آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز سهشنبه ۱۴ اردیبهشت در خصوص تاثیر انتخابات ریاستجمهوری آینده در ایران بر روند مذاکرات هستهای گفت که رهبر جمهوری اسلامی تعیینکننده رویکرد و خطمشیهای اصلی ایران است.
آنتونی بلینکن در مصاحبه با رولا خلف از روزنامه «فایننشال تایمز» گفت که نمیخواهد درباره تاثیر انتخابات ریاستجمهوری ایران بر مذاکرات غیرمستقیم آمریکا با ایران در وین در چارچوب کمیسیون مشترک توافق هستهای موسوم به برجام گمانهزنی کند.
وزیر خارجه آمریکا گفت: ببیند، نمیخواهم وارد حدسیات (درباره انتخابات ریاست جمهوری ایران) شوم و اینکه این نتیجه یا آن نتایج انتخابات ایران چه تاثیری بر مذاکرات هستهای خواهد گذاشت. روشن است که رهبر در سیستم ایران تصمیمگیرنده است و او کسی است که تصمیمات بنیادین و اساسی در مورد رویکرد ایران را اتخاذ میکند.
طی روزهای اخیر گمانه زنیهایی در خصوص کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری ایران مطرح شده بود، از جمله این که محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و مذاکره کننده اصلی ایران در توافق هستهای نیز در انتخابات حضور خواهد داشت.
اما انتشار فایل صوتی از محمد جواد ظریف در انتقاد از رویکرد نیروی قدس سپاه و روسیه، واکنش گستردهای به دنبال داشت. علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی هم اظهارات محمد جواد ظریف را «تکرار حرفهای خصمانه دشمنان و آمریکا» دانست.
علی خامنهای همچنین گفت که سیاست خارجی کشور را « مجامع بالادستی و مسئولین عالی رتبه» تعیین میکنند و وزارتخارجه «هم مجری» آن است.
به دنبال اظهارات رهبر جمهوری اسلامی، محمدجواد ظریف ضمن ابراز تاسف انتشار این فایل گفت که این «نقطهنظرات شخصی» و «صرفا برای انتقال تجربیات» بیان شده بودند.
راه طولانی مذاکرات هستهای
وزیر امور خارجه آمریکا در ادامه در خصوص مذاکرات احیای برجام در وین گفت که «برخی پیشرفتها» در این مذاکرات به دست آمده اما همچنان مسیر طولانی برای طی شدن در مذاکرات هستهای وجود دارد.
آنتونی بلینکن گفت، هنوز باید ببینیم که آیا ایران مایل و قادر است تصمیمگیریهای لازم برای بازگشت به اجرای تعهدات خود را اتخاذ کند یا نه. و من فکر میکنم همانطور که یکی از همکارانم روز گذشته گفت، مسیر پیش رو طولانیتر از مسیر پیموده شده است.
دور سوم مذاکرات میان اعضای کمیسیون مشترک برجام روز شنبه ۱۱ اردیبهشت به پایان رسید. تاکنون همه طرفها، از جمله آمریکا از «پیشرفت» در گفتوگوها خبر دادهاند با این حال اغلب آنها تأکید داشتهاند که فعلاً برای قضاوت در این زمینه زود است.
برخی منابع خبری از جمله رسانههای اسرائیلی به نقل از مقامهای ارشد این کشور گفتهاند که به احتمال زیاد ایالات متحده در هفتههای آینده به برجام بازمیگردد.
مذاکرات ایران و عربستان
وزیر امور خارجه آمریکا همچنین در پاسخ به پرسشی در خصوص مذاکرات عربستان و ایران گفت، اگر آنها با یکدیگر گفتوگو میکنند، این به طور کلی موضوع خوبی است. گفتوگو همواره بهترین جایگزین است. اما آیا این گفتوگوها به نتیجهای منجر خواهد شد؟ این پرسش دیگری است.
شش سال پس از قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور، برخی گزارشها حاکی از انجام مذاکرات «مستقیم» بین مقامهای ارشد جمهوری اسلامی و عربستان سعودی، در اوایل ماه آوریل در بغداد بود.
پس از اعلام آن خبر، منابع آگاه نیز گفتند که دور دوم این گفتوگوها تا پایان ماه آوریل یا اوایل ماه مه برگزار میشود، اما جزئیات دیگری در این باره اعلام نشد.
اکنون روزنامه نیویورکتایمز روز شنبه ۱۱ اردیبهشت در گزارشی مربوط به روابط دو کشور از قول «مقامهایی که نخواستهاند نامشان فاش شود» نوشته است که دو کشور توافق کردهاند دور دوم گفتوگوها «در ماه مه و احتمالاً در سطح سفرا» برگزار شود.
مقامات ایرانی و سعودی انجام این مذاکرات را بهطور رسمی تایید یا تکذیب نکردهاند. با وجود این، سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت خارجه ایران، روز ۳۰ فروردین گفت که جمهوری اسلامی از مذاکرات با عربستان استقبال میکند.
خبرگزاری فرانسه نیز روز ۳۰ فروردین به نقل از یک مقام عراقی و یک دیپلمات غربی نوشت که در دور اول، هیئتهای دو کشور به ریاست علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و خالد بن علی الحمیدان، رئیس وزارت اطلاعات عربستان، در بغداد با هم دیدار کردهاند.