج قوای نظامی خود، اخطاری جدی علیه این تهدیدها داد.
قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی برونمرزی سپاه پاسداران، ۱۳ دی پارسال در حمله پهپادی آمریکا به کاروان حامل او در نزدیکی فرودگاه بغداد کشته شد. از سیزدهم دی اکنون چند روزی است که میگذرد و آرایش نظامی تازه آمریکا در خلیج فارس همچنان پابرجاست.
قدرتنمایی نظامی ایالات متحده در نزدیکی ایران در هفتههای اخیر به سه شکل زیر دریا؛ در سطح دریا؛ و در آسمان به منصه ظهور رسیده است.
زیر دریا
روز یکم دیماه (۲۱ دسامبر) زیردریایی اتمی یواساس جورجیا با عبور از تنگه هرمز وارد خلیج فارس شد.
این زیردریایی آمریکایی مجهز به موشکهای هدایتشونده، اوایل ماه جاری میلادی در حالی که سر از آب به بیرون داشت در آبهای خلیج فارس جولان داد.
یواسای جورجیا یکی از چهار زیردریایی اتمی کلاس اوهایو است که برای حمل موشکهای کروز تاماهاک و انجام عملیات ویژه بازآرایی شده است.
نیروی دریایی ایالات متحده در خبرنامه خود با اعلام ورود این زیردریایی از تنگه هرمز به خلیج فارس، نوشت که حضور «جورجیا» در منطقه عملیاتی ناوگان پنجم آمریکا، «نشانگر توانایی نیروی دریایی ایالات متحده برای ناوبری و فعالیت در هر جایی است که قوانین بینالمللی اجازه بدهد.»
به نوشته این خبرنامه، یواساس جورجیا یکی از چندمنظورهترین عرشهها را در جهان دارد که به قابلیتهای ارتباطی برتر و توانایی حمل ۱۵۴ موشک تاماهاک مجهز است و میتواند ۶۶ نیروی عملیات ویژه را میزبانی کند.
در آسمان
کمی پس از خبرهای مربوط به زیردریایی جورجیا، روز دهم دی (۳۰ دسامبر ۲۰۲۰)، دو بمبافکن بی-۵۲ نیروی هوایی ایالات متحده از ایالت داکوتای شمالی آمریکا به خلیج فارس پرواز کرده و سپس به خانه بازگشتند.
اینگونه پروازهای دوردست با این بمبافکنهای سنگین امر مرسومی نیست، اما آمریکا در هفتههای اخیر این امر غیرمرسوم را نیز در فهرست نمایش قدرت نظامی خود به ایران گنجاند.
در کمتر از دو ماه، بمبافکنهای بی-۵۲ آمریکا سه مأموریت در منطقه انجام دادهاند که آخرین آن روز دهم دی بود.
به نوشته تحلیلگران این پروازهای رفت و برگشت از ایالات متحده تا آبهای جنوبی ایران برای نشان دادن سرعت بالای عملیاتی این بمبافکنهای عظیم است؛ بمبافکنهایی که هم میتوانند موشک معمولی حمل کنند و هم موشک هستهای.
در پی این پروازها و به هنگام اعلام راهی شدن سومین بمبافکن به منطقه بود که ژنرال فرانک مککنزی، فرمانده ارشد ایالات متحده در خاورمیانه، این اقدام را با پیامی همراه کرد.
او در آن روز، یعنی دو روز مانده به سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی، گفت: «آماده و قادر هستیم تا به هرگونه تهاجم علیه آمریکاییها یا منافعمان پاسخ دهیم. به دنبال درگیری نیستیم اما هیچکس نباید توانایی و قابلیت ما در دفاع از نیروهایمان یا اقدام قاطع ما در پاسخ به هرگونه حمله را دستکم بگیرد.»
بر روی دریا
روز ۱۴ دیماه، وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد ناو هواپیمابر یواساس نیمیتز که از اواخر ماه نوامبر در منطقه خلیج فارس در حال گشتزنی بوده و قرار بود پس از سال نوی میلادی به خانه بازگردد، در منطقه میماند.
یواساس نیمیتز، یکی از بزرگترین کشتیهای جنگی جهان که جنگندههای بسیار پیشرفته «اف-۱۸ سوپرهورنت» را بر عرشه خود دارد، تا پیش از ساخت یواساس جرالد فورد در سال ۲۰۱۷، بزرگترین ناو هواپیمابر جهان بود.
ناوگروه تهاجمی نیمیتز، متشکل است از خود این ناو (با ظرفیت ۶ هزار خدمه) به اضافه ناو هواپیمابر «ایر وینگ ۱۷»، رزمناو «پرینستون» با قابلیت شلیک موشکهای کروز هدایتشونده و ناوشکنهای «اِستِرت»، «جان پاول حونز» و «رلف جانسون».
در طول حضور خود در منطقه، نیمیتز برای نیروی زمینی ایالات متحده در افغانستان پوشش هوایی فراهم کرده، انتقال نیروهای آمریکایی از سومالی به کشورهای همسایه را انجام داده و با استرالیا، هند و ژاپن در رزمایش دریایی شرکت کرده است.
این ناوگروه در ژوئن ۲۰۲۰ از بندر برمرتون ایالت واشینگتن به منطقه گسیل شد و طولانی بودن مأموریت دهماهه آن در خاورمیانه «غیرعادی» عنوان شده است.
پنتاگون، روز ۱۱ دی ماه اعلام کرد که یواساس نیمیتز قرار است به آمریکا بازگردد اما سه روز پس از آن اعلام شد که این ناو به خاطر «تهدیدهای اخیر» ایران در خلیج فارس میماند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در تحلیل خود از این خبر نوشته است که این تصمیم «بسیار غیرمعمول» ظاهراً اخطاری دیگر از سوی سنتکام، فرماندهی مرکزی نیروهای نظامی آمریکا، به ایران است «تا بداند که حمله به نیروهای آمریکایی به نفعاش تمام نخواهد شد.»
آسوشیتدپرس در عین حال مینویسد که این تصمیم، برخی از مقامات دفاعی آمریکا را غافلگیر کرده و بنابر این احتمالاً در کاخ سفید گرفته شده و نه در محافل ارشد نظامی ایالات متحده.
طی هفتههای اخیر با نزدیک شدن سالگرد کشته شدن قاسم سلیمانی سه مقام دفاعی به شبکه خبری سیانان گفتند که ایران اخیراً سلاحهای متعارف پیشرفته از جمله موشکهای کوتاهبرد بالیستیک در اختیار شبهنظامیان شیعه منطقه قرار داده است.
در واکنش به این اخبار، دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده، به عنوان «توصیه» به مقامهای جمهوری اسلامی گفته است که «اگر یک آمریکایی کشته شود، من ایران را مسئول میدانم.»
از سویی دیگر، رسانه کان اسرائیل در روزهای اخیر خبر داده است که یک فروند زیردریایی این کشور روز ۳۰ آذر، با عبور از آبراه سوئز، از دریای سرخ به سوی خلیج فارس به حرکت درآمده است.
هیدای زیلبرمن، سخنگوی ارتش اسرائیل، در پاسخ به رسانهها، از تایید یا رد حرکت زیردریایی اسرائیل به سوی خلیج فارس خودداری کرده است اما گفته است که «تحرکات ایران در منطقه را رصد میکنیم؛ زیردریاییهای نیروی دریایی اسرائیل آرام به همه جا میرسند؛ نقاط دور یا نزدیک.»