دونالد ترامپ، رئیس جمهور منتخب ایالات متحده، با انتخاب مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه، به عنوان وزیر خارجه و مت گیتس، وکیل و نماینده کنگره آمریکا، به عنوان دادستان کل، ترکیب دولت دوم خود را کاملتر کرد.
همزمان بسیاری از رسانههای جریان اصلی نیز جمهوریخواهان را برنده نهایی انتخابات مجلس نمایندگان آمریکا اعلام کردند.
آقای ترامپ در ادامه روند تشکیل دولت خود روز چهارشنبه ۲۳ آبان با انتشار بیانیهای مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه فلوریدا، را به عنوان وزیر خارجه ایالات متحده انتخاب کرد، امری که بر اساس گزارش روزهای اخیر رسانههای آمریکایی نیز انتظار آن میرفت.
بیانیه آقای ترامپ از مارکو روبیو به عنوان «رهبری به شدت مورد احترام و حامی قدرتمند آزادی» نام میبرد و میگوید که «او مدافع قدرتمند ملت ما، یک دوست واقعی برای متحدان ما و یک جنگجوی بیباک خواهد بود که هرگز در برابر دشمنانمان عقبنشینی نخواهد کرد».
متعاقب این بیانیه، آقای روبیو نیز با انتشار پستی در شبکه اجتماعی ایکس انتصاب خود به عنوان وزیر خارجه ایالات متحده را «مسئولیتی بزرگ» دانست و گفت به اعتمادی که رئیس جمهور منتخب به او کرده است، افتخار میکند.
مارک روبیو افزود: «به عنوان وزیر امور خارجه، هر روز برای اجرای سیاست خارجی وی تلاش خواهم کرد. ما تحت رهبری رئیس جمهور ترامپ، با اقتدار صلح را به آغوش خواهیم کشید و همواره منافع آمریکاییها و آمریکا را برتر از هر چیز دیگری خواهیم دانست.»
در گام بعدی، مجلس سنای آمریکا باید مارکو روبیو را به عنوان وزیر خارجه تایید کند.
آقای روبیو از سال ۲۰۱۰ عضو سنای آمریکا است و به نوشته نیویورک تایمز، مواضع سختی در قبال ایران و چین دارد. او از مخالفان سرشناس توافق هستهای با ایران (برجام) بود و چند بار به امکان اقدام نظامی برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح اتمی اشاره کرده است.
دونالد ترامپ روز چهارشنبه همچنین با انتشار بیانیهای در شبکه اجتماعی «تروث سوشال» از انتخاب مت گیتس برای سمت دادستان کل خبر داد و تاکید کرد که او در این مقام تلاش میکند تا به استفاده سیاسی حزبی از وزارت دادگستری پایان دهد.
آقای ترامپ بارها وزارت دادگستری و دولت جو بایدن را متهم کرده که به طور مغرضانه و با اهداف سیاسی علیه مخالفان سیاسی اقدام میکند.
وی نوشت که مت گیتس «از مرزهایمان محافظت خواهد کرد، سازمانهای جنایی را از بین خواهد برد و ایمان و اعتماد عمومی به وزارت دادگستری را که به شدت تحلیل رفته است، احیا میکند.»
شبکه تلویزیونی سیانان به نقل از دو منبع مطلع گزارش داده که آقای گیتس چندین روز از یک هفته اخیر را در اقامتگاه دونالد ترامپ در فلوریدا گذرانده و روز چهارشنبه همراه او با هواپیمای شخصی ترامپ به واشینگتن آمده است.
دونالد ترامپ همچنین روز چهارشنبه در حکم دیگری تولسی گبارد، نماینده سابق کنگره آمریکا را که پیش از این عضو دموکرات بود به عنوان مدیر اطلاعات ملی ایالات متحده برگزید.
خانم گبارد در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ یکی از نامزدهای دموکراتها بود اما در انتخابات مقدماتی شکست خورد. دونالد ترامپ نیز با اشاره به این سابقه نوشت که او «از حمایت گستردهای در هر دو حزب برخوردار است، اگرچه اکنون جمهوریخواه است».
