دبیرکل سازمان بهداشت جهانی روز دوشنبه چهارم اسفند از کشورهای ثروتمند خواست پیش از سفارش و خرید واکسنهای بیشتر مطمئن شوند که این اقدام آنها به تامین واکسن کرونا برای کشورهای فقیر و مقابله با همهگیری کووید ۱۹ در سراسر دنیا لطمه نمیزند.
کشورهای ثروتمند تاکنون میلیاردها دوز واکسن ضد کرونا را خریداری و یا پیشخرید کردهاند، در حالیکه برخی کشورهای در حال توسعه حتی نتوانستهاند حداقل دوز لازم را برای آسیبپذیرترین افراد جامعه تهیه و تامین کنند.
کشورهای اروپایی از طرح مورد حمایت سازمان ملل برای تامین واکسن کشورهای فقیر موسوم به «کوواس» حمایت مالی کردهاند.
در همین حال، برخی از دولتهای اروپایی اعلام کردند که بخشی از سهمیه واکسن خود را در اختیار این طرح قرار خواهند داد، هر چند تاریخ دقیق آن را مشخص نکردهاند.
رهبران کشورهای گروه هفت نيز روز اول اسفند اعلام کردند که تولید واکسن برای مصرف جهانی را تسریع خواهند کرد و از «دسترسی همه کشورها به واکسن ارزان» حمایت کردند.
این کشورها متعهد شدند که به طور مشترک ۷.۵ میلیارد دلار به طرح سازمان ملل برای واکسیناسیون جهانی کمک کنند.
تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان بهداشت جهانی، در سخنان روز دوشنبه خود از کمک مالی «قابل ملاحظه» کشورهای گروه هفت قدردانی کرد.
با وجود این، او پس از دیدار با رئیسجمهوری آلمان گفت: «حتی اگر این پول باشد اما نتوان از آن برای خرید واکسن استفاده کرد این پول هیچ ارزشی ندارد».
او افزود: «تلاش برخی از کشورهای ثروتمند برای پیشخرید تمامی واکسنها، روی معاملات کوواکس با شرکتهای داروسازی تاثیر منفی گذاشته است و تحت تاثیر این وضعیت سهمیه واکسنی که این شرکتها به کوواکس وعده داده بودند، کاهش یافته است».
آقای آدهانوم اما از هیچ کشور مشخصی نام نبرد و جزئیات این معاملات را اعلام نکرد.
دبیرکل سازمان بهداشت جهانی تاکید کرد، کشورهای ثروتمند «با محترم شمردن قراردادهای کوواکس با شرکتهای داروسازی باید در این زمینه همکاری کنند و پیش از آنکه واکسن بیشتری بخرند باید مطمئن شوند که خرید آنها روی معاملات کوواکس با شرکتهای داروسازی تاثیر منفی ندارد».
او افزود: «اما به نظرم آنها اصلا به این مسئله توجه نمیکنند».
دبیرکل سازمان بهداشت جهانی پیش از این نیز در مورد عدم توزیع عادلانه واکسن کرونا در سراسر دنیا هشدار داده و آن را «شکستی اخلاقی و فاجعهبار» خوانده بود.
آقای آدهانوم خاطرنشان کرد که فشار سیاسی بر دولتها در کشورهای پیشرفته را درک میکند اما آنها باید به رایدهندگان خود بگویند: «بهترین راه حفاظت از سلامتی شما نه فقط واکسن زدن شما بلکه واکسن زدن مردم سراسر دنیا و به اشتراک گذاشتن واکسن با جهان است».
او همچنین با تاکید بر ضرورت افزایش تولید واکسن گفت: «اگر تولید افزایش یابد متعاقبا سهم همه کشورها نیز افزایش خواهد یافت. در صورت کمبود واکسن، اشتراک و تقسيم آن دشوار خواهد بود و این دقیقا وضعیتی است که درحال حاضر با آن روبهرو هستیم».
کندی و اخلال در روند واکسیناسیون در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در مقایسه با چند کشور پیشرفته دیگر از جمله اسرائیل، بریتانیا و آمریکا، انتقاد شدید شهروندان اروپایی را به دنبال داشته است.
در پی بدقولی شرکت بریتانیایی-سوئدی آسترازنکا و شرکت آمریکایی فایزر در تامین بهموقع و کافی واکسن کرونای خریداری شده، اتحادیه اروپا تهدید کرده بود که صادرات واکسنهای تولیدشده در کشورهای عضو و صادرات آن به کشورهای دیگر را کنترل و در صورت لزوم محدود خواهد کرد.
این اتحادیه هفته گذشته قرارداد خرید چند صد میلیون دوز دیگر از انواع واکسن کرونا را امضا کرد.