یک روز پس از خرابکاری منتسب به اسرائیل در سایت هستهای نطنز، رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی تایید کرد که در این سایت یک انفجار رخ داد که به قطع جریان برق در سانتریفوژها منجر شد.
فریدون عباسی دوانی روز دوشنبه ۲۳ فروردین به خبرگزاری تسنیم گفت، «دشمن یک طراحی قشنگ انجام داده؛ فکر کرده و متخصصان خود را به کار گرفته» تا این انفجار هدف آنها را تامین کند.
رئیس پیشین سازمان انرژی اتمی ایران فاش کرده که خرابکاری این بار در نطنز، «یک کار پیچیده از طریق انفجار در سیستم توزیع برق و کابلهای مربوط به باتریهای برق بود که جریان برق در سانتریفوژها را قطع کرد».
آقای عباسی با بیان اینکه او به «طراحی دشمن از دید علمی قضیه مینگرد»، تصریح کرد که دشمن انفجار را بهگونهای برنامهریزی کرد که هم سیستم توزیع برق سایت آسیب ببیند و هم کابلی که از سوی باطریها میآید».
او گفت پست برق در سایت نطنز، جریان برق را به حدود ۴۰ تا ۵۰ متری زیرزمین میفرستد؛ محلی که مستحکم ساخته شده تا حملات هوایی و موشکی نتواند این مکان را از بین ببرد.
رئیس کمیسیون انرژی مجلس توضیح داد: «اما دشمن با دیدن این وضعیت، از بین گزینههایی که برای خرابکاری از طریق افراد و تجهیزات یا ارسال تجهیزات معیوب دارد که تا رسیدن به هدفش ممکن است سالها در انتظار بماند، توزیع برق و کابلی را که از قسمت دیگر میآید و مربوط به باطریهای برق اضطراری است، قطع کرده است».
به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، در انفجاری که بامداد روز ۲۲ فروردین در تاسیسات نطنز در نتیجه «خرابکاری اسرائیل» رخ داد، آتش سوزی وسیعی درگرفته که برنامه غنیسازی اورانیوم ایران را «دستکم تا ۹ ماه به تعویق انداخته است».
این انفجار در حالی رخ داد که ایران یک روز پیش از آن در سالروز موسوم به «روز ملی فنآوری هستهای» سالن میزانس کردن سانتریفوژهای منفجر شده در روز ۱۲ تیر پارسال را دوباره راهاندازی کرد و از آغاز به کار تجهیزات پیشرفتهتر برای غنیسازی اورانیوم در این مکان خبر داد.
وزارت خارجه ایران با تقبیح اسرائیل و تاکید بر گرفتن انتقام از این کشور برای حمله جدید به مراکز اتمی ایران، گفته است که این خرابکاری میتوانست عواقب زیستمحیطی و خطرناکی داشته باشد. ایران با این حال تاکید کرده که نشت اتمی رخ نداده است.
کاظم غریبآبادی، سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین، روز دوشنبه گفت که ایران در واکنش به این خرابکاری، «چند اقدام فنی مهم جدید را عملی خواهد کرد که جزئیات آن را این هفته به آژانس اطلاعرسانی میکند».
او گفت که «مسئولیت این خرابکاری بر عهده رژیم صهیونیستی (اسرائیل) و حامیان آن است». اشاره وی به احتمال زیاد به آمریکا است.
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، نیز حادثه تاسیسات هستهای نطنز را «تروریسم هستهای» نامیده و روز دوشنبه گفت: «بخش قابل توجهی از خرابکاریهای دشمن بسیار زود جبران خواهد شد».
دلایل انفجار تیرماه پارسال در نطنز
از سوی دیگر، فریدون عباسی در سخنان روز دوشنبه خود به انفجار ۱۲ تیر پارسال در نطنز نیز اشاره و برای نخستین بار فاش کرد که آن رویداد، حاصل کارگذاری «مواد منفجره از طریق جاسازی در یک میز سنگین و وارد کردن آن به سایت نطنز» بود.
پیشتر نیز برخی از رسانههای اسرائیلی و بینالمللی احتمال داده بودند که انفجار سال گذشته، تجهیزات یا لولههایی بوده که از مدتها قبل به آن مکان رخنه داده شد و برنامهریزان، منتظر فرصت مناسب برای انفجار آن بودند.
اما این نخستین بار است که یک مقام رسمی در ایران که کارشناس امور هستهای نیز هست، از وجود «یک میز سنگین» و «وارد کردن آن به سایت نطنز» به عنوان عامل آن انفجار خبر میدهد.
ارزیابی میشود که منظور فریدون عباسی، یک میز معین و مجهز به دستگاههای خاص برای کنترل سانتریفوژها باشد.
انفجار تابستان پارسال در نطنز نیز به اسرائیل نسبت داده شد؛ شماری از مقامات اسرائیلی این امر را بعدا تایید کردند.
اما رسانهها و برخی مقامات اسرائیل، در خصوص رویداد این بار، صبر نکرده و به سرعت کشورشان را با انفجار جدید در نطنز ربط دادهاند. مقامات رسمی اسرائیل دخالت این کشور در این خرابکاری را تکذیب نکردهاند.
هر چند روزنامه اسرائیلی جروزالم پست گزارش داده که از کار انداختن دوباره سایت نطنز، مدتها پیش از مذاکرات وین میان ایران و غرب، برنامهریزی شده بود اما برخی رسانههای اسرائیلی و بینالمللی بعید ندانستهاند که این اقدام بخش دیگری از پیام اسرائیل به دولت جو بایدن باشد تا از احتمال بازگشت آمریکا به برجام، توافق هستهای با ایران، ابراز نارضایتی کند.
در این میان، سرنوشت مذاکرات غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در وین، در نتیجه حمله جدید خرابکاری «اسرائیلی» در روز یکشنبه، به موضوع مناقشه در میان نمایندگان جناحهای مختلف در ایران مبدل شده است.
علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، روز دوشنبه برخی توصیهها و درخواستها در میان جناحهای حاکمیت در تهران برای توقف مذاکرات در وین را رد کرد. او گفت «مذاکرات سر جایش است».
اما فریدون عباسی در گفتوگوی خود با خبرگزاری تسنیم، با متهم کردن دولت حسن روحانی به عدم توجه کافی به مصوبه ۱۱ آذر سال گذشته مجلس با عنوان «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها»، در مذاکرات با غرب بر سر بازگشت احتمالی آمریکا به برجام، گفت «باید انتظار میداشتیم» که اتفاقی مانند خرابکاری جدید در نطنز رخ دهد.