با انتخابهای روز چهارشنبه، ترکیب دولت دوم دونالد ترامپ تقریبا نهایی شده است. او روز سهشنبه نیز پیتر هگست، مفسر سیاسی فاکس نیوز و کهنهسرباز آمریکایی، را به عنوان وزیر دفاع و جان رتکلیف، مدیر سابق اطلاعات ملی، را به عنوان رئیس سیآیای انتخاب کرد و با اعلام تشکیل وزارتخانه جدیدی به نام «وزارت کارآمدی دولت»، ایلان ماسک مالک شرکت تسلا و ویوک راماسوامی، کارآفرین معروف، را به عنوان رهبران این وزارتخانه برگزید.
همزمان روز چهارشنبه شماری از رسانههای جریان اصلی از جمله شبکه تلویزیونی سیانان و خبرگزاری رویترز اعلام کردند که جمهوریخواهان موفق شدهاند به حد نصاب ۲۱۸ کرسی برای کسب اکثریت در مجلس نمایندگان آمریکا دست یابند. طبق این گزارشها، دموکراتها تاکنون ۲۰۸ کرسی کسب کردهاند تا به این ترتیب بازنده کامل انتخابات ۵ نوامبر باشند.
دموکراتها علاوه بر شکست در انتخابات ریاست جمهوری و مجلس نمایندگان، اکثریت خود در مجلس سنا را نیز از دست دادهاند، امری که کار دونالد ترامپ برای پیش بردن سیاستهای خود را سادهتر میکند.
دیدار دونالد ترامپ و جو بایدن در کاخ سفید
همزمان با مسجلشدن تسلط جمهوریخواهان بر هر دو مجلس سنا و نمایندگان، دونالد ترامپ روز چهارشنبه ۲۳ آبانماه، برای نخستینبار پس از انتخابات، به کاخ سفید بازگشت و با استقبال جو بایدن روبرو شد.
جو بایدن مطابق با شیوۀ مرسوم، با رئیسجمهور منتخب دست داد و پیروزیاش را تبریک گفت و بر تعهدش نسبت به انتقال آرام و بدون دردسر قدرت تأکید کرد، رسمی که چهار سال پیش، دونالد ترامپ حاضر به رعایتش نشده بود.
به گفتۀ کارین ژان-پییر سخنگوی کاخ سفید، گفتوگوی جو بایدن و دونالد ترامپ در فضایی «بسیار محترمانه»، نزدیک به دو ساعت طول کشیده بود.
رویکرد دولت بعدی در قبال روسیه، چین و ایران
دونالد ترامپ که در طول مبارزات انتخاباتی نگاه مثبتی به شیوه رفتار کاخ سفید در قبال اوکراین نداشته است، تولسی گبارد، یک عضو دموکرات کنگره، که با حمایت آمریکا از کییف مخالف است را به عنوان مدیر اطلاعات ملی منصوب کرد. خانم گابارد در این سمت، بر هماهنگی ۱۸ نهاد امنیتی و اطلاعاتی ایالات متحده نظارت خواهد کرد.
این در حالیاست که جیک سالیوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید تأکید کرده که در دیدار مفصل روسای جمهور فعلی و بعدی، جو بایدن مشخصاً اهمیت ادامه حمایت واشینگتن از اوکراین در مقابل روسیه را به رئیس جمهور منتخب یادآوری کرده است.
آقای سالیوان همچنین در پاسخ به سوالی در مورد توصیهاش به مشاور بعدی امنیت ملی کاخ سفید، «تنظیم رویکرد در قبال پکن و تهران» را اولویت امنیتی دولت بعدی توصیف کرد.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید در توضیح این موضوع گفت از نقطهنظر راهبردی، رقابت فشرده چین با ایالات متحده، چهره جهان را در طول چند دهه آینده ترسیم خواهد کرد و از این رو، چین اولویت اصلی دولت بعدی خواهد بود.
آقای سالیوان تأکید کرد که کسانی که به عنوان وزیر خارجه بعدی و همینطور جانشین او معرفی شدهاند، کاملاً با حساسیت موضوع چین آشنا هستند و به آن احاطه دارند.
جیک سالیوان اما در عین حال، مهمترین و فوریترین موضوعی که باید به آن رسیدگی شود را، ایران و فعالیت مستمر گروههای نیابتیاش دانست که به گفته او، «مستقیماً آمریکاییها و منافع این کشور در خاورمیانه را تهدید میکنند».
مشاور امنیت ملی جو بایدن تأکید کرد که موضوع ایران، مسئلهای است که دولت بعدی باید با فوریت به آن رسیدگی کند